BISORATIO

Bilokord, 2,5 mg, tabletki:

Każda tabletka zawiera 2,5 mg bisoprololu fumaranu (Bisoprololi fumaras).

Substancja pomocnicza o znanym działaniu: 68 mg laktozy jednowodnej w jednej tabletce.

Bilokord, 5 mg, tabletki:

Każda tabletka zawiera 5 mg bisoprololu fumaranu (Bisoprololi fumaras).

Substancja pomocnicza o znanym działaniu: 136 mg laktozy jednowodnej w jednej tabletce.

Bilokord, 10 mg, tabletki:

Każda tabletka zawiera 10 mg bisoprololu fumaranu (Bisoprololi fumaras).

Substancja pomocnicza o znanym działaniu: 131 mg laktozy jednowodnej w jednej tabletce.

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

Bisoprolol jest przeciwwskazany u pacjentów:

− z ostrą niewydolnością serca lub w okresach dekompensacji niewydolności serca wymagających dożylnego stosowania leków inotropowych

− we wstrząsie kardiogennym

− z blokiem przedsionkowo-komorowym II lub III stopnia

− z zespołem chorego węzła zatokowego

− z blokiem zatokowo-przedsionkowym

− z objawową bradykardią

− z objawowym niedociśnieniem tętniczym

− z ciężką astmą oskrzelową lub ciężką przewlekłą obturacyjną chorobą płuc

− w ciężkich postaciach zarostowej choroby tętnic obwodowych lub w ciężkich postaciach zespołu Raynauda

− z nieleczonym guzem chromochłonnym nadnercza (patrz punkt 4.4.), − z kwasicą metaboliczną

− z nadwrażliwością na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą leku.

Bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do < 1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do < 1/100), rzadko (≥1/10 000 do < 1/1 000), bardzo rzadko (< 1/10 000).

Zaburzenia psychiczne

Niezbyt często: depresja, zaburzenie snu

Rzadko: koszmary nocne, halucynacje

Zaburzenia układu nerwowego

Często: zawroty głowy, bóle głowy Rzadko: omdlenie

Zaburzenia oka

Rzadko: zmniejszenie wydzielania łez (należy to uwzględnić w przypadku pacjenta stosującego soczewki kontaktowe)

Bardzo rzadko: zapalenie spojówek

Zaburzenia ucha i błędnika

Rzadko: zaburzenia słuchu

Zaburzenia serca

Niezbyt często: zwolnienie czynności serca (bradykardia)

Często: pogorszenie istniejącej niewydolności serca

Niezbyt często: zaburzenia przewodnictwa przedsionkowo-komorowego

Zaburzenia naczyniowe

Często: uczucie chłodu lub cierpnięcia kończyn, niedociśnienie

Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia

Niezbyt często: skurcz oskrzeli u pacjentów z astmą oskrzelową lub obturacyjna choroba dróg oddechowych w wywiadzie

Rzadko: alergiczny nieżyt nosa

Zaburzenia żołądka i jelit

Często: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty, biegunka, zaparcia

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych

Rzadko: zapalenie wątroby

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej

Rzadko: reakcje nadwrażliwości, takie jak: swędzenie, zaczerwienienie, wysypka

Bardzo rzadko: utrata włosów. Beta-adrenolityki mogą wywołać lub nasilać objawy łuszczycy lub wywoływać wysypkę łuszczycopodobną.

Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej

Niezbyt często: osłabienie siły mięśni, skurcze mięśni

Zaburzenia układu rozrodczego i piersi Rzadko: zaburzenia potencji

Zaburzenia ogólne

Niezbyt często: osłabienie, zmęczenie

Badania diagnostyczne

Rzadko: zwiększenie stężenia trójglicerydów, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych (A1AT, AspAT)

Standardowe leczenie przewleklej niewydolności serca polega na podawaniu inhibitora ACE (lub antagonisty receptora angiotensyny w przypadku nietolerancji inhibitorów ACE), beta-adrenolityków, leków moczopędnych i kiedy jest to właściwe glikozydów naparstnicy. Podczas rozpoczynania leczenia bisoprololem pacjent powinien być stabilny (bez objawów ostrej niewydolności).

Zaleca się, aby lekarz prowadzący miał doświadczenie w leczeniu przewlekłej niewydolności serca.

Podczas dostosowywania dawki produktu leczniczego i w okresie poźniejszym może wystąpić przemijające nasilenie niewydolności serca, niedociśnienie lub bradykardia.

