ASTELOC

Każda tabletka dojelitowa zawiera 20 mg pantoprazolu (w postaci 22,58 mg pantoprazolu sodowego półtorawodnego).

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz CHPL : punkt 6.1.

Nadwrażliwość na substancję czynną, podstawione benzoimidazole lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

Polekowe działania niepożądane mogą wystąpić u około 5% pacjentów. Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi, występującymi u około 1% pacjentów są biegunka i ból głowy.

W tabeli poniżej zestawiono objawy niepożądane występujące podczas stosowania pantoprazolu zgodnie z następującą klasyfikacją częstości występowania:bardzo często (> 1/10); często (> 1/100 do < 1/10); niezbyt często (> 1/1000 do < 1/100); rzadko (> 1/10 000 do < 1/1000); bardzo rzadko (< 1/10 000), nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych).

W przypadku nie wszystkich działań niepożądanych zgłoszonych podczas obserwacji po wprowadzeniu do obrotu możliwe jest ustalenie częstości występowania, dlatego podane są jako występujące z częstością „nieznaną".

W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania objawy niepożądane są wymienione zgodnie ze zmniejszającą się ciężkością.

Tabela 1. Działania niepożądane związane ze stosowaniem pantoprazolu zgłoszone podczas badaniach klinicznych i obserwacji po wprowadzeniu do obrotu

Tabletek nie wolno żuć ani kruszyć. Należy je połykać w całości 1 godzinę przed posiłkiem, popijając wodą.

Zalecana dawka

Dorośli i młodzież w wieku od 12 lat

Objawowe leczenie choroby refluksowej przełyku.

Zalecaną dawką doustną jest jedna tabletka dojelitowa produktu ASTELOC 20 mg na dobę. Złagodzenie objawów uzyskuje się zazwyczaj w ciągu 2-4 tygodni. Jeśli ten okres jest niewystarczający, złagodzenie objawów uzyskuje się zazwyczaj po kolejnych 4 tygodniach leczenia. Po osiągnięciu złagodzenia objawów, w przypadku ponownego ich wystąpienia można przyjmować lek na żądanie w dawce 20 mg na dobę, w razie potrzeby. Można rozważyć zmianę na terapię ciągłą, jeśli podczas leczenia doraźnego nie można uzyskać dostatecznej kontroli objawów.

Długotrwałe leczenie i zapobieganie nawrotom refluksowego zapalenia przełyku

W leczeniu długotrwałym zalecaną dawką podtrzymującą jest jedna tabletka dojelitowa produktu ASTELOC 20 mg na dobę, którą w przypadku nawrotu choroby można zwiększyć do dawki 40 mg  pantoprazolu na dobę. W takich przypadkach dostępne są tabletki ASTELOC o mocy 40 mg. Po ustąpieniu nawrotu choroby dawkę można ponownie zmniejszyć do 20 mg pantoprazolu .

Osoby dorosłe

Zapobieganie owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy spowodowanym przez nieselektywne niesteroidowe leki przeciwzapalne ( NLPZ ) u pacjentów z grupy ryzyka wymagających stałego stosowania tych leków Zalecaną dawką doustną jest jedna tabletka dojelitowa produktu ASTELOC 20 mg na dobę.

Szczególne populacje

Dzieci w wieku poniżej 12 lat

Stosowanie produktu leczniczego ASTELOC u dzieci w wieku poniżej 12 lat jest niezalecane z uwagi na ograniczone dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania i skuteczności w tej grupie wiekowej.

Zaburzenia czynności wątroby

U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby nie należy stosować dobowej dawki większej niż 20 mg pantoprazolu (patrz CHPL : punkt 4.4).

Zaburzenia czynności nerek

Nie ma konieczności modyfikacji dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek.

Osoby w podeszłym wieku

Nie ma konieczności modyfikacji dawki u pacjentów w podeszłym wieku.

Zaburzenia czynności wątroby

U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby podczas leczenia pantoprazolem , zwłaszcza w przypadku stosowania długotrwałego należy regularnie monitorować aktywność enzymów wątrobowych. W przypadku zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych leczenie produktem ASTELOC należy przerwać (patrz CHPL : punkt 4.2).

Jednoczesne przyjmowanie NLPZ

Stosowanie produktu leczniczego ASTELOC w celu zapobiegania owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy wywołanym przez przyjmowanie nieselektywnych, niesteroidowych leków przeciwzapalnych ( NLPZ ) należy ograniczyć do pacjentów wymagających stałego stosowania leków z grupy NLPZ , obarczonych zwiększonym ryzykiem rozwoju powikłań ze strony przewodu pokarmowego.

Ryzyko należy ocenić na podstawie obecnych u danego pacjenta czynników ryzyka, takich jak np. wiek > 65 lat, występowanie owrzodzenia żołądka lub dwunastnicy, czy też krwawienia z przewodu pokarmowego w przeszłości.

