PRENESSA

Każda tabletka zawiera 8 mg peryndoprylu z tert-butyloaminą, co odpowiada 6,68 mg peryndoprylu.
Substancja pomocnicza: 137,33 mg laktozy/tabletkę.

• Nadwrażliwość na peryndopryl, którąkolwiek substancję pomocniczą produktu lub inny inhibitor
ACE.

• Obrzęk naczynioruchowy w wywiadzie, związany z wcześniejszym leczeniem inhibitorami ACE.

• Dziedziczny lub idiopatyczny obrzęk naczynioruchowy.

• Drugi i trzeci trymestr ciąży (patrz punkty 4.4 i 4.6).

Działania niepożądane, które mogą wystąpić podczas leczenia peryndoprylem pogrupowano, w

zależności od częstości ich występowania:

bardzo często (≥1/10);

często (≥1/100, < 1/10);

niezbyt często (≥1/1000, < 1/100);

rzadko (≥1/10 000, < 1/1000);

bardzo rzadko (< 1/10 000);

nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych).

W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania objawy niepożądane są wymienione
zgodnie ze zmniejszaj ącym się nasileniem.

Zaburzenia krwi i układu chłonnego:

Zmniejszenie stężenia hemoglobiny i zmniejszenie hematokrytu, trombocytopenia,
leukopenia/neutropenia oraz przypadki agranulocytozy lub pancytopenii, były bardzo rzadko
obserwowane. U pacjentów z wrodzonym niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej
obserwowano bardzo rzadkie przypadki niedokrwistości hemolitycznej (patrz punkty 4.4).

Zaburzenia metabolizmu i odżywania:
Nieznana: hipoglikemia (patrz punkty 4.4 i 4.5).

Zaburzenia psychiczne:

Niezbyt często: zaburzenia nastroju lub snu.

Zaburzenia układu nerwowego:

Często: bóle głowy, zawroty głowy, zawroty głowy pochodzenia błędnikowego, parestezje.
Bardzo rzadko: stan splątania.

Zaburzenia oka:

Często: zaburzenia widzenia.

Zaburzenia ucha i błędnika:
Często: szumy uszne.

Zaburzenia serca:

Bardzo rzadko: arytmia, dławica piersiowa i zawał mięśnia sercowego, prawdopodobnie wtórne do
nadmiernego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi u pacjentów z grup wysokiego ryzyka (patrz punkt
4.4).

Zaburzenia naczyń:

Często: niedociśnienie tętnicze i objawy związane z niedociśnieniem tętniczym.

Bardzo rzadko: udar, prawdopodobnie wtórny do nadmiernego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi u

pacjentów z grup wysokiego ryzyka (patrz punkt 4.4).

Nieznana: zapalnie naczyń.

Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia:
Często: kaszel, duszność.
Niezbyt często: skurcz oskrzeli.

Bardzo rzadko: eozynofilowe zapalenie płuc, zapalenie błony śluzowej nosa.

Zaburzenia żołądka i jelit:

Często: nudności, wymioty, bóle brzucha, zaburzenia smaku, niestrawność, biegunka i zaparcia.
Niezbyt często : suchość błony śluzowej jamy ustnej.
Bardzo rzadko : zapalenie trzustki.

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:

Bardzo rzadko: cytolityczne lub cholestatyczne zapalenie wątroby (patrz punkt 4.4)

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:
Częste: wysypka, świąd.

Niezbyt często: obrzęk naczynioruchowy twarzy, kończyn, warg, błon śluzowych, j ęzyka, głośni i
(lub) krtani, pokrzywka (patrz punkt 4.4).
Bardzo rzadko: rumień wielopostaciowy.

Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej:
Często: kurcze mięśni.

Zaburzenia nerek dróg moczowych:
Niezbyt często: niewydolność nerek.
Bardzo rzadko: ostra niewydolność nerek.

Zaburzenia układu rozrodczego i piersi:
Niezbyt często: impotencja.

Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania:
Często: astenia.

Niezbyt często: nadmierne pocenie się.

