GENTAMICIN B.BRAUN

Roztwór do infuzji 1 mg/ml

1 ml roztworu do infuzji zawiera 1 mg gentamycyny (Gentamicinum) w postaci siarczanu gentamycyny. 1 butelka 80 ml zawiera 80 mg gentamycyny.

Substancja pomocnicza:

1 butelka 80 ml zawiera 283 mg (12 mmol) sodu (w postaci chlorku).

Roztwór do infuzji 3 mg/ml

1 ml roztworu do infuzji zawiera 3 mg gentamycyny (Gentamicinum) w postaci siarczanu gentamycyny.

1 butelka 80 ml zawiera 240 mg gentamycyny.

1 butelka 120 ml zawiera 360 mg gentamycyny.

Substancja pomocnicza:

1 butelka 80 ml zawiera 283 mg (12 mmol) sodu (w postaci chlorku); 1 butelka 120 ml zawiera 425 mg (12 mmol) sodu (w postaci chlorku).

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

– Nadwrażliwość na gentamycynę lub na inny aminoglikozyd lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. – Miastenia.

W określonych warunkach gentamycyna wykazuje działanie ototoksyczne i (lub) nefrotoksyczne. Zaburzenie czynności nerek często obserwuje się u pacjentów leczonych gentamycyną i zazwyczaj ustępuje po odstawieniu leku. W większości przypadków nefrotoksyczność jest związana z nadmiernie dużą dawką lub przedłużonym leczeniem, wcześniej występującymi zaburzeniami czynności nerek lub jest związana z innymi substancjami, znanymi jako nefrotoksyczne.

Działania niepożądane uznane przynajmniej za prawdopodobnie związane z leczeniem są wymienione poniżej według klasyfikacji układów i narządów oraz bezwzględnej częstości występowania. Częstość występowania jest określona następująco:

bardzo często (≥1/10); często (> 1/100 do < 1/10); niezbyt często (> 1/1000 do < 1/100); rzadko (> 1/10 000 do < 1/1000); bardzo rzadko (< 1/10 000); częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych).

*U pacjenta o masie ciała < 60 kg dawkę należy zmniejszyć do 60 mg.

2. Zwykłe odstępy między dawkami i zmniejszona dawka

Po podaniu zwykłej dawki początkowej, można przyjąć podzielenie zwykle zalecanej dawki przez stężenie kreatyniny w surowicy jako przybliżoną wytyczną do określenia zmniejszonej dawki, którą należy podawać co 8 godzin.

Zatem pacjentowi o masie ciała 60 kg ze stężeniem kreatyniny w surowicy wynoszącym 2,0 mg/100 ml, można po podaniu dawki początkowej 60 mg (1 mg/kg mc.; 60:2) podawać co 8 godzin dawkę 30 mg. Alternatywnie kolejne dawki podawane co 8 godzin po zwykłej dawce początkowej można obliczyć na podstawie wzoru:

zwykła dawka × klirens kreatyniny danego pacjenta/prawidłowy klirens kreatyniny (100 ml/min)

= następna dawka

Zmniejszona dawka i zwykłe odstępy między dawkami (8 godzin)

5,2–6,6 10–15 15

6,7–8,0 < 10 10

Klirens kreatyniny należy traktować jako parametr zalecany, zwłaszcza u osób w podeszłym wieku oraz u pacjentów ze zmiennym stężeniem kreatyniny w surowicy, występującym w ciężkich zakażeniach (np.

posocznicy).

Należy podkreślić, że czynność nerek może się zmieniać podczas leczenia gentamycyną.

Dawkowanie u pacjentów hemodializowanych

Gentamycyna podlega dializie. Podczas hemodializy trwającej 4-5 godzin spodziewane jest 50%-60% zmniejszenie stężenia, a podczas hemodializy trwającej 8-12 godzin - 70%-80% zmniejszenie stężenia.

Dawkowanie należy dostosowywać indywidualnie po każdej dializie, na podstawie stężenia gentamycyny w surowicy krwi w danym momencie.

Zwykle zalecana dawka po dializie wynosi 1 do 1,7 mg/kg masy ciała.

U pacjentów w podeszłym wieku może być konieczne podawanie mniejszych dawek podtrzymujących niż u młodszych dorosłych, z powodu zaburzonej czynności nerek.

