SIOFOR

Jedna tabletka powlekana zawiera 850 mg chlorowodorku metforminy, co odpowiada 662,9 mg metforminy.

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt: 6.1.

- Nadwrażliwość na chlorowodorek metforminy lub którykolwiek ze składników pomocniczych.

- Cukrzycowa kwasica ketonowa, cukrzycowy stan przedśpiączkowy.

- Niewydolność nerek lub zaburzenia czynności nerek (klirens kreatyniny < 60 ml/min).

- Jakikolwiek stan, w przebiegu którego mogą wystąpić zaburzenia czynności nerek, taki jak: • odwodnienie

• ciężkie zakażenie

• wstrząs

- Donaczyniowe podanie środka kontrastującego zawierającego jod (patrz punkt 4.4).

- Ostra lub przewlekła choroba, która może powodować hipoksję tkanek, taka jak:

• niewydolność serca lub niewydolność oddechowa

• niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego

• wstrząs

- Niewydolność wątroby, ostre zatrucie alkoholem, alkoholizm. - Laktacja

Podczas oceny działań niepożądanych za podstawę przyjmuje się następujące częstości występowania: Bardzo często (≥1/10)

Często (≥1/100 do < 1/10)

Niezbyt często (≥1/1 000 do < 1/100)

Rzadko (≥1/10 000 do < 1/1 000)

Bardzo rzadko (< 1/10 000)

Częstość nieznana (nie może być oceniona na podstawie dostępnych danych).

Podczas stosowania metforminy mogą wystąpić następujące działania niepożądane:

Zaburzenia żołądka i jelit

Bardzo częste:

Nudności, wymioty, biegunka, ból w jamie brzusznej, brak apetytu.

Wspomniane zaburzenia mogą wystąpić podczas rozpoczęcia przyjmowania leku i w wielu przypadkach ustępują. Aby zapobiec tym zaburzeniom żołądkowo- jelitowym zaleca się przyjmowanie chlorowodorku metforminy 2 lub 3 razy dziennie podczas lub po posiłku.

Stopniowe zwiększenie dawki może spowodować wzrost tolerancji żołądkowo-jelitowej.

Zaburzenia układu nerwowego

Częste:

Zmiana smaku.

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej Bardzo rzadkie:

Reakcje skórne takie jak rumień, świąd i pokrzywka.

Zaburzenia metabolizmu i odżywiania Bardzo rzadkie:

U pacjentów stosujących długoterminowe leczenie metforminą obserwuje się wzrost absorpcji witaminy B₁₂ wraz ze wzrostem poziomu serum. Może to powodować anemię megaloblastyczną.

Bardzo rzadkie:

Kwasica mleczanowa (0,03 przypadki / 1000 pacjentolat; patrz rozdział 4.4.).

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych Bardzo rzadkie:

Nieprawidłowość funkcji wątroby lub zapalenia wątroby, które ustępują po odstawieniu chlorowodorku metforminy.

Ograniczone dane wykazują podobieństwo profilu działań niepożądanych występujących u dzieci (w wieku od 10 do 16 lat) leczonych przez rok metforminą do tych zaobserwowanych u osób dorosłych.

Dawkowanie u dorosłych

W monoterapii i skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi

Zazwyczaj dawka początkowa to jedna tabletka powlekana podawana 2 lub 3 razy na dobę w czasie lub po posiłkach.

Po 10 - 15 dniach dawkę należy zmodyfikować na podstawie pomiaru stężenia glukozy we krwi. Powolne zwiększanie dawki może poprawić tolerancję leku ze strony przewodu pokarmowego.

Maksymalna zalecana dawka chlorowodorku metforminy wynosi 3 g na dobę w trzech dawkach podzielonych.

Planując przestawienie chorego z innego leku przeciwcukrzycowego, należy ten lek odstawić i rozpocząć leczenie chlorowodorkiem metforminy w dawce wskazanej powyżej.

W skojarzeniu z insuliną

Chlorowodorek metforminy i insulina mogą być stosowane w terapii skojarzonej w celu osiągnięcia lepszej kontroli stężenia glukozy we krwi. Chlorowodorek metforminy jest podawany w zazwyczaj stosowanej dawce początkowej tj. 1 tabletka powlekana 2 – 3 razy na dobę, podczas gdy dawka insuliny jest dobierana na podstawie pomiarów stężenia glukozy we krwi.