Badania diagnostyczne:

Może wystąpić zwiększenie stężenia mocznika we krwi i kreatyniny w surowicy krwi oraz
hiperkaliemia ustępuj ąca po odstawieniu leku, zwłaszcza u pacjentów z niewydolnością nerek, z
ciężką niewydolnością serca, nadciśnieniem naczyniowo-nerkowym. Rzadko opisywano zwiększenie
aktywności enzymów wątrobowych oraz zwiększenie stężenia bilirubiny w surowicy krwi

Badania kliniczne

Podczas randomizowanej fazy badania EUROPA, zgłaszano występowanie jedynie ciężkich zdarzeń
niepożądanych. Wystąpiły one jedynie u niewielkiej grupy pacjentów: u 16 (0,3%) spośród 6122
pacjentów leczonych peryndoprylem i u 12 (0,2%) spośród 6107 pacjentów otrzymujących placebo.
W grupie leczonej peryndoprylem, niedociśnienie tętnicze obserwowano u 6 pacjentów, obrzęk
naczynioruchowy u 3, a nagłe zatrzymanie akcji serca u jednego pacjenta. W grupie leczonej
peryndoprylem więcej pacjentów przerwało udział w badaniu z powodu kaszlu, niedociśnienia

tętniczego lub nietolerancji leku, niż w grupie otrzymującej placebo (odpowiednio 6,0% i 2,1%,
n=366 i n=129).

Zaleca się stosowanie peryndoprylu raz na dobę, rano, przed posiłkiem.

Dawka powinna być ustalona indywidualnie (patrz punkt 4.4) w zależności od reakcji ciśnienia
tętniczego u danego pacjenta.

Nadciśnienie tętnicze:

Peryndopryl można podawać w monoterapii lub w skojarzeniu z preparatami z innych grup leków
przeciwnadciśnieniowych.

Zalecana dawka początkowa wynosi 4 mg, podawana raz na dobę, rano.

U pacjentów ze wzmożoną aktywnością układu renina-angiotensyna-aldosteron (w szczególności z
nadciśnieniem naczyniowo-nerkowym, niedoborem elektrolitów i (lub) zmniejszeniem obj ętości
wewnątrznaczyniowej, niewyrównaną niewydolnością serca lub ciężkim nadciśnieniem tętniczym)
może dochodzić do nadmiernego zmniejszenia ciśnienia tętniczego po podaniu dawki początkowej. U
takich pacjentów zalecana dawka początkowa wynosi 2 mg, a leczenie należy rozpoczynać pod
ścisłym nadzorem medycznym.

Po miesiącu leczenia dawkę dobową produktu leczniczego można zwiększyć do 8 mg, podawanych
raz na dobę.

Po rozpoczęciu leczenia peryndoprylem może wystąpić objawowe niedociśnienie tętnicze, szczególnie
u pacjentów jednocześnie leczonych lekami moczopędnymi. Z tego względu zalecane jest zachowanie
ostrożności, gdyż u tych pacjentów mogą występować zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.
Jeżeli jest to możliwe, leczenie lekami moczopędnymi należy przerwać na 2 do 3 dni przed
rozpoczęciem leczenia peryndoprylem (patrz punkt 4.4).

U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, u których nie można przerwać stosowania leków
moczopędnych, leczenie peryndoprylem należy rozpoczynać od dawki 2 mg. Należy kontrolować
czynność nerek i stężenie potasu w surowicy krwi. Dalsze dawkowanie peryndoprylu powinno być
dostosowane do zmian wartości ciśnienia tętniczego w odpowiedzi na leczenie. Jeżeli jest to
konieczne, można powrócić do podawania leków moczopędnych.

U pacjentów w podeszłym wieku leczenie należy rozpoczynać od dawki 2 mg, którą można stopniowo
zwiększać do 4 mg po miesiącu leczenia, a następnie, w razie konieczności, do 8 mg, w zależności od
czynności nerek (patrz tabela poniżej).

Stabilna choroba wieńcowa

Leczenie peryndoprylem należy rozpocząć od dawki 4 mg podawanej raz na dobę przez dwa tygodnie,
a następnie zwiększyć dawkę do 8 mg raz na dobę, w zależności od czynności nerek i tolerancji dawki
4 mg.