U pacjentów otyłych dawkę początkową należy wyliczyć na podstawie idealnej masy ciała plus 40% nadwyżki masy.

W pacjentów z zaburzoną czynnością wątroby nie ma konieczności modyfikacji dawki.

Wskazówka dotycząca monitorowania

Zaleca się monitorowanie stężenia gentamycyny w surowicy, szczególnie u osób w podeszłym wieku, noworodków i pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Próbki pobiera się pod koniec odstępu między dawkami (stężenie minimalne). Stężenie minimalne nie powinno przekraczać 2 µg/ml, jeśli gentamycynę podaje się dwa razy na dobę i 1 µg/ml, jeśli podaje się ją w jednej dawce w ciągu doby.

U pacjentów z zaawansowanym zaburzeniem czynności nerek lub istniejącą uprzednio głuchotą ucha wewnętrznego gentamycynę należy podawać tylko wtedy, gdy lekarz uzna, że jej zastosowanie jest niezbędne. Częstotliwość podawania lub dawkę należy zmniejszyć u pacjentów z zaburzeniem czynności nerek (patrz punkt 4.2).

Zaburzenia czynności nerek

Zaburzenia czynności nerek, takie jak zmniejszenie przesączania kłębuszkowego obserwuje się u około 10% pacjentów leczonych gentamycyną. Zazwyczaj są one przemijające. Najważniejszymi czynnikami ryzyka są: duża dawka całkowita, długotrwałe leczenie, podwyższone stężenie w surowicy (duże stężenie minimalne); oprócz tego innymi czynnikami ryzyka są wiek, hipowolemia i wstrząs. Klinicznymi objawami przedmiotowymi uszkodzenia nerek są: białkomocz, wałeczkomocz, krwiomocz, podwyższone stężenie kreatyniny i mocznika w surowicy. W odosobnionych przypadkach może wystąpić ostra niewydolność nerek (patrz również punkt 4.8).

Zaburzenia nerwowo-mięśniowe

Ponieważ gentamycyna wykazuje właściwości blokowania przewodnictwa nerwowo-mięśniowego, należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z występującymi uprzednio chorobami nerwowomięśniowymi (np. choroba Parkinsona). Niezbędne jest szczególnie staranne kontrolowanie pacjenta. (Patrz również punkt 4.8).

Odnotowano blokadę nerwowo-mięśniową i porażenie mięśni oddechowych podczas stosowania aminoglikozydów u pacjentów, którzy podczas znieczulenia otrzymali środki zwiotczające mięśnie o działaniu kuraropodobnym. Pacjentów tych należy bardzo starannie kontrolować. (Patrz również punkt 4.8).

Wpływ na nerw przedsionkowo-ślimakowy

Może nastąpić uszkodzenie nerwu przedsionkowo-ślimakowego (nerwu czaszkowego VIII), mogące mieć wpływ na narząd równowagi i słuch. Uszkodzenie przedsionka jest najczęściej występującym objawem ototoksyczności. Osłabienie słuchu przejawia się początkowo zmniejszeniem ostrości słyszenia wysokich tonów i zazwyczaj jest przemijające. Ważnymi czynnikami ryzyka są występujące wcześniej: zaburzenia czynności nerek lub uszkodzenie nerwu czaszkowego VIII. Dodatkowo ryzyko wzrasta proporcjonalnie do dawki całkowitej i dobowej lub w wyniku jednoczesnego stosowania z substancjami mogącymi działać ototoksycznie. Objawami działania ototoksycznego są: zawroty głowy, brzęczenie lub dzwonienie w uszach (szumy uszne), zaburzenie równowagi i, rzadziej, utrata słuchu.

Gentamycyna może wpływać na mechanizm przedsionkowy, jeśli stężenie minimalne leku, występujące przed podaniem kolejnej dawki, będzie większe niż 2 µg/ml. Zjawisko to jest zwykle przemijające, jeśli będzie szybko zauważone, a dawka odpowiednio skorygowana. (Patrz również punkt 4.8).

