DAWKOWANIE STANDARDOWE
Midazolam jest silnie działającym lekiem uspokajającym, który wymaga stopniowego zwiększania dawki i powolnego podawania. Bezwzględnie zaleca się stopniowe zwiększanie dawki w celu uzyskania pożądanego poziomu sedacji, właściwego dla potrzeb klinicznych, stanu fizycznego pacjenta, jego wieku i jednocześnie stosowanego leczenia. U dorosłych w wieku powyżej 60 lat, u osób wyniszczonych lub przewlekle chorych oraz u dzieci i młodzieży dawkę należy ustalać ostrożnie, uwzględniając indywidualne czynniki ryzyka. Standardowe dawkowanie przedstawiono w poniższej tabeli. Dodatkowe informacje szczegółowe podano w tekście pod tabelą.
Wskazanie | Dorośli < 60 lat | Dorośli > = 60 lat / pacjenci wyniszczeni lub przewlekle chorzy | Dzieci |
Płytka sedacja | Podanie dożylne Dawka początkowa: 2 - 2,5 mg Jednorazowa dawka dodatkowa: 1 mg Dawka całkowita: 3,5 - 7,5 mg | Podanie dożylne Dawka początkowa: 0,5 - 1 mg Jednorazowa dawka dodatkowa: 0,5 - 1 mg Dawka całkowita: < 3,5 mg | Podanie dożylne u pacjentów w wieku od 6 miesięcy do 5 lat Dawka początkowa: 0,05 - 0,1 mg/kg mc. Dawka całkowita: < 6 mg Podanie dożylne u pacjentów w wieku od 6 do 12 lat Dawka początkowa: 0,025 - 0,05 mg/kg mc. Dawka całkowita: < 10 mg Podanie doodbytnicze u pacjentów w wieku > 6 miesięcy 0,3 - 0,5 mg/kg mc. Podanie domięśniowe u pacjentów w wieku od 1 roku do 15 lat 0,05 - 0,15 mg/kg mc. |
Premedykacja przed znieczuleniem | Podanie dożylne 1-2 mg w dawkach powtarzanych Podanie domięśniowe 0,07 - 0,1 mg/kg mc. | Podanie dożylne Dawka początkowa: 0,5 mg W razie konieczności dawkę można powoli zwiększać Podanie domięśniowe 0,025 - 0,05 mg/kg mc. | Podanie doodbytnicze u pacjentów w wieku > 6 miesięcy 0,3 - 0,5 mg/kg mc. Podanie domięśniowe u pacjentów w wieku od 1 roku do 15 lat 0,08 - 0,2 mg/kg mc. |
Indukcja znieczulenia | Podanie dożylne 0,15 - 0,2 mg/kg mc. (0,3 -0,35 bez | Podanie dożylne 0,05-0,15 mg/kg mc. (0,15 -0,3 bez | |
| premedykacji) | premedykacji) | |
Jako składnik o działaniu sedacyjnym w znieczuleniu skojarzonym | Podanie dożylne Dawki przerywane 0,03 - 0,1 mg/kg mc. lub ciągła infuzja 0,03 -0,1 mg/kg mc./ godzinę | Podanie dożylne Dawki mniejsze niż zalecane dla dorosłych w wieku < 60 lat | |
Sedacja w oddziale intensywnej opieki medycznej | Podanie dożylne Dawka nasycająca: 0,03 - 0,3mg/kg mc. zwiększana każdorazowo o 1 - 2,5 mg Dawka podtrzymująca: 0,03 - 0,2 mg/kg mc./godzinę | Podanie dożylne u wcześniaków urodzonych przed 32. tygodniem ciąży 0,03 mg/kg mc./godzinę Podanie dożylne u noworodków w wieku > 32 tygodni i u dzieci w wieku do 6 miesięcy 0,06 mg/kg mc./godzinę Podanie dożylne u pacjentów w wieku > 6 miesięcy Dawka wysycająca: 0,05 - 0,2 mg/kg mc. Dawka podtrzymująca: 0,06 - 0,12 mg/kg mc./godzinę |
DAWKOWANIE W SEDACJI PŁYTKIEJ
W celu uzyskania sedacji płytkiej przed interwencją diagnostyczną lub chirurgiczną midazolam podawany jest dożylnie. Dawkę trzeba dobierać indywidualnie i w razie potrzeby stopniowo ją zwiększać. Nie należy podawać jej szybko ani w postaci pojedynczego bolusa. Początek działania sedacyjnego może wystąpić w różnym czasie po podaniu, zależnie od stanu fizycznego pacjenta i szczegółowych warunków dawkowania (np. szybkości podania, wielkości dawki). Jeśli to konieczne, można podać kolejne dawki leku zależnie od indywidualnych potrzeb. Produkt leczniczy zaczyna działać po upływie około 2 minut od wstrzyknięcia. Maksymalne działanie uzyskiwane jest w ciągu około 5 do 10 minut.