Dawkowanie u osób w podeszłym wieku

Z powodu ryzyka zaburzeń czynności nerek u pacjentów w podeszłym wieku dawkę chlorowodorku metforminy należy zmodyfikować w oparciu o czynność nerek. Konieczne są regularne badania czynności nerek (patrz punkt 4.4)

Dawkowanie u dzieci w wieku powyżej 10 lat i młodzieży W monoterapii i skojarzeniu z insuliną:

Zazwyczaj dawka początkowa to jedna tabletka powlekana raz na dobę w czasie lub po posiłku.

Po 10 - 15 dniach dawkę należy zmodyfikować w oparciu o pomiar stężenia glukozy we krwi. Powolne zwiększanie dawki może poprawić tolerancję ze strony przewodu pokarmowego.

Maksymalna zalecana dawka chlorowodorku metforminy wynosi 2 g na dobę, podawana w 2 do 3 podzielonych dawkach.

Kwasica mleczanowa jest rzadko występującym, lecz poważnym (duża śmiertelność w razie braku natychmiastowego leczenia) powikłaniem metabolicznym, które występuje z powodu kumulacji chlorowodorku metforminy. Opisywane przypadki kwasicy mleczanowej u chorych leczonych metforminą występowały głównie u chorych z cukrzycą z ciężką niewydolnością nerek. Częstość występowania kwasicy mleczanowej można i należy zmniejszyć, oceniając także inne czynniki ryzyka, takie jak zła kontrola cukrzycy, ketoza, przedłużające się głodzenie, nadmierne spożycie alkoholu, niewydolność wątroby i wszystkie stany chorobowe przebiegające z hipoksją.

Rozpoznanie:

Ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej musi być wzięte pod uwagę w następstwie wystąpienia nietypowych objawów, takich jak kurcze mięśni, zaburzenia trawienia takie jak ból brzucha czy wyraźne osłabienie.

Charakterystyczne objawy kwasicy mleczanowej to: oddech kwasiczy, ból brzucha i hipotermia, a następnie śpiączka. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się spadek pH krwi, zwiększenie stężenia mleczanów w osoczu krwi powyżej 5 mmol/l oraz zwiększenie luki anionowej i stosunku stężenia mleczanów do stężenia pirogronianów we krwi. W razie podejrzenia kwasicy metabolicznej należy odstawić chlorowodorek metforminy i niezwłocznie umieścić pacjenta w szpitalu (patrz punkt 4.9).

Czynność nerek

Z uwagi na to, iż metformina jest wydalana przez nerki, przed rozpoczęciem leczenia należy oznaczyć stężenie kreatyniny w osoczu krwi i regularnie powtarzać oznaczenia w trakcie leczenia:

- nie rzadziej niż raz do roku u chorych z prawidłową czynnością nerek,

- nie rzadziej niż dwa do czterech razy do roku u chorych ze stężeniem kreatyniny w surowicy na górnej granicy normy i u chorych w podeszłym wieku.

Zaburzenia czynności nerek u pacjentów w podeszłym wieku występują często i są bezobjawowe. Szczególną ostrożność należy zachować w sytuacjach, gdy może dojść do zaburzeń czynności nerek, na przykład przy rozpoczęciu terapii lekami hipotensyjnymi lub moczopędnymi oraz rozpoczęcie leczenia niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ).

Podawanie środków kontrastujących zawierających jod

Z uwagi na to, iż donaczyniowe podawanie środków kontrastujących zawierających jod, stosowane przy badaniach radiologicznych, może prowadzić do niewydolności nerek, nie później niż 48 godzin przed badaniem należy odstawić chlorowodorek metforminy i nie podawać jej przez 48 godzin po badaniu, a wdrożyć ją ponownie dopiero po potwierdzeniu prawidłowej czynności nerek w badaniu laboratoryjnym

Zabiegi chirurgiczne

Chlorowodorek metforminy należy odstawić 48 godzin przed planowanymi operacjami chirurgicznymi wykonywanymi w znieczuleniu ogólnym, rdzeniowym lub zewnątrzoponowym. Leczenie należy wdrożyć ponownie nie wcześniej, niż 48 godzin po operacji lub przy powrocie do żywienia doustnego oraz jedynie po potwierdzeniu prawidłowej czynności nerek.

Dzieci i młodzież:

Należy potwierdzić diagnozę cukrzycy typu 2 zanim rozpocznie się leczenie chlorowodorkiem metforminy.