Biegunka zawiązana z podawaniem antybiotyku, rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego

Notowano występowanie biegunki spowodowanej podawaniem antybiotyków oraz rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy po zastosowaniu gentamycyny. Należy wziąć to pod uwagę u każdego pacjenta, u którego pojawia się biegunka, zarówno w trakcie leczenia jak i krótko po nim. Gentamycynę należy odstawić, jeżeli podczas leczenia pojawi się ciężka i (lub) krwawa biegunka, i rozpocząć stosowne leczenie. Nie należy podawać leków, które hamują perystaltykę. (patrz punkt 4.8).

Ciąża i laktacja

Gentamycynę można podawać kobietom w ciąży i matkom karmiącym wyłącznie po przeprowadzeniu oceny ryzyka i korzyści (patrz punkt 4.6).

Dawkowanie gentamycyny raz na dobę u pacjentów w podeszłym wieku

Doświadczenie dotyczące dawkowania gentamycyny w raz na dobę u pacjentów w podeszłym wieku jest ograniczone. Z uwagi na to, że gentamycyna podawana raz na dobę może być nieodpowiednie, konieczne jest dokładne kontrolowanie tych pacjentów.

Monitorowanie

W celu uniknięcia zdarzeń niepożądanych zaleca się ciągłe (przed rozpoczęciem, podczas i po zakończeniu leczenia) kontrolowanie czynności nerek (stężenie kreatyniny w surowicy, klirens kreatyniny), czynności przedsionka i ślimaka, a także parametrów czynności wątroby i laboratoryjnych.

Substancje pomocnicze

Gentamicin B. Braun, 1 mg/ml, roztwór do infuzji: jedna butelka 80 ml zawiera 283 mg sodu; należy wziąć to pod uwagę u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie.

Gentamicin B. Braun, 3 mg/ml, roztwór do infuzji: jedna butelka 80 ml zawiera 283 mg, a butelka 120 ml

- 425 mg sodu; należy wziąć to pod uwagę u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie.

Nadwrażliwość krzyżowa, oporność krzyżowa

Może występować oporność krzyżowa i nadwrażliwość krzyżowa na aminoglikozydy.

Nefrotoksyczność i ototoksyczność

W celu zmniejszenia ryzyka nefrotoksyczności i ototoksyczności, należy wziąć pod uwagę przedstawione poniżej zalecenia.

– Szczególnie konieczna jest regularna ocena słuchu, czynności przedsionka i czynności nerek u pacjentów obarczonych dodatkowymi czynnikami ryzyka. Donoszono, że zaburzenia czynności wątroby lub słuchu, bakteriemia i gorączka zwiększają ryzyko ototoksyczności. Dodatkowymi czynnikami ryzyka nefrotoksyczności są hipowolemia i niedociśnienie, a także choroba wątroby.

– Kontrolowanie czynności nerek przed rozpoczęciem, w czasie i po zakończeniu leczenia.

– Dawkowanie ściśle według klirensu kreatyniny (lub stężenia kreatyniny w surowicy). U pacjentów z zaburzeniem czynności nerek dawkowanie należy modyfikować zgodnie z czynnością nerek (patrz punkt 4.2).

– U pacjentów z zaburzeniem czynności nerek należy również wziąć pod uwagę dawkę gentamycyny wchłanianą po podaniu miejscowym (inhalacja, podawanie dotchawicze, zakraplanie), w celu modyfikacji dawki podawanej w leczeniu ogólnoustrojowym.

– Kontrolowanie stężenia gentamycyny w surowicy podczas leczenia, w celu uniknięcia sytuacji, w której podczas konwencjonalnego dawkowania kilka razy na dobę stężenia maksymalne przekraczają

10-12 µg/ml (granica toksyczności dla układu ślimakowo-przedsionkowego), a stężenia minimalne przekraczają 2 µg/ml (patrz punkt 4.2).

– U pacjentów z uprzednio występującym uszkodzeniem ucha wewnętrznego (zaburzenia słuchu lub równowagi) lub jeśli leczenie jest długotrwałe, konieczne jest dodatkowe kontrolowanie narządu równowagi i słuchu.

– Należy unikać leczenie długotrwałego. W miarę możliwości okres leczenia należy ograniczyć do 7-10 dni (patrz punkt 4.2).

– Unikać leczenia aminoglikozydami wkrótce po leczeniu antybiotykiem z grupy aminoglikozydów. W miarę możliwości należy zachować odstęp 7-14 dni między kuracjami.