Okres dostosowywania dawki

Leczenie przewlekłej niewydolności serca bisoprololem wymaga dostosowania dawki.

Leczenie bisoprololem jest rozpoczynane od stopniowego zwiększania dawki w następujący sposób: − 1,25 mg raz na dobę przez pierwszy tydzień, jeśli dawka jest dobrze tolerowana, zwiększyć ją do

− 2,5 mg raz na dobę przez następny tydzień, jeśli dawka jest dobrze tolerowana, zwiększyć ją do − 3,75 mg raz na dobę przez następny tydzień, jeśli dawka jest dobrze tolerowana, zwiększyć ją do − 5 mg raz na dobę przez kolejne 4 tygodnie, jeśli dawka jest dobrze tolerowana, zwiększyć ją do − 7,5 mg raz na dobę przez kolejne 4 tygodnie, jeśli dawka jest dobrze tolerowana, zwiększyć ją do − 10 mg raz na dobę jako dawka podtrzymująca.

Maksymalna zalecana dawka bisoprololu wynosi 10 mg na dobę.

Podczas zwiększania dawki zalecana jest ścisła obserwacja czynności życiowych (częstość pracy serca, ciśnienie tętnicze krwi) i objawów pogorszenia niewydolności serca. Objawy mogą wystąpić zwykle podczas pierwszego dnia po rozpoczęciu leczenia.

Modyfikacja leczenia

Jeśli maksymalna zalecana dawka nie jest dobrze tolerowana, należy rozważyć stopniowe zmniejszenie dawki.

W przypadku przejściowego nasilenia niewydolności serca, niedociśnienia ciśnienia tętniczego krwi lub bradykardii, zaleca się ponowną ocenę dawkowania jednocześnie stosowanych leków. Może także okazać się konieczne czasowe zmniejszenie dawki bisoprololu lub rozważenie przerwania leczenia. Ponowne rozpoczęcie stosowania produktu leczniczego i (lub) dostosowywanie dawki bisoprololu powinno być zawsze rozważane, jeśli pacjent ponownie stał się stabilny. W przypadku rozważania przerwania leczenia, zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki, ponieważ gwałtowne odstawienie produktu leczniczego może prowadzić do poważnego pogorszenia stanu zdrowia pacjenta.

Leczenie stabilnej, przewlekłej niewydolności serca bisoprololem jest zwykle leczeniem

długotrwałym.

Spsób podawania

Tabletki bisoprololu należy przyjmować rano i mogą być one stosowane z jedzeniem. Tabletki należy połykać, popijając płynem i nie należy ich żuć.

Szczególne grupy pacjentów

Zaburzenia czynności nerek lub wątroby

Brak jest danych dotyczących farmakokinetyki bisoprololu u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca i z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby.

W tej grupie pacjentów zwiększanie dawki powinno być przeprowadzane ze szczególną ostrożnością.

Pacjenci w podeszłym wieku

Dostosowanie dawki nie jest konieczne.

Dzieci

Nie zaleca się stosowania bisoprololu u dzieci, ze względu na brak doświadczeń ze stosowaniem bisoprololu u dzieci.

Ostrzeżenia

Leczenie stabilnej przewlekłej niewydolności serca bisoprololem musi być rozpoczynane od fazy dostosowania dawki (patrz punkt 4.2).

Nie wolno nagle przerywać leczenia bisoprololem, zwłaszcza u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca, chyba że jest to wyraźnie wskazane, ponieważ może to prowadzić do przejściowego nasilenia niedokrwienia serca (patrz punkt 4.2).

Środki ostrożności

Rozpoczynanie i kończenie leczenia bisoprololem stabilnej przewlekłej niewydolności serca wymaga regularnego monitorowania. Dawkowanie i sposób podawania, patrz punkt 4.2.

Brak doświadczeń terapeutycznych ze stosowaniem bisoprololu w niewydolności serca u pacjentów z następującymi schorzeniami i chorobami współistniejącymi: − cukrzyca insulinozależna (typu I)

− ciężkie zaburzenia czynności nerek − ciężkie zaburzenia czynności wątroby

− kardiomiopatia restrykcyjna

− wrodzona choroba serca

− hemodynamicznie istotna wada zastawek

− zawał serca przebyty w ciągu ostatnich 3 miesięcy.