Złamania kości

Inhibitory pompy protonowej, zwłaszcza gdy są stosowane w wysokich dawkach i przez długi czas (> 1 roku), mogą w niewielkim stopniu zwiększyć ryzyko złamania kości biodrowej, kości nadgarstka i kręgosłupa, szczególnie u osób w podeszłym wieku lub u pacjentów z innymi rozpoznanymi czynnikami ryzyka. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że inhibitory pompy protonowej mogą zwiększać ogólne ryzyko złamań na poziomie 10-40%. Może być to również spowodowane innymi czynnikami ryzyka. Pacjenci z ryzykiem wystąpienia osteoporozy powinni otrzymać opiekę zgodnie z obecnymi wytycznymi klinicznymi oraz powinni przyjmować odpowiednią dawkę witaminy D oraz wapnia.

Hipomagnezemia

U pacjentów leczonych inhibitorami pompy protonowej (ang. proton pump inhibitors , PPI ), jak substancja czynna, przez co najmniej trzy miesiące oraz u większości pacjentów przyjmujących PPI przez rok, odnotowano przypadki występowania ciężkiej hipomagnezemii . Mogą występować ciężkie objawy hipomagnezemii , takie jak zmęczenie, tężyczka, majaczenie, zawroty głowy drgawki oraz arytmie komorowe, jednakże mogą one rozpocząć się niepostrzeżenie i pozostać niezauważone. U pacjentów najbardziej dotkniętych chorobą, hipomagnezemia zmniejszyła się po uzupełnieniu niedoborów magnezu i odstawieniu inhibitorów pompy protonowej.

U pacjentów, u których przypuszcza się, że leczenie będzie długotrwałe lub przyjmujących inhibitory pompy protonowej łącznie z digoksyną lub innymi lekami mogącymi wywołać hipomagnezemię (np. diuretyki), należy rozważyć pomiar stężenia magnezu we krwi przed rozpoczęciem leczenia inhibitorami pompy protonowej oraz okresowe pomiary w trakcie leczenia.

Wystąpienie objawów alarmowych

W przypadku wystąpienia objawów alarmowych (np. istotnego, niezamierzonego spadku masy ciała, nawracających wymiotów, zaburzeń połykania, wymiotów krwawych, niedokrwistości lub smolistych stolców) oraz w przypadku podejrzenia lub obecności owrzodzenia żołądka, należy wykluczyć chorobę nowotworową, ponieważ leczenie pantoprazolem może złagodzić jej objawy i opóźnić rozpoznanie.

Jeśli pomimo leczenia objawy nie ustępują, należy rozważyć rozszerzenie diagnostyki.

Jednoczesne podawanie z atazanawirem

Jednoczesne stosowanie atazanawiru z inhibitorem pompy protonowej jest niezalecane (patrz CHPL : punkt 4.5). W przypadku, kiedy terapia skojarzona atazanawirem i inhibitorem pompy protonowej jest nieunikniona, zaleca się ścisłe monitorowanie kliniczne (np. miana wirusa) oraz zwiększenie dawki atazanawiru do 400 mg i dodanie rytonawiru w dawce 100 mg. Nie należy stosować dobowej dawki pantoprazolu większej niż 20 mg.

Wpływ na wchłanianie witaminy B12

Tak jak wszystkie leki hamujące wytwarzanie kwasu solnego w żołądku, pantoprazol może zmniejszać wchłanianie witaminy B12 (cyjanokobalaminy) w wyniku hipo - lub achlorhydrii. Należy to uwzględnić u pacjentów ze zmniejszonymi rezerwami organizmu lub obecnością czynników ryzyka zmniejszonego wchłaniania witaminy B12 podczas długotrwałego leczenia lub w przypadku stwierdzenia odpowiednich objawów klinicznych.

Leczenie długotrwałe

Podczas długotrwałego leczenia, zwłaszcza trwającego dłużej niż 1 rok, należy regularnie obserwować pacjenta.

Bakteryjne zakażenia żołądkowo-jelitowe

Tak, jak wszystkie inhibitory pompy protonowej pantoprazol może zwiększyć liczbę bakterii normalnie bytujących w górnej części przewodu pokarmowego. Leczenie produktem ASTELOC może nieznacznie zwiększać ryzyko zakażeń wywoływanych przez bakterie, takie jak Salmonella, Campylobacter i C. difficile.

Zaburzenia czynności wątroby

U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby podczas leczenia pantoprazolem , zwłaszcza w przypadku stosowania długotrwałego należy regularnie monitorować aktywność enzymów wątrobowych. W przypadku zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych leczenie produktem ASTELOC należy przerwać (patrz CHPL : punkt 4.2).