– W miarę możliwości unikać równoczesnego stosowania innych substancji mogących działać ototoksycznie lub nefrotoksycznie. Jeśli jest to nieuniknione, wskazane jest szczególnie dokładne kontrolowanie czynności nerek (patrz punkt 4.5).

– Zapewnić odpowiednie nawodnienie i wytwarzanie moczu.

U pacjentów z zaawansowanym zaburzeniem czynności nerek lub istniejącą uprzednio głuchotą ucha wewnętrznego gentamycynę należy podawać tylko wtedy, gdy lekarz uzna, że jej zastosowanie jest niezbędne. Częstotliwość podawania lub dawkę należy zmniejszyć u pacjentów z zaburzeniem czynności nerek (patrz punkt 4.2).

Zaburzenia czynności nerek

Zaburzenia czynności nerek, takie jak zmniejszenie przesączania kłębuszkowego obserwuje się u około 10% pacjentów leczonych gentamycyną. Zazwyczaj są one przemijające. Najważniejszymi czynnikami ryzyka są: duża dawka całkowita, długotrwałe leczenie, podwyższone stężenie w surowicy (duże stężenie minimalne); oprócz tego innymi czynnikami ryzyka są wiek, hipowolemia i wstrząs. Klinicznymi objawami przedmiotowymi uszkodzenia nerek są: białkomocz, wałeczkomocz, krwiomocz, podwyższone stężenie kreatyniny i mocznika w surowicy. W odosobnionych przypadkach może wystąpić ostra niewydolność nerek (patrz również punkt 4.8).

Zaburzenia nerwowo-mięśniowe

Ponieważ gentamycyna wykazuje właściwości blokowania przewodnictwa nerwowo-mięśniowego, należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z występującymi uprzednio chorobami nerwowomięśniowymi (np. choroba Parkinsona). Niezbędne jest szczególnie staranne kontrolowanie pacjenta. (Patrz również punkt 4.8).

Odnotowano blokadę nerwowo-mięśniową i porażenie mięśni oddechowych podczas stosowania aminoglikozydów u pacjentów, którzy podczas znieczulenia otrzymali środki zwiotczające mięśnie o działaniu kuraropodobnym. Pacjentów tych należy bardzo starannie kontrolować. (Patrz również punkt 4.8).

Wpływ na nerw przedsionkowo-ślimakowy

Może nastąpić uszkodzenie nerwu przedsionkowo-ślimakowego (nerwu czaszkowego VIII), mogące mieć wpływ na narząd równowagi i słuch. Uszkodzenie przedsionka jest najczęściej występującym objawem ototoksyczności. Osłabienie słuchu przejawia się początkowo zmniejszeniem ostrości słyszenia wysokich tonów i zazwyczaj jest przemijające. Ważnymi czynnikami ryzyka są występujące wcześniej: zaburzenia czynności nerek lub uszkodzenie nerwu czaszkowego VIII. Dodatkowo ryzyko wzrasta proporcjonalnie do dawki całkowitej i dobowej lub w wyniku jednoczesnego stosowania z substancjami mogącymi działać ototoksycznie. Objawami działania ototoksycznego są: zawroty głowy, brzęczenie lub dzwonienie w uszach (szumy uszne), zaburzenie równowagi i, rzadziej, utrata słuchu.

Gentamycyna może wpływać na mechanizm przedsionkowy, jeśli stężenie minimalne leku, występujące przed podaniem kolejnej dawki, będzie większe niż 2 µg/ml. Zjawisko to jest zwykle przemijające, jeśli będzie szybko zauważone, a dawka odpowiednio skorygowana. (Patrz również punkt 4.8).

Biegunka zawiązana z podawaniem antybiotyku, rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego

Notowano występowanie biegunki spowodowanej podawaniem antybiotyków oraz rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy po zastosowaniu gentamycyny. Należy wziąć to pod uwagę u każdego pacjenta, u którego pojawia się biegunka, zarówno w trakcie leczenia jak i krótko po nim. Gentamycynę należy odstawić, jeżeli podczas leczenia pojawi się ciężka i (lub) krwawa biegunka, i rozpocząć stosowne leczenie. Nie należy podawać leków, które hamują perystaltykę. (patrz punkt 4.8).