Dorośli
Midazolam we wstrzyknięciu dożylnym należy podawać powoli, z szybkością około 1 mg na 30 sekund.
U dorosłych w wieku poniżej 60 lat dawka początkowa wynosi od 2 do 2,5 mg podawanych na 5 do 10 minut przed rozpoczęciem zabiegu. W razie konieczności można podawać kolejne dawki po 1 mg. Stwierdzono, że średnia dawka całkowita mieści się w zakresie od 3,5 do 7,5 mg. Dawka całkowita większa niż 5 mg nie jest zwykle konieczna.
U dorosłych w wieku powyżej 60 lat, u pacjentów wyniszczonych lub przewlekle chorych dawkę początkową trzeba zmniejszyć do 0,5-1,0 mg podawanych na 5-10 minut przed rozpoczęciem zabiegu. W razie konieczności można dodawać kolejne dawki po 0,5 do 1 mg. Ponieważ u tych pacjentów maksymalne działanie może być osiągane wolniej, dodatkowe dawki midazolamu należy podawać bardzo wolno i z zachowaniem ostrożności. Dawka całkowita większa niż 3,5 mg nie jest zwykle konieczna.
Dzieci i młodzież
Podanie dożylne
Dawkę midazolamu należy zwiększać powoli, aż do uzyskania pożądanego efektu klinicznego. Dawkę początkową midazolamu należy podawać przez 2 do 3 minut. Z oceną pełnego działania sedacyjnego przed rozpoczęciem zabiegu lub z podaniem kolejnej dawki należy odczekać dodatkowe 2 do 5 minut. Jeśli konieczna jest głębsza sedacja, należy zwiększać dawkę o małe wartości, aż do osiągnięcia odpowiedniego poziomu sedacji. Niemowlęta i małe dzieci w wieku poniżej 5 lat mogą wymagać znacznie większych dawek (w mg/kg masy ciała) niż dzieci starsze i młodzież.
¦ Dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy: są szczególnie podatne na obturację dróg oddechowych i hipowentylację. Dlatego nie zaleca się stosowania midazolamu w sedacji płytkiej u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy.
¦ Dzieci w wieku od 6 miesięcy do 5 lat: dawka początkowa wynosi od 0,05 do 0,1 mg/kg mc. W celu uzyskania pożądanego działania może być konieczne zastosowanie dawki całkowitej do 0,6 mg/kg mc., ale nie powinna ona przekraczać 6 mg. Stosowanie większych dawek może wiązać się z przedłużeniem sedacji i ryzykiem hipowentylacji.
¦ Dzieci w wieku od 6 do 12 lat: dawka początkowa wynosi od 0,025 do 0,05 mg/kg mc. Może być konieczne zastosowanie dawki całkowitej do 0,4 mg/kg mc., maksymalnie do 10 mg. Stosowanie większych dawek może wiązać się z przedłużeniem sedacji i ryzykiem hipowentylacji.
¦ Młodzież w wieku od 12 do 16 lat: dawkowanie jak u dorosłych.
Podanie doodbytnicze
Dawka całkowita midazolamu mieści się zazwyczaj w zakresie od 0,3 do 0,5 mg/kg mc. Podanie doodbytnicze roztworu z ampułki wykonuje się z użyciem plastikowego aplikatora zamocowanego na końcu strzykawki. Jeśli objętość roztworu, który ma zostać podany, jest za mała, można rozcieńczyć go wodą do łącznej objętości 10 ml. Dawkę całkowitą należy podać jednorazowo - należy unikać powtórnego podania doodbytniczego.
Nie zaleca się podawania doodbytniczego u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy, gdyż dostępne dane dotyczące tej populacji są ograniczone.
Podanie domięśniowe
Stosowane dawki mieszczą się w zakresie od 0,05 do 0,15 mg/kg mc. Podanie dawki całkowitej większej niż 10 mg/kg mc. nie jest zazwyczaj konieczne. Tę drogę podania należy stosować w wyjątkowych wypadkach. Preferowane jest podanie doodbytnicze, gdyż podanie domięśniowe jest bolesne.