Jednoczesne przyjmowanie NLPZ

Stosowanie produktu leczniczego ASTELOC w celu zapobiegania owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy wywołanym przez przyjmowanie nieselektywnych, niesteroidowych leków przeciwzapalnych ( NLPZ ) należy ograniczyć do pacjentów wymagających stałego stosowania leków z grupy NLPZ , obarczonych zwiększonym ryzykiem rozwoju powikłań ze strony przewodu pokarmowego.

Ryzyko należy ocenić na podstawie obecnych u danego pacjenta czynników ryzyka, takich jak np. wiek > 65 lat, występowanie owrzodzenia żołądka lub dwunastnicy, czy też krwawienia z przewodu pokarmowego w przeszłości.

Złamania kości

Inhibitory pompy protonowej, zwłaszcza gdy są stosowane w wysokich dawkach i przez długi czas (> 1 roku), mogą w niewielkim stopniu zwiększyć ryzyko złamania kości biodrowej, kości nadgarstka i kręgosłupa, szczególnie u osób w podeszłym wieku lub u pacjentów z innymi rozpoznanymi czynnikami ryzyka. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że inhibitory pompy protonowej mogą zwiększać ogólne ryzyko złamań na poziomie 10-40%. Może być to również spowodowane innymi czynnikami ryzyka. Pacjenci z ryzykiem wystąpienia osteoporozy powinni otrzymać opiekę zgodnie z obecnymi wytycznymi klinicznymi oraz powinni przyjmować odpowiednią dawkę witaminy D oraz wapnia.

Hipomagnezemia

U pacjentów leczonych inhibitorami pompy protonowej (ang. proton pump inhibitors , PPI ), jak substancja czynna, przez co najmniej trzy miesiące oraz u większości pacjentów przyjmujących PPI przez rok, odnotowano przypadki występowania ciężkiej hipomagnezemii . Mogą występować ciężkie objawy hipomagnezemii , takie jak zmęczenie, tężyczka, majaczenie, zawroty głowy drgawki oraz arytmie komorowe, jednakże mogą one rozpocząć się niepostrzeżenie i pozostać niezauważone. U pacjentów najbardziej dotkniętych chorobą, hipomagnezemia zmniejszyła się po uzupełnieniu niedoborów magnezu i odstawieniu inhibitorów pompy protonowej.

U pacjentów, u których przypuszcza się, że leczenie będzie długotrwałe lub przyjmujących inhibitory pompy protonowej łącznie z digoksyną lub innymi lekami mogącymi wywołać hipomagnezemię (np. diuretyki), należy rozważyć pomiar stężenia magnezu we krwi przed rozpoczęciem leczenia inhibitorami pompy protonowej oraz okresowe pomiary w trakcie leczenia.

Wystąpienie objawów alarmowych

W przypadku wystąpienia objawów alarmowych (np. istotnego, niezamierzonego spadku masy ciała, nawracających wymiotów, zaburzeń połykania, wymiotów krwawych, niedokrwistości lub smolistych stolców) oraz w przypadku podejrzenia lub obecności owrzodzenia żołądka, należy wykluczyć chorobę nowotworową, ponieważ leczenie pantoprazolem może złagodzić jej objawy i opóźnić rozpoznanie.

Jeśli pomimo leczenia objawy nie ustępują, należy rozważyć rozszerzenie diagnostyki.

Jednoczesne podawanie z atazanawirem

Jednoczesne stosowanie atazanawiru z inhibitorem pompy protonowej jest niezalecane (patrz CHPL : punkt 4.5). W przypadku, kiedy terapia skojarzona atazanawirem i inhibitorem pompy protonowej jest nieunikniona, zaleca się ścisłe monitorowanie kliniczne (np. miana wirusa) oraz zwiększenie dawki atazanawiru do 400 mg i dodanie rytonawiru w dawce 100 mg. Nie należy stosować dobowej dawki pantoprazolu większej niż 20 mg.

Wpływ na wchłanianie witaminy B12

Tak jak wszystkie leki hamujące wytwarzanie kwasu solnego w żołądku, pantoprazol może zmniejszać wchłanianie witaminy B12 (cyjanokobalaminy) w wyniku hipo - lub achlorhydrii. Należy to uwzględnić u pacjentów ze zmniejszonymi rezerwami organizmu lub obecnością czynników ryzyka zmniejszonego wchłaniania witaminy B12 podczas długotrwałego leczenia lub w przypadku stwierdzenia odpowiednich objawów klinicznych.

Leczenie długotrwałe

Podczas długotrwałego leczenia, zwłaszcza trwającego dłużej niż 1 rok, należy regularnie obserwować pacjenta.