Pacjenci w wieku podeszłym powinni otrzymać lek w dawce 2 mg raz na dobę przez tydzień,
następnie 4 mg przez kolejny tydzień, przed zwiększeniem dawki do 8 mg raz na dobę, w zależności
od czynności nerek (patrz tabela 1 „Dostosowanie dawkowania w zaburzeniach czynności nerek").
Zwiększanie dawki jest dopuszczalne jedynie u pacjentów dobrze tolerujących lek w poprzednio
stosowanej (mniejszej) dawce.

Dostosowanie dawkowania w zaburzeniach czynności nerek

Dawkowanie leku u pacjentów z niewydolnością nerek należy ustalać na podstawie wartości klirensu
kreatyniny (Clkr) (patrz tabela 1).

Tabela 1. Dostosowanie dawkowania w zaburzeniach czynności nerek.

Klirens kreatyniny (ml/min)	Dawka zalecana
Clkr ≥ 60	4 mg na dobę
30 < Clk, < 60	2 mg na dobę
15 < Clk, < 30	2 mg co drugi dzień
Pacjenci poddawani hemodializie*, Clkr < 15	2 mg w dniu dializy

• Klirens peryndoprylatu podczas dializy wynosi 70 ml/min. Pacjenci poddawani hemodializie
powinni przyjmować peryndopryl po zakończeniu zabiegu dializy.

Dostosowanie dawkowania w zaburzeniach czynności wątroby

U pacjentów z niewydolnością wątroby nie jest konieczna modyfikacja dawkowania (patrz punkty 4.4
i 5.2).

Dzieci i młodzież (w wieku poniżej 18 lat)

Nie ustalono skuteczności i bezpieczeństwa stosowania u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat.
Dlatego stosowanie u dzieci i młodzieży nie jest zalecane.

Stabilna choroba wieńcowa

W przypadku wystąpienia epizodu niestabilnej dławicy piersiowej (ciężkiego lub nie) podczas
pierwszego miesiąca leczenia peryndoprylem należy przeprowadzić dokładną ocenę stosunku korzyści
i ryzyka, przed kontynuacją leczenia.

Niedociśnienie tętnicze

Inhibitory ACE mogą powodować obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Objawowe niedociśnienie
tętnicze występuje rzadko u pacjentów z niepowikłanym nadciśnieniem tętniczym, obserwowane jest
częściej u pacjentów odwodnionych, na przykład z powodu stosowania leków moczopędnych,
ograniczenia sodu w diecie, dializ, gdy występuje biegunka lub wymioty, albo u pacjentów z ciężkim
nadciśnieniem tętniczym reninozależnym (patrz punkty 4.5 i 4.8). U pacjentów z objawową
niewydolnością serca, z niewydolnością nerek lub bez współistniej ącej niewydolności nerek,
obserwowano objawowe niedociśnienie tętnicze. Częściej występuje ono u pacjentów z ciężką
niewydolnością serca, w następstwie stosowania dużych dawek diuretyków pętlowych, hiponatremią
lub zaburzeniem czynności nerek. U pacjentów ze zwiększonym ryzykiem objawowego
niedociśnienia tętniczego rozpoczynanie leczenia i dostosowywanie dawki leku wymagaj ą ścisłego
nadzoru medycznego (patrz punkty 4.2 i 4.8). Podobne uwagi dotyczą pacjentów z chorobą
niedokrwienną serca lub chorobami naczyń mózgowych, u których nadmierne obniżenie ciśnienia
tętniczego może prowadzić do wystąpienia zawału mięśnia sercowego lub incydentu naczyniowo-
mózgowego.

W przypadku wystąpienia niedociśnienia tętniczego, pacjenta należy położyć w pozycji leżącej na
plecach i, jeżeli jest to konieczne, podać we wlewie dożylnym 0,9% roztwór chlorku sodu.
Wystąpienie przemijaj ącego niedociśnienia tętniczego nie wyklucza stosowania kolejnych dawek, co
zazwyczaj odbywa się bez komplikacji, gdy ciśnienie tętnicze krwi zwiększy się wraz ze
zwiększeniem objętości wewnątrznaczyniowej.