U dzieci o masie ciała mniejszej niż 15 kg nie zaleca się stosowania roztworów midazolamu o stężeniu większym niż 1 mg/ml. Roztwory o większym stężeniu należy rozcieńczyć do stężenia 1 mg/ml.
DAWKOWANIE W ZNIECZULENIU
Premedykacja
Premedykacja z zastosowaniem midazolamu stosowana na krótko przed zabiegiem wywołuje sedację (uczucie senności lub ospałości i zmniejszenie lęku) oraz zaburzenia pamięci w okresie przedoperacyjnym. Midazolam można też podawać w skojarzeniu z lekami o działaniu przeciwcholinergicznym. W tym wskazaniu midazolam należy podawać dożylnie lub domięśniowo (w postaci głębokiego wstrzyknięcia w duży mięsień), 20 do 60 minut przed indukcją znieczulenia, przy czym u dzieci preferowaną drogą podawania jest droga doodbytnicza (patrz niżej). Po zastosowaniu premedykacji obowiązkowe jest ścisłe i ciągłe monitorowanie stanu pacjenta, gdyż wrażliwość na lek jest osobniczo zmienna i mogą wystąpić objawy przedawkowania.
Dorośli
W sedacji przedoperacyjnej oraz w celu uzyskania niepamięci zdarzeń w okresie przedoperacyjnym u dorosłych z klasy I i II wydolności fizycznej wg ASA (ang. Amerykańskiego Towarzystwa Anestezjologicznego) i w wieku poniżej 60 lat zalecana dawka wynosi 1-2 mg dożylnie (powtarzana w razie konieczności) lub 0,07 do 0,1 mg/kg mc. domięśniowo. Dawkę tę należy zmniejszyć i dostosować indywidualnie, jeśli midazolam podawany jest osobom powyżej 60 lat, wyniszczonym lub przewlekle chorym. Zalecana dożylna dawka początkowa wynosi 0,5 mg i należy ją powoli zwiększać w razie konieczności. Zaleca się stosowanie domięśniowej dawki 0,025 do 0,05 mg/kg mc. W razie jednoczesnego podawania opioidów, dawkę midazolamu należy zmniejszyć. Zwykle stosowana dawka wynosi 2 do 3 mg.
Dzieci i młodzież
Noworodki i dzieci do 6 miesięcy
Nie zaleca się stosowania produktu leczniczego u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy ze względu na ograniczoną liczbę dostępnych danych.
Dzieci w wieku powyżej 6 miesięcy Podanie doodbytnicze
Dawkę całkowitą, zazwyczaj w zakresie od 0,3 do 0,5 mg/kg mc., należy podać na 15 do 30 minut przed indukcją znieczulenia. Roztwór z ampułki podaje się doodbytniczo z użyciem plastikowego aplikatora zamocowanego na końcu strzykawki. Jeśli objętość roztworu, który ma zostać podany, jest za mała, można rozcieńczyć go wodą do łącznej objętości 10 ml.
Podanie domięśniowe
Podanie domięśniowe jest bolesne, dlatego tę drogę należy wykorzystywać jedynie w wyjątkowych wypadkach. Preferowane powinno być podanie doodbytnicze. Wykazano jednak, że midazolam podawany domięśniowo w dawkach w zakresie od 0,08 do 0,2 mg/kg mc. jest skuteczny i bezpieczny. U dzieci w wieku od 1 roku do 15 lat konieczne jest stosowanie proporcjonalnie większych dawek niż u dorosłych w przeliczeniu na masę ciała.
U dzieci o masie ciała mniejszej niż 15 kg nie zaleca się stosowania roztworów midazolamu o stężeniu większym niż 1 mg/ml. Roztwory o większym stężeniu należy rozcieńczyć do stężenia 1 mg/ml.
Indukcja znieczulenia
Dorośli
Jeśli midazolam jest stosowany do indukcji znieczulenia przed podaniem innych środków znieczulających, reakcja pacjentów jest osobniczo zmienna. Dawkę należy stopniowo zwiększać do uzyskania pożądanego efektu odpowiednio do wieku i stanu klinicznego pacjenta. Jeśli midazolam stosowany jest przed lub w skojarzeniu z innymi dożylnymi lub wziewnymi środkami do indukcji znieczulenia, dawkę początkową każdego z nich należy znacznie zmniejszyć, nawet do 25% zwykle stosowanej dawki początkowej.