Bakteryjne zakażenia żołądkowo-jelitowe

Tak, jak wszystkie inhibitory pompy protonowej pantoprazol może zwiększyć liczbę bakterii normalnie bytujących w górnej części przewodu pokarmowego. Leczenie produktem ASTELOC może nieznacznie zwiększać ryzyko zakażeń wywoływanych przez bakterie, takie jak Salmonella, Campylobacter i C. difficile.

Wpływ pantoprazolu na wchłanianie innych produktów leczniczych

Ze względu na silne i długotrwałe hamowanie wydzielania kwasu solnego w żołądku pantoprazol może zmniejszać wchłanianie leków, których dostępność biologiczna jest zależna od pH żołądka, np. niektórych azolowych leków przeciwgrzybiczych, takich jak ketokonazol , itrakonazol , pozakonazol oraz innych leków, np. erlotynibu.

Leki stosowane w przypadku zakażenia wirusem HIV (atazanawir)

Jednoczesne stosowanie atazanawiru i innych leków stosowanych w zakażeniu wirusem HIV, których wchłanianie zależy od pH, z inhibitorami pompy protonowej może doprowadzić do znacznego zmniejszenia dostępności biologicznej leków przeciwwirusowych i wpłynąć na ich skuteczność. Dlatego nie zaleca się jednoczesnego podawania inhibitorów pompy protonowej i atazanawiru (patrz CHPL : punkt 4.4).

Leki przeciwzakrzepowe z grupy pochodnych kumaryny ( fenprokumon lub warfaryna)

Chociaż w przeprowadzonych badaniach klinicznych farmakokinetyki nie wykryto interakcji podczas jednoczesnego podawania pantoprazolu z fenprokumonem lub warfaryną, po wprowadzeniu leku do obrotu zgłoszono kilka przypadków zmiany wartości międzynarodowego współczynnika znormalizowanego (International Normalised Ratio, INR) podczas jednoczesnego stosowania tych leków. Dlatego, u pacjentów leczonych lekami przeciwzakrzepowymi z grupy pochodnych kumaryny (np. fenprokumonem lub wafaryną) zaleca się kontrolę czasu protrombinowego/INR po rozpoczęciu i zakończeniu leczenia pantoprazolem oraz w trakcie nieregularnego stosowania tego produktu leczniczego.

Metotreksat

Podczas jednoczesnego stosowania metotreksatu w wysokiej dawce (np. 300 mg) z inhibitorem pompy protonowej u niektórych pacjentów zgłaszano podwyższenie stężenia metotreksatu . Dlatego w sytuacjach wymagających podawania wysokich dawek metotreksatu , np. w leczeniu nowotworów lub łuszczycy, należy rozważyć okresowe odstawienie pantoprazolu .

Inne badania interakcji

Pantoprazol jest intensywnie metabolizowany w wątrobie w układzie izoenzymów cytochromu P450. Głównym szlakiem metabolicznym jest demetylacja przez CYP2C19. Inne szlaki metaboliczne obejmują utlenianie z udziałem CYP3A4.

W badaniach interakcji pantoprazolu z innymi lekami metabolizowanymi tymi samymi szlakami metabolicznymi, takimi jak karbamazepina , diazepam, glibenklamid , nifedypina i doustne środki antykoncepcyjne zawierające lewonorgestrel i etynyloestradiol , nie wykazano klinicznie istotnych interakcji.

Wyniki wielu badań interakcji wskazują, że pantoprazol nie wpływa na metabolizm substancji czynnych metabolizowanych z udziałem CYP1A2 (takich jak kofeina, teofilina), CYP2C9 (takich jak piroksykam , diklofenak , naproksen ), CYP2D6 (takich jak metoprolol ), CYP2E1 (takich jak etanol) ani nie zaburza zależnego od p-glikoproteiny wchłaniania digoksyny.

Nie stwierdzono również interakcji pomiędzy pantoprazolem a jednocześnie stosowanymi lekami zobojętniającymi kwas solny w żołądku.

Przeprowadzono również badania interakcji, podczas których podawano pantoprazol jednocześnie z antybiotykami (klarytromycyną, metronidazolem, amoksycyliną). Nie stwierdzono klinicznie istotnych interakcji.

Mogą wystąpić działania niepożądane, takie jak zawroty głowy i zaburzenia widzenia (patrz CHPL : punkt 4.8). W takich przypadkach pacjenci nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych ani obsługiwać maszyn.

Nie są znane objawy przedawkowania u ludzi. Podawanie dożylne dawek sięgających 240 mg w ciągu 2 minut było dobrze tolerowane. Ponieważ pantoprazol wiąże się w znacznym stopniu z białkami osocza, niełatwo jest go usunąć drogą dializy.

W przypadku przedawkowania z klinicznymi objawami zatrucia, poza leczeniem objawowym i wspomagającym, brak specyficznych zaleceń terapeutycznych.