U niektórych pacjentów z zastoinową niewydolnością serca, z prawidłowym lub niskim ciśnieniem
tętniczym, może wystąpić dodatkowe obniżenie ciśnienia tętniczego po podaniu peryndoprylu.
Takiego działania należy się spodziewać i zwykle nie jest ono wskazaniem do przerwania leczenia.
Jeśli niedociśnienie tętnicze staje się objawowe, może być konieczne zmniejszenie dawki lub
odstawienie peryndoprylu.

Zwężenie zastawki aortalnej i mitralnej, kardiomiopatia przerostowa

Podobnie jak inne inhibitory ACE, peryndopryl należy podawać z ostrożnością u pacjentów ze
zwężeniem zastawki mitralnej lub z zawężeniem drogi odpływu z lewej komory (jak w przypadku
zwężenia zastawki aortalnej lub w kardiomiopatii przerostowej).

Zaburzenia czynności nerek

W przypadku niewydolności nerek (klirens kreatyniny < 60 ml/min), początkową dawkę peryndoprylu
należy dostosować w zależności od wartości klirensu kreatyniny (patrz punkt 4.2), a następnie w
zależności od reakcji pacjenta na leczenie. U tych pacjentów rutynowa kontrola stężenia potasu oraz
kreatyniny w surowicy krwi jest częścią standardowego postępowania medycznego (patrz punkt 4.8).

U pacjentów z objawową niewydolnością serca, wystąpienie niedociśnienia tętniczego po rozpoczęciu
leczenia inhibitorem ACE może prowadzić do dalszego pogorszenia czynności nerek. W takich
sytuacjach opisywano wystąpienie zwykle przemijającej, ostrej niewydolności nerek.

U niektórych pacjentów z obustronnym zwężeniem tętnic nerkowych lub zwężeniem tętnicy nerkowej
jedynej nerki, leczonych inhibitorami ACE, obserwowano zwiększenie stężenia mocznika we krwi i
kreatyniny w surowicy, zwykle ustępujące po przerwaniu podawania leku. Szczególnie dotyczy to
pacjentów z niewydolnością nerek. W sytuacji, kiedy równocześnie występuje nadciśnienie
naczyniowo-nerkowym, ryzyko ciężkiego niedociśnienia tętniczego i niewydolności nerek jest
zwiększone. U takich pacjentów, leczenie należy rozpoczynać pod ścisłą kontrolą lekarza, od małych
dawek i ostrożnie je zwiększać. Ze względu na fakt, że leczenie lekami moczopędnymi może być

czynnikiem predysponuj ącym do wystąpienia tych stanów, należy przerwać ich podawanie i
monitorować czynność nerek podczas pierwszych tygodni leczenia peryndoprylem.

U niektórych pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i bez uprzedniej choroby naczyń nerkowych,
obserwowano zwiększenie stężenia mocznika we krwi i kreatyniny w surowicy, zwykle niewielkiego
stopnia i przemijaj ące, zwłaszcza gdy peryndopryl stosowano jednocześnie z lekiem moczopędnym.
Częściej obserwuje się to u pacjentów z wcześniej występuj ącymi zaburzeniami czynności nerek.
Może być konieczne zmniejszenie dawki i (lub) przerwanie stosowania leku moczopędnego i (lub)
peryndoprylu.

Pacjenci poddawani hemodializie

U pacjentów poddawanych dializom z zastosowaniem błon o dużej przepuszczalności (ang. „high
flux") i jednocześnie leczonych inhibitorami ACE opisywano występowanie reakcji
rzekomoanafilaktycznych. U tych pacjentów należy rozważyć stosowanie błon dializacyjnych innego
rodzaju lub leków przeciwnadciśnieniowych z innych grup.

Transplantacja nerki

Brak doświadczenia dotyczącego stosowania peryndoprylu u pacjentów niedawno poddanych
transplantacji nerki.

Nadwrażliwość, obrzęk naczynioruchowy

Opisywano rzadkie przypadki obrzęku naczynioruchowego twarzy, kończyn, warg, błon śluzowych,
j ęzyka, głośni i (lub) krtani u pacjentów leczonych inhibitorami ACE, w tym peryndoprylem (patrz
punkt 4.8). Może on wystąpić na każdym etapie leczenia. W takich przypadkach należy bezzwłocznie
przerwać podawanie peryndoprylu i wdrożyć odpowiedni nadzór medyczny, do czasu całkowitego
ustąpienia objawów. Obrzęk ograniczony do twarzy i warg zwykle ustępuje samoistnie bez leczenia,
chociaż leki przeciwhistaminowe pomagają w złagodzeniu objawów.