Żądaną głębokość znieczulenia uzyskuje się przez stopniowe zwiększanie dawki. Dożylną dawkę midazolamu do indukcji znieczulenia należy podawać powoli, małymi krokami. Każdą dawkę zwiększoną o nie więcej niż 5 mg należy wstrzykiwać przez 20 do 30 sekund z zachowaniem dwuminutowej przerwy między kolejnymi dawkami.
¦ U poddawanych premedykacji dorosłych w wieku poniżej 60 lat zazwyczaj wystarcza dawka dożylna od 0,15 do 0,2 mg/kg mc.
¦ U niepoddawanych premedykacji dorosłych w wieku poniżej 60 lat dawka może być większa (0,3 do 0,35 mg/kg mc. dożylnie). Jeśli trzeba zakończyć indukcję, można zastosować dawki zwiększone o około 25% wartości dawki początkowej podanej danemu pacjentowi. Indukcję można też zakończyć stosując wziewne środki znieczulające. W przypadkach opornych można zastosować do indukcji dawkę całkowitą do 0,6 mg/kg mc., ale tak duże dawki przedłużą proces wybudzania.
¦ U poddawanych premedykacji dorosłych w wieku powyżej 60 lat, wyniszczonych lub przewlekle chorych dawkę należy znacznie zmniejszyć, np. do dawki w zakresie 0,05-0,15 mg/kg mc. podawanej dożylnie przez 20-30 sekund i odczekać 2 minuty na działanie.
¦ U niepoddawanych premedykacji dorosłych w wieku powyżej 60 lat zwykle konieczne jest zastosowanie większej dawki midazolamu do wywołania indukcji znieczulenia. Zaleca się podanie dawki początkowej 0,15 do 0,3 mg/kg mc. Niepoddani premedykacji pacjenci z ciężkimi chorobami układowymi lub wyniszczeni wymagają zwykle mniejszych dawek midazolamu do osiągnięcia indukcji znieczulenia. Wystarczająca jest zwykle dawka 0,15 do 0,25 mg/kg mc.
SKŁADNIK O DZIAŁANIU SEDACYJNYM W ZNIECZULENIU SKOJARZONYM
Dorośli
Midazolam można stosować jako składnik o działaniu sedacyjnym w znieczuleniu skojarzonym albo w postaci niewielkich dawek dożylnych (w zakresie od 0,03 do 0,1 mg/kg mc.), albo w postaci ciągłej infuzji (w zakresie od 0,03 do 0,1 mg/kg mc./godzinę), z reguły w skojarzeniu z lekami przeciwbólowymi. Dawka i odstęp między dawkami zależy od indywidualnej reakcji pacjenta. U dorosłych w wieku powyżej 60 lat, u pacjentów wyniszczonych lub przewlekle chorych konieczne będzie zastosowanie mniejszych dawek podtrzymujących.
SEDACJA NA ODDZIALE INTENSYWNEJ OPIEKI MEDYCZNEJ
Pożądany poziom sedacji osiąga się przez stopniowe zwiększanie dawki midazolamu, a następnie albo ciągłą infuzję, albo powtarzane bolusy, zależnie od potrzeb klinicznych, stanu pacjenta, wieku oraz jednocześnie stosowanego leczenia (patrz punkt 4.5).
Dorośli
Dożylna dawka wysycająca: od 0,03 do 0,3 mg/kg mc. należy podawać powoli w dawkach podzielonych. Każdą dawkę dodawaną wynoszącą od 1 do 2,5 mg należy podawać przez 20 do 30 sekund z 2-minutową przerwą przed podaniem następnej dawki. U pacjentów z hipowolemią, skurczem naczyń lub hipotermią dawkę wysycającą należy zmniejszyć lub pominąć. Jeśli midazolam podawany jest razem z silnie działającymi lekami przeciwbólowymi, leki te należy podać jako pierwsze, aby sedatywne działanie midazolamu nakładało się bezpiecznie na sedację wywołaną przez lek przeciwbólowy.
Podtrzymująca dawka dożylna: dawki te mogą mieścić się w zakresie od 0,03 do 0,2 mg/kg mc./godzinę. U pacjentów z hipowolemią, skurczem naczyń lub hipotermią dawkę podtrzymującą należy zmniejszyć. Poziom sedacji należy oceniać regularnie. Podczas długotrwałej sedacji może rozwinąć się tolerancja wymagająca zwiększenia dawki.