Kontrolowane badania kliniczne, które trwały 1 rok nie potwierdziły wpływu chlorowodorku metforminy na proces wzrostu i dojrzewania, ale brak wyników długoterminowych badań dotyczących tego zagadnienia. W związku z tym zaleca się wnikliwą obserwację w zakresie tych parametrów, szczególnie przed okresem dojrzewania.

Dzieci w wieku od 10 do 12 lat:

Tylko 15 osób z grupy w wieku od 10 do 12 lat było włączonych do badań dotyczących dzieci i młodzieży. Chociaż skuteczność i bezpieczeństwo stosowania metforminy u tych dzieci nie różni się od skuteczności i bezpieczeństwa stosowania u starszych dzieci i młodzieży, zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności podczas leczenia metforminą dzieci w wieku od 10 do 12 lat.

Inne środki ostrożności:

- Wszyscy chorzy powinni kontynuować stosowanie diety zapewniającej prawidłowy rozkład spożycia węglowodanów w ciągu dnia. Chorzy z nadwagą powinni kontynuować dietę z ograniczeniem kalorii.

- W regularnych odstępach czasu należy wykonywać rutynowe badania laboratoryjne stosowane do kontroli cukrzycy.

- Chlorowodorek metforminy stosowany w monoterapii nie powoduje hipoglikemii, ale należy zachować ostrożność przy stosowaniu chlorowodorku metforminy w połączeniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika.

Kwasica mleczanowa jest rzadko występującym, lecz poważnym (duża śmiertelność w razie braku natychmiastowego leczenia) powikłaniem metabolicznym, które występuje z powodu kumulacji chlorowodorku metforminy. Opisywane przypadki kwasicy mleczanowej u chorych leczonych metforminą występowały głównie u chorych z cukrzycą z ciężką niewydolnością nerek. Częstość występowania kwasicy mleczanowej można i należy zmniejszyć, oceniając także inne czynniki ryzyka, takie jak zła kontrola cukrzycy, ketoza, przedłużające się głodzenie, nadmierne spożycie alkoholu, niewydolność wątroby i wszystkie stany chorobowe przebiegające z hipoksją.

Rozpoznanie:

Ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej musi być wzięte pod uwagę w następstwie wystąpienia nietypowych objawów, takich jak kurcze mięśni, zaburzenia trawienia takie jak ból brzucha czy wyraźne osłabienie.

Charakterystyczne objawy kwasicy mleczanowej to: oddech kwasiczy, ból brzucha i hipotermia, a następnie śpiączka. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się spadek pH krwi, zwiększenie stężenia mleczanów w osoczu krwi powyżej 5 mmol/l oraz zwiększenie luki anionowej i stosunku stężenia mleczanów do stężenia pirogronianów we krwi. W razie podejrzenia kwasicy metabolicznej należy odstawić chlorowodorek metforminy i niezwłocznie umieścić pacjenta w szpitalu (patrz punkt 4.9).

Czynność nerek

Z uwagi na to, iż metformina jest wydalana przez nerki, przed rozpoczęciem leczenia należy oznaczyć stężenie kreatyniny w osoczu krwi i regularnie powtarzać oznaczenia w trakcie leczenia:

- nie rzadziej niż raz do roku u chorych z prawidłową czynnością nerek,

- nie rzadziej niż dwa do czterech razy do roku u chorych ze stężeniem kreatyniny w surowicy na górnej granicy normy i u chorych w podeszłym wieku.

Zaburzenia czynności nerek u pacjentów w podeszłym wieku występują często i są bezobjawowe. Szczególną ostrożność należy zachować w sytuacjach, gdy może dojść do zaburzeń czynności nerek, na przykład przy rozpoczęciu terapii lekami hipotensyjnymi lub moczopędnymi oraz rozpoczęcie leczenia niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ).

Podawanie środków kontrastujących zawierających jod

Z uwagi na to, iż donaczyniowe podawanie środków kontrastujących zawierających jod, stosowane przy badaniach radiologicznych, może prowadzić do niewydolności nerek, nie później niż 48 godzin przed badaniem należy odstawić chlorowodorek metforminy i nie podawać jej przez 48 godzin po badaniu, a wdrożyć ją ponownie dopiero po potwierdzeniu prawidłowej czynności nerek w badaniu laboratoryjnym

Zabiegi chirurgiczne

Chlorowodorek metforminy należy odstawić 48 godzin przed planowanymi operacjami chirurgicznymi wykonywanymi w znieczuleniu ogólnym, rdzeniowym lub zewnątrzoponowym. Leczenie należy wdrożyć ponownie nie wcześniej, niż 48 godzin po operacji lub przy powrocie do żywienia doustnego oraz jedynie po potwierdzeniu prawidłowej czynności nerek.