Bisoprolol musi być stosowany z ostrożnością:

− u pacjentów z cukrzycą ze znacznymi wahaniami stężenia glukozy we krwi; mogą być maskowane objawy hipoglikemii (np.tachykardia, palpitacje lub pocenie się)

− u pacjentów stosujących ścisłą dietę

− podczas leczenia odczulającego. Tak jak w przypadku innych beta-adrenolityków, bisoprolol może zwiększać zarówno wrażliwość na alergeny jak i ciężkość reakcji anafilaktycznych; leczenie adrenalin_ą nie zawsze daje oczekiwany skutek terapeutyczny

− u pacjentów z blokiem przedsionkowo-komorowym I°

− u pacjentów z dławicą Prinzmetala

₋ w zarostowych chorobach tętnic obwodowych; może dojść do nasilenia dolegliwości, zwłaszcza

na początku leczenia.

U pacjentów chorych na łuszczycę lub z łuszczycą w wywiadzie, beta-adrenolityki (np. bisoprolol) można stosować jedynie po dokładnym rozważeniu stosunku korzyści do ryzyka.

Leczenie bisoprololem może maskować objawy tyreotoksykozy.

U pacjentów z guzem chromochłonnym nadnerczy bisoprolol można stosować po uprzednim zablokowaniu receptorów alfa.

U pacjentów otrzymujących znieczulenie ogólne, beta-adrenolityki zmniejszają ryzyko powstania arytmii i niedotlenienia mięśnia sercowego podczas wprowadzania znieczulenia, intubacji i w okresie pooperacyjnym. Zgodnie z obecnymi zaleceniami, leczenia beta-adrenolitykami nie powinno się przerywać w przypadku operacji chirurgicznej. Należy poinformować anestezjologa o prowadzeniu leczenia beta-adrenolitykami, ponieważ mogą wystąpić interakcje z innymi lekami w postaci bradyarytmii, osłabienia odruchowej tachykardii i kompensacji utraty krwi. Jeżeli uzna się za stosowne przerwanie leczenia beta-adrenolitykami przed zabiegiem operacyjnym, należy to zrobić przez stopniowe zmniejszenie dawki i odstawienie produktu leczniczego całkowicie na 48 godzin przed planowanym znieczuleniem.

W przypadku astmy oskrzelowej lub innych przewlekłych obturacyjnych chorób płuc, które mogą wywoływać objawy, zaleca się jednoczesne stosowanie leków rozszerzających oskrzela. U chorych z astmą może sporadycznie występować zwiększenie oporów w drogach oddechowych i dlatego może być konieczne zwiększenie dawki beta₂-adrenomimetyków.

Laktoza: ten produkt leczniczy zawiera laktozę. Lek nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Ostrzeżenia

Leczenie stabilnej przewlekłej niewydolności serca bisoprololem musi być rozpoczynane od fazy dostosowania dawki (patrz punkt 4.2).

Nie wolno nagle przerywać leczenia bisoprololem, zwłaszcza u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca, chyba że jest to wyraźnie wskazane, ponieważ może to prowadzić do przejściowego nasilenia niedokrwienia serca (patrz punkt 4.2).

Środki ostrożności

Rozpoczynanie i kończenie leczenia bisoprololem stabilnej przewlekłej niewydolności serca wymaga regularnego monitorowania. Dawkowanie i sposób podawania, patrz punkt 4.2.

Brak doświadczeń terapeutycznych ze stosowaniem bisoprololu w niewydolności serca u pacjentów z następującymi schorzeniami i chorobami współistniejącymi: − cukrzyca insulinozależna (typu I)

− ciężkie zaburzenia czynności nerek − ciężkie zaburzenia czynności wątroby

− kardiomiopatia restrykcyjna

− wrodzona choroba serca

− hemodynamicznie istotna wada zastawek

− zawał serca przebyty w ciągu ostatnich 3 miesięcy.

Bisoprolol musi być stosowany z ostrożnością:

− u pacjentów z cukrzycą ze znacznymi wahaniami stężenia glukozy we krwi; mogą być maskowane objawy hipoglikemii (np.tachykardia, palpitacje lub pocenie się)

− u pacjentów stosujących ścisłą dietę

− podczas leczenia odczulającego. Tak jak w przypadku innych beta-adrenolityków, bisoprolol może zwiększać zarówno wrażliwość na alergeny jak i ciężkość reakcji anafilaktycznych; leczenie adrenalin_ą nie zawsze daje oczekiwany skutek terapeutyczny

− u pacjentów z blokiem przedsionkowo-komorowym I°

− u pacjentów z dławicą Prinzmetala

₋ w zarostowych chorobach tętnic obwodowych; może dojść do nasilenia dolegliwości, zwłaszcza

na początku leczenia.