Dzieci i młodzież
Noworodki i dzieci w wieku do 6 miesięcy
Wcześniakom urodzonym przed 32. tygodniem ciąży midazolam należy podawać w ciągłej infuzji dożylnej, zaczynając od dawki 0,03 mg/kg mc./godzinę (0,5 mcg/kg mc./min), a noworodkom urodzonym po 32. tygodniu ciąży i dzieciom do 6. miesiąca życia zaczynając od dawki 0,06 mg/kg mc./godzinę (1 mcg/kg mc./min).
U wcześniaków, noworodków i dzieci do 6. miesiąca życia nie zaleca się stosowania dożylnych dawek nasycających. Zamiast tego infuzję można podawać szybciej przez pierwsze kilka godzin w celu uzyskania terapeutycznego stężenia leku w osoczu. Szybkość infuzji należy uważnie i często kontrolować, zwłaszcza po pierwszych 24 godzinach, w celu podawania możliwie najmniejszej skutecznej dawki i zmniejszenia ryzyka kumulacji leku w organizmie. Konieczne jest uważne monitorowanie częstości oddechów i wysycenia hemoglobiny tlenem.
Dzieci w wieku powyżej 6 miesięcy
Zaintubowanym i wentylowanym mechanicznie dzieciom należy powoli podawać dożylną dawkę wysycającą od 0,05 do 0,2 mg/kg mc. przez co najmniej 2 do 3 minut, w celu uzyskania pożądanego efektu klinicznego. Midazolamu nie należy podawać w postaci szybkiego wstrzyknięcia dożylnego. Po podaniu dawki wysycającej należy rozpocząć ciągłą infuzję dożylną w dawce od 0,06 do 0,12 mg/kg mc./godzinę (1 do 2 mcg/kg mc./min). W razie konieczności szybkość infuzji można zwiększać lub zmniejszać (zazwyczaj o 25% szybkości początkowej lub kolejnej), bądź podać dodatkowe dawki dożylne midazolamu w celu zwiększenia lub utrzymania pożądanego działania. Na początku infuzji midazolamu u hemodynamicznie niewydolnych pacjentów zwykle stosowaną dawkę wysycającą należy stopniowo zwiększać w niewielkich etapach, a pacjenta monitorować na wypadek wystąpienia objawów destabilizacji hemodynamicznej, np. niedociśnienia tętniczego. Pacjenci ci są również podatni na wywołaną przez midazolam depresję oddechową i wymagają uważnego monitorowania częstości oddechów oraz stopnia wysycenia hemoglobiny tlenem.
U wcześniaków, noworodków i dzieci o masie ciała mniejszej niż 15 kg nie zaleca się stosowania roztworów midazolamu o stężeniu większym niż 1 mg/ml. Roztwory o większym stężeniu należy rozcieńczyć do stężenia 1 mg/ml.
STOSOWANIE W SZCZEGÓLNYCH POPULACJACH PACJENTÓW
Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny < 10 ml/min) farmakokinetyka niezwiązanego midazolamu po jednorazowym podaniu dożylnym jest podobna do farmakokinetyki u zdrowych ochotników. Jednak po długotrwałej infuzji dożylnej u pacjentów przebywających w oddziale intensywnej opieki medycznej (OIOM), średni czas działania sedacyjnego u chorych z zaburzeniami czynności nerek był znacznie dłuższy, najprawdopodobniej na skutek kumulacji glukuronidu alfa-hydroksymidazolamu.
Nie ma szczególnych danych dotyczących pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny poniżej 30 ml/min), otrzymujących midazolam w celu indukcji znieczulenia.
Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby
Zaburzenia czynności wątroby zmniejszają klirens podanego dożylnie midazolamu i wydłużają okres półtrwania w końcowej fazie eliminacji. Dlatego możliwe jest nasilenie i wydłużenie klinicznych skutków działania leku. Wymaganą dawkę midazolamu można zmniejszyć i odpowiednio monitorować parametry życiowe pacjenta (patrz punkt 4.4).
Dzieci i młodzież
Patrz wyżej oraz punkt 4.4.
SPOSÓB PODAWANIA
Produkt leczniczy jest przeznaczony do podawania dożylnego, domięśniowego i doodbytniczego, zgodnie z instrukcją podaną wyżej.
Sposób rozcieńczania produktu leczniczego roztworami do infuzji przed podaniem, patrz punkt 6.6.