Obrzęk naczynioruchowy obejmuj ący krtań może być śmiertelny. W przypadku zaj ęcia obrzękiem
j ęzyka, głośni lub krtani, mogącego powodować zamknięcie dróg oddechowych, należy natychmiast
zastosować leczenie przewidziane w stanach nagłych. Może ono obejmować podanie adrenaliny i
(lub) utrzymanie drożności dróg oddechowych. Pacjent wymaga ścisłego nadzoru lekarskiego do
czasu całkowitego i trwałego ustąpienia objawów.

Inhibitory konwertazy angiotensyny częściej powoduj ą obrzęk naczynioruchowy u pacjentów rasy
czarnej niż u pacjentów innych ras.

U pacjentów, u których w przeszłości wystąpił obrzęk naczynioruchowy, niezwiązany z
przyjmowaniem inhibitorów ACE, może istnieć zwiększone ryzyko obrzęku naczynioruchowego
podczas stosowania inhibitorów ACE (patrz punkt 4.3).

Obrzęk naczynioruchowy jelit był rzadko obserwowany u pacjentów leczonych inhibitorami ACE. U
takich pacjentów występowały bóle w jamie brzusznej (z lub bez nudnościami lub wymiotami), w
niektórych przypadkach wystąpił wcześniej obrzęk naczynioruchowy twarzy oraz poziom esterazy
C-1 był w normie. Obrzęk naczynioruchowy rozpoznawano stosując takie procedury jak tomografia
komputerowa jamy brzusznej lub ultrasonografia lub w czasie zabiegu chirurgicznego, a objawy
ustępowały po odstawieniu inhibitora ACE. Obrzęk naczynioruchowy jelit należy uwzględnić w
diagnostyce różnicowej u pacjentów leczonych inhibitorami ACE, u których występuje ból w jamie
brzusznej.

Reakcje rzekomoanafilaktyczne podczas aferezy lipoprotein o małej gęstości (LDL):
Rzadko, u pacjentów przyjmujących inhibitory ACE i poddawanych aferezie lipoprotein o małej
gęstości (LDL) z zastosowaniem siarczanu dekstranu występują zagrażające życiu reakcje
rzekomoanafilaktyczne. Czasowe odstawienie inhibitora ACE przed zabiegiem aferezy pozwala na
uniknięcie tych reakcji.

Reakcje rzekomoanafilaktyczne podczas odczulania

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE podczas leczenia odczulającego (na przykład jadem
owadów błonkoskrzydłych) opisywano występowanie reakcji rzekomoanafilaktycznych. U tych
pacjentów można uniknąć wystąpienia tych reakcji poprzez czasowe odstawienie inhibitorów ACE,
ale nawracają one po nieumyślnym ponownym zastosowaniu.

Niewydolność wątroby

Rzadko, leczenie inhibitorem ACE jest związane z występowaniem zespołu, który rozpoczyna się od
żółtaczki cholestatycznej i prowadzi do rozwoju piorunuj ącej martwicy wątroby i (czasami) zgonu.
Mechanizm powstawania tego zespołu nie jest wyjaśniony. U pacjentów otrzymujących inhibitory
ACE, u których wystąpi żółtaczka lub znaczne zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych,
należy przerwać leczenie inhibitorami ACE i zastosować odpowiednie postępowanie medyczne (patrz
punkt 4.8).