Ciąża i laktacja

Gentamycynę można podawać kobietom w ciąży i matkom karmiącym wyłącznie po przeprowadzeniu oceny ryzyka i korzyści (patrz punkt 4.6).

Dawkowanie gentamycyny raz na dobę u pacjentów w podeszłym wieku

Doświadczenie dotyczące dawkowania gentamycyny w raz na dobę u pacjentów w podeszłym wieku jest ograniczone. Z uwagi na to, że gentamycyna podawana raz na dobę może być nieodpowiednie, konieczne jest dokładne kontrolowanie tych pacjentów.

Monitorowanie

W celu uniknięcia zdarzeń niepożądanych zaleca się ciągłe (przed rozpoczęciem, podczas i po zakończeniu leczenia) kontrolowanie czynności nerek (stężenie kreatyniny w surowicy, klirens kreatyniny), czynności przedsionka i ślimaka, a także parametrów czynności wątroby i laboratoryjnych.

Substancje pomocnicze

Gentamicin B. Braun, 1 mg/ml, roztwór do infuzji: jedna butelka 80 ml zawiera 283 mg sodu; należy wziąć to pod uwagę u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie.

Gentamicin B. Braun, 3 mg/ml, roztwór do infuzji: jedna butelka 80 ml zawiera 283 mg, a butelka 120 ml

- 425 mg sodu; należy wziąć to pod uwagę u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie.

Nadwrażliwość krzyżowa, oporność krzyżowa

Może występować oporność krzyżowa i nadwrażliwość krzyżowa na aminoglikozydy.

Nefrotoksyczność i ototoksyczność

W celu zmniejszenia ryzyka nefrotoksyczności i ototoksyczności, należy wziąć pod uwagę przedstawione poniżej zalecenia.

– Szczególnie konieczna jest regularna ocena słuchu, czynności przedsionka i czynności nerek u pacjentów obarczonych dodatkowymi czynnikami ryzyka. Donoszono, że zaburzenia czynności wątroby lub słuchu, bakteriemia i gorączka zwiększają ryzyko ototoksyczności. Dodatkowymi czynnikami ryzyka nefrotoksyczności są hipowolemia i niedociśnienie, a także choroba wątroby.

– Kontrolowanie czynności nerek przed rozpoczęciem, w czasie i po zakończeniu leczenia.

– Dawkowanie ściśle według klirensu kreatyniny (lub stężenia kreatyniny w surowicy). U pacjentów z zaburzeniem czynności nerek dawkowanie należy modyfikować zgodnie z czynnością nerek (patrz punkt 4.2).

– U pacjentów z zaburzeniem czynności nerek należy również wziąć pod uwagę dawkę gentamycyny wchłanianą po podaniu miejscowym (inhalacja, podawanie dotchawicze, zakraplanie), w celu modyfikacji dawki podawanej w leczeniu ogólnoustrojowym.

– Kontrolowanie stężenia gentamycyny w surowicy podczas leczenia, w celu uniknięcia sytuacji, w której podczas konwencjonalnego dawkowania kilka razy na dobę stężenia maksymalne przekraczają

10-12 µg/ml (granica toksyczności dla układu ślimakowo-przedsionkowego), a stężenia minimalne przekraczają 2 µg/ml (patrz punkt 4.2).

– U pacjentów z uprzednio występującym uszkodzeniem ucha wewnętrznego (zaburzenia słuchu lub równowagi) lub jeśli leczenie jest długotrwałe, konieczne jest dodatkowe kontrolowanie narządu równowagi i słuchu.

– Należy unikać leczenie długotrwałego. W miarę możliwości okres leczenia należy ograniczyć do 7-10 dni (patrz punkt 4.2).

– Unikać leczenia aminoglikozydami wkrótce po leczeniu antybiotykiem z grupy aminoglikozydów. W miarę możliwości należy zachować odstęp 7-14 dni między kuracjami.

– W miarę możliwości unikać równoczesnego stosowania innych substancji mogących działać ototoksycznie lub nefrotoksycznie. Jeśli jest to nieuniknione, wskazane jest szczególnie dokładne kontrolowanie czynności nerek (patrz punkt 4.5).

– Zapewnić odpowiednie nawodnienie i wytwarzanie moczu.