U pacjentów chorych na łuszczycę lub z łuszczycą w wywiadzie, beta-adrenolityki (np. bisoprolol) można stosować jedynie po dokładnym rozważeniu stosunku korzyści do ryzyka.

Leczenie bisoprololem może maskować objawy tyreotoksykozy.

U pacjentów z guzem chromochłonnym nadnerczy bisoprolol można stosować po uprzednim zablokowaniu receptorów alfa.

U pacjentów otrzymujących znieczulenie ogólne, beta-adrenolityki zmniejszają ryzyko powstania arytmii i niedotlenienia mięśnia sercowego podczas wprowadzania znieczulenia, intubacji i w okresie pooperacyjnym. Zgodnie z obecnymi zaleceniami, leczenia beta-adrenolitykami nie powinno się przerywać w przypadku operacji chirurgicznej. Należy poinformować anestezjologa o prowadzeniu leczenia beta-adrenolitykami, ponieważ mogą wystąpić interakcje z innymi lekami w postaci bradyarytmii, osłabienia odruchowej tachykardii i kompensacji utraty krwi. Jeżeli uzna się za stosowne przerwanie leczenia beta-adrenolitykami przed zabiegiem operacyjnym, należy to zrobić przez stopniowe zmniejszenie dawki i odstawienie produktu leczniczego całkowicie na 48 godzin przed planowanym znieczuleniem.

W przypadku astmy oskrzelowej lub innych przewlekłych obturacyjnych chorób płuc, które mogą wywoływać objawy, zaleca się jednoczesne stosowanie leków rozszerzających oskrzela. U chorych z astmą może sporadycznie występować zwiększenie oporów w drogach oddechowych i dlatego może być konieczne zwiększenie dawki beta₂-adrenomimetyków.

Laktoza: ten produkt leczniczy zawiera laktozę. Lek nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Połączenia leków niezalecane

Leki przeciwarytmiczne klasy I (np. chinidyna, dyzopiramid; lidokaina, fenytoina; flekainid, propafenon):

Może wystąpić nasilenie wpływu na czas przewodzenia przedsionkowo-komorowego i nasilenie negatywnego działania inotropowego.

Antagoniści kanału wapniowego typu werapamil i w mniejszym stopniu typu diltiazem: Niekorzystny wpływ na kurczliwość i przewodzenie przedsionkowo-komorowe. Dożylne podanie werapamilu u pacjentów leczonych beta-adrenolitykiem może prowadzić do głębokiego niedociśnienia i bloku przedsionkowo-komorowego.

Ośrodkowo działające leki przeciwnadciśnieniowe (np. klonitydyna, metylodopa, moksonidyna, rylmenidyna):

Jednoczesne stosowanie z ośrodkowo działającymi lekami przeciwnadciśnieniowymi może zmniejszyć ośrodkową impulsację współczulną i doprowadzić do zmniejszenia częstości tętna i frakcji wyrzutowej oraz rozszerzenia naczyń. Nagłe przerwanie leczenia, zwłaszcza przed zakończeniem blokady receptorów beta, może zwiększać ryzyko powstania tzw. „nadciśnienia z odbicia”.

Połączenia, które należy stosować z ostrożnością

Antagoniści wapnia z grupy dihydropirydyny (np. felodypina i amlodypina):

Nie można wykluczyć, że jednoczesne stosowanie może zwiększyć ryzyko niedociśnienia i dalszego pogorszenia wydolności komór u chorych z niewydolnością serca.

Leki przeciwarytmiczne klasy III (np. amiodaron):

Wpływ na czas przewodzenia przedsionkowo-komorowego może być nasilony.

Leki parasympatykomimetyczne:

Jednoczesne stosowanie może wydłużyć czas przewodzenia przedsionkowo-komorowego i zwiększyć ryzyko bradykardii.

Beta-adrenolityki stosowane miejscowo (np. krople do oczu stosowane w jaskrze) mogą nasilać ogólnoustrojowe działanie bisoprololu.

Insulina i doustne leki przeciwcukrzycowe:

Zwiększone działanie hipoglikemizujące. Blokada receptorów beta-adrenergicznych może maskować objawy hipoglikemii.

Środki stosowane w znieczuleniu:

Osłabienie odruchowej tachykardii i zwiększenie ryzyka niedociśnienia (dalsze informacje na temat znieczulenia ogólnego, patrz punkt 4.4).