Neutropenia / agranulocytoza / małopłytkowość / niedokrwistość

Neutropenia, agranulocytoza, trombocytopenia i niedokrwistość występowały u pacjentów
otrzymuj ących inhibitory ACE. U pacjentów z prawidłową czynnością nerek i bez innych czynników
ryzyka, neutropenia występuje rzadko. Peryndopryl należy stosować ze szczególną ostrożnością u
pacjentów z kolagenozą naczyń, otrzymujących leki immunosupresyjne, leczonych allopurynolem lub
prokainamidem, lub gdy czynniki te występuj ą łącznie, zwłaszcza jeśli wcześniej występowały
zaburzenia czynności nerek. U niektórych z tych pacjentów rozwinęły się ciężkie zakażenia, w kilku
przypadkach były one oporne na intensywną antybiotykoterapię. Jeśli u tych pacjentów jest stosowany
peryndopryl, należy okresowo kontrolować liczbę krwinek białych oraz poinformować pacjentów, by
zgłaszali wszelkie objawy zakażenia (np. ból gardła, gorączka) Sporadycznie zgłaszano przypadki
niedokrwistości hemolitycznej u pacjentów z wrodzonym niedoborem G6-PD.

Rasa

Inhibitory ACE częściej powoduj ą obrzęk naczynioruchowy u pacjentów rasy czarnej niż u pacjentów
innych ras. Podobnie jak inne inhibitory ACE, peryndopryl może być mniej skuteczny w obniżaniu
ciśnienia tętniczego krwi u osób rasy czarnej niż u osób innych ras, prawdopodobnie z powodu
częstszego występowania małej aktywności reninowej osocza w populacji pacjentów rasy czarnej z
nadciśnieniem tętniczym.

Kaszel

Podczas stosowania inhibitorów ACE zgłaszano występowanie kaszlu. Charakterystyczne jest, że
kaszel jest nieproduktywny, uporczywy i ustępuje po przerwaniu leczenia. Kaszel wywołany przez
inhibitor ACE należy wziąć pod uwagę w trakcie diagnostyki różnicowej kaszlu.

Zabiegi chirurgiczne, znieczulenie ogólne

U pacjentów poddawanych rozległym zabiegom chirurgicznym lub znieczuleniu lekami
powoduj ącymi niedociśnienie tętnicze, peryndopryl może blokować powstawanie angiotensyny II,
wtórne do kompensacyjnie uwalnianej reniny. Leczenie należy przerwać na jeden dzień przed
planowanym zabiegiem chirurgicznym. Jeśli wystąpi niedociśnienie tętnicze i wydaje się, że jest
wynikiem tego mechanizmu, można je skorygować przez zwiększenie obj ętości
wewnątrznaczyniowej.

Hiperkaliemia

U niektórych pacjentów leczonych inhibitorami ACE, w tym peryndoprylem obserwowano
zwiększenie stężenia potasu w surowicy krwi. Czynniki ryzyka hiperkaliemii to niewydolność nerek,
pogorszenie czynności nerek, wiek (> 70), cukrzyca; współistnienie zdarzeń, w szczególności
odwodnienie, ostra dekompensacja serca, kwasica metaboliczna i jednoczesne stosowanie leków
moczopędnych oszczędzających potas (np. spironolakton, eplerenon, triamteren lub amiloryd),
suplementy potasu lub zamienniki soli kuchennej zawieraj ące potas; lub pacjenci przyjmuj ący inne
leki zwiększające stężenie potasu w surowicy krwi (np. heparyna). Stosowanie suplementów potasu,
leków moczopędnych oszczędzaj ących potas lub zamienników soli kuchennej zawieraj ących potas,
szczególnie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek może prowadzić do znacznego zwiększenia
stężenia potasu w surowicy. Hiperkaliemia może być przyczyną poważnej, a czasami śmiertelnej

arytmii. Jeżeli jednoczesne stosowanie wyżej wymienionych preparatów uznaje się za odpowiednie,
powinny być one stosowane ostrożnie oraz zaleca się częstą kontrolę stężenia potasu w surowicy
(patrz punkt 4.5).

Pacjenci z cukrzycą

U pacjentów z cukrzycą, leczonych doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną, należy
ściśle kontrolować stężenie glukozy we krwi podczas pierwszego miesiąca leczenia inhibitorem ACE
(patrz punkt 4.5 Leki przeciwcukrzycowe).

Lit

Nie zaleca się stosowania litu w skojarzeniu z peryndoprylem (patrz punkt 4.5).