Dzieci i młodzież:

Należy potwierdzić diagnozę cukrzycy typu 2 zanim rozpocznie się leczenie chlorowodorkiem metforminy.

Kontrolowane badania kliniczne, które trwały 1 rok nie potwierdziły wpływu chlorowodorku metforminy na proces wzrostu i dojrzewania, ale brak wyników długoterminowych badań dotyczących tego zagadnienia. W związku z tym zaleca się wnikliwą obserwację w zakresie tych parametrów, szczególnie przed okresem dojrzewania.

Dzieci w wieku od 10 do 12 lat:

Tylko 15 osób z grupy w wieku od 10 do 12 lat było włączonych do badań dotyczących dzieci i młodzieży. Chociaż skuteczność i bezpieczeństwo stosowania metforminy u tych dzieci nie różni się od skuteczności i bezpieczeństwa stosowania u starszych dzieci i młodzieży, zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności podczas leczenia metforminą dzieci w wieku od 10 do 12 lat.

Inne środki ostrożności:

- Wszyscy chorzy powinni kontynuować stosowanie diety zapewniającej prawidłowy rozkład spożycia węglowodanów w ciągu dnia. Chorzy z nadwagą powinni kontynuować dietę z ograniczeniem kalorii.

- W regularnych odstępach czasu należy wykonywać rutynowe badania laboratoryjne stosowane do kontroli cukrzycy.

- Chlorowodorek metforminy stosowany w monoterapii nie powoduje hipoglikemii, ale należy zachować ostrożność przy stosowaniu chlorowodorku metforminy w połączeniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika.

NIE ZALECA SIĘ JEDNOCZESNEGO PODAWANIA

Alkohol

Wzrost ryzyka wystąpienia kwasicy mleczanowej w ostrym zatruciu alkoholem, w szczególności w przypadku:

- głodzenia lub niedożywienia, - niewydolności wątroby.

Należy unikać picia alkoholu i zażywania leków zawierających alkohol.

Środki kontrastujące zawierające jod

Donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod może prowadzić do niewydolności nerek, prowadząc do kumulacji chlorowodorku metforminy i zwiększenia zagrożenia wystąpieniem kwasicy mleczanowej. Nie później niż 48 godzin przed badaniem należy odstawić chlorowodorek metforminy i nie podawać przez 48 godzin po badaniu i wdrożyć ponownie dopiero po potwierdzeniu prawidłowej czynności nerek w badaniu laboratoryjnym.

JEDNOCZESNE PODAWANIE WYMAGA ZACHOWANIA ŚRODKÓW OSTROŻNOŚCI

Glikokortykosteroidy (do podawania ogólnego lub miejscowego), beta-2-agoniści i leki moczopędne mają swoje własne działanie hiperglikemizujące. Należy o tym poinformować chorego i wykonywać częstsze badania glukozy we krwi, szczególnie na początku leczenia. Jeżeli jest to konieczne, w czasie leczenia innym lekiem i po jego przerwaniu należy zmodyfikować dawkę leku przeciwcukrzycowego.

ACE-inhibitory mogą prowadzić do spadku stężenia glukozy we krwi. Jeżeli jest to konieczne, w czasie leczenia innym lekiem i po jego przerwaniu należy zmodyfikować dawkę leku przeciwcukrzycowego.

Chlorowodorek metforminy stosowany w monoterapii nie wywołuje hipoglikemii i dlatego nie wpływa na zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych ani obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.

Jednakże należy ostrzec pacjentów, że w przypadku łącznego stosowania chlorowodorku metforminy z innymi lekami przeciwcukrzycowymi (pochodne sulfonylomocznika, insulina, repaglinid) istnieje ryzyko wystąpienia hipoglikemii.

Przy podawaniu chlorowodorku metforminy w dawkach do 85 g nie obserwowano hipoglikemii, aczkolwiek w takich przypadkach występowała kwasica mleczanowa. Duże przedawkowanie lub współistniejące czynniki ryzyka mogą doprowadzić do wystąpienia kwasicy mleczanowej. Kwasica mleczanowa jest ostrym stanem zagrożenia życia, który wymaga leczenia w warunkach szpitalnych. Najskuteczniejszym sposobem usunięcia mleczanów i chlorowodorku metforminy jest hemodializa.