Glikozydy nasercowe:

Wydłużenie czasu przewodzenia przedsionkowo-komorowego i zwolnienie częstości pracy serca.

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ):

NLPZ mogą osłabiać hipotensyjne działanie bisoprololu.

Beta-sympatykomimetyki (np. izoprenalina, dobutamina):

Jednoczesne podawanie z bisoprololem może osłabiać działanie obu stosowanych preparatów.

Leki sympatykomimetyczne pobudzające zarówno adrenoreceptory alfa i beta (np. noradrenalina, adrenalina):

Jednoczesne stosowanie z bisoprololem może ujawniać działania, w których pośredniczą alfa-adrenoreceptory, polegające na zwężaniu naczyń, co wywołuje wzrost ciśnienia i nasilenie objawów chromania przestankowego. Uważa się, że tego typu interakcje są częstsze przy stosowaniu nieselektywnych beta-adrenolityków.

Jednoczesne stosowanie leków przeciwnadciśnieniowych jak również innych leków nasilających działanie przeciwnadciśnieniowe (np. trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, barbiturany, pochodne fenotiazyny) może zwiększać ryzyko hipotensji.

Połączenia leków do rozważenia

Meflochina: nasila ryzyko bradykardii.

Inhibitory monoaminooksydazy (z wyjątkiem inhibitorów MAO-B): nasilają działanie obniżające ciśnienie beta-adrenolityków, ale jednocześnie zwiększają ryzyko przełomu nadciśnieniowego.

Ryfampicyna: Niewielkie zmniejszenie okresu półtrwania bisoprololu, prawdopodobnie z powodu hamowania enzymów metabolizujących leki w wątrobie. W normalnych warunkach nie ma potrzeby dostosowania dawkowania.

Pochodne ergotaminy: Nasilenie zaburzeń krążenia obwodowego.

W badaniach u pacjentów z chorobą naczyń wieńcowych, bisoprolol nie zaburzał zdolności do prowadzenia pojazdów. Jednak, ze względu na indywidualne reakcje pacjentów na lek, zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwanie urządzeń mogą być zaburzone. Należy to rozważyć szczególnie na początku leczenia, po zmianie leku oraz w przypadku jednoczesnego spożycia alkoholu.

Objawy

Najczęściej występujące objawy przedawkowania beta-adrenolityków to bradykardia, niedociśnienie tętnicze, skurcz oskrzeli, ostra niewydolność serca i hipoglikemia. Istnieją jedynie ograniczone doświadczenia dotyczące przedawkowania bisoprololu, zgłoszono tylko kilka przypadków przedawkowania bisoprololu. Odnotowano bradykardię i (lub) niedociśnienie. Wszyscy pacjenci powrócili do zdrowia. Istnieje duża zmienność międzyosobnicza w zakresie wrażliwości na pojedynczą, dużą dawkę bisoprololu i chorzy z niewydolnością serca wykazują prawdopodobnie bardzo dużą wrażliwość.

Leczenie

Ogólnie, w przypadku gdy dojdzie do przedawkowania, należy przerwać leczenie bisoprololem i rozpocząć leczenie wspomagające i objawowe.

Na podstawie oczekiwanych działań farmakologicznych oraz zaleceń dotyczących innych betaadrenolityków, w razie istnienia wymienionych klinicznych wskazań powinno się zastosować następujące ogólne środki:

Bradykardia: Podać dożylnie atropinę. W przypadku braku odpowiedniej reakcji można ostrożnie podać izoprenalinę lub inny środek wywierający dodatnie działanie chronotropowe. W pewnych okolicznościach może okazać się konieczne tymczasowe zastosowanie rozrusznika serca.

Niedociśnienie: Dożylne uzupełnienie płynów oraz podanie środków wazopresyjnych. Również pomocne może okazać się dożylne zastosowanie glukagonu.

Blok przedsionkowo-komorowy (drugiego lub trzeciego stopnia): Należy dokładnie monitorować pacjentów i leczyć dożylnymi wlewami izoprenaliny lub tymczasowo zastosować rozrusznik serca.

Ostre pogorszenie niewydolności serca: Podać dożylnie leki moczopędne, leki działające dodatnio inotropowo, leki rozszerzające naczynia.

Skurcz oskrzeli: Podać leki rozszerzające oskrzela, takie jak izoprenalina, (beta₂ -sympatykomimetyki i (lub) aminofilinę.

Hipoglikemia: Należy dożylnie podać glukozę.

Ograniczone dane wskazują, że bisoprolol trudno usunąć za pomocą dializy.