Leki moczopędne oszczędzające potas, suplementy potasu lub zamienniki soli kuchennej zawierające
potas

Nie zaleca się stosowania peryndoprylu w skojarzeniu z lekami moczopędnymi oszczędzaj ącymi
potas, suplementami potasu lub zamiennikami soli kuchennej zawierającymi potas (patrz punkt 4.5).

Laktoza

Produkt leczniczy Prenessa zawiera laktozę. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją
galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie
powinni przyjmować tego produktu leczniczego.

Ciąża

Nie należy rozpoczynać leczenia inhibitorami ACE w czasie ciąży. O ile kontynuacja leczenia
inhibitorami ACE nie jest niezbędna, u pacjentek planuj ących ciążę należy zmienić leczenie na
alternatywne leczenie przeciwnadciśnieniowe o ustalonym profilu bezpieczeństwa stosowania w
czasie ciąży. W przypadku stwierdzenia ciąży, leczenie inhibitorami ACE należy niezwłocznie
przerwać i, jeżeli jest to właściwe, rozpocząć terapię alternatywną (patrz punkty 4.3 i 4.6).

Stabilna choroba wieńcowa

W przypadku wystąpienia epizodu niestabilnej dławicy piersiowej (ciężkiego lub nie) podczas
pierwszego miesiąca leczenia peryndoprylem należy przeprowadzić dokładną ocenę stosunku korzyści
i ryzyka, przed kontynuacją leczenia.

Niedociśnienie tętnicze

Inhibitory ACE mogą powodować obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Objawowe niedociśnienie
tętnicze występuje rzadko u pacjentów z niepowikłanym nadciśnieniem tętniczym, obserwowane jest
częściej u pacjentów odwodnionych, na przykład z powodu stosowania leków moczopędnych,
ograniczenia sodu w diecie, dializ, gdy występuje biegunka lub wymioty, albo u pacjentów z ciężkim
nadciśnieniem tętniczym reninozależnym (patrz punkty 4.5 i 4.8). U pacjentów z objawową
niewydolnością serca, z niewydolnością nerek lub bez współistniej ącej niewydolności nerek,
obserwowano objawowe niedociśnienie tętnicze. Częściej występuje ono u pacjentów z ciężką
niewydolnością serca, w następstwie stosowania dużych dawek diuretyków pętlowych, hiponatremią
lub zaburzeniem czynności nerek. U pacjentów ze zwiększonym ryzykiem objawowego
niedociśnienia tętniczego rozpoczynanie leczenia i dostosowywanie dawki leku wymagaj ą ścisłego
nadzoru medycznego (patrz punkty 4.2 i 4.8). Podobne uwagi dotyczą pacjentów z chorobą
niedokrwienną serca lub chorobami naczyń mózgowych, u których nadmierne obniżenie ciśnienia
tętniczego może prowadzić do wystąpienia zawału mięśnia sercowego lub incydentu naczyniowo-
mózgowego.

W przypadku wystąpienia niedociśnienia tętniczego, pacjenta należy położyć w pozycji leżącej na
plecach i, jeżeli jest to konieczne, podać we wlewie dożylnym 0,9% roztwór chlorku sodu.
Wystąpienie przemijaj ącego niedociśnienia tętniczego nie wyklucza stosowania kolejnych dawek, co
zazwyczaj odbywa się bez komplikacji, gdy ciśnienie tętnicze krwi zwiększy się wraz ze
zwiększeniem objętości wewnątrznaczyniowej.

U niektórych pacjentów z zastoinową niewydolnością serca, z prawidłowym lub niskim ciśnieniem
tętniczym, może wystąpić dodatkowe obniżenie ciśnienia tętniczego po podaniu peryndoprylu.
Takiego działania należy się spodziewać i zwykle nie jest ono wskazaniem do przerwania leczenia.
Jeśli niedociśnienie tętnicze staje się objawowe, może być konieczne zmniejszenie dawki lub
odstawienie peryndoprylu.

Zwężenie zastawki aortalnej i mitralnej, kardiomiopatia przerostowa

Podobnie jak inne inhibitory ACE, peryndopryl należy podawać z ostrożnością u pacjentów ze
zwężeniem zastawki mitralnej lub z zawężeniem drogi odpływu z lewej komory (jak w przypadku
zwężenia zastawki aortalnej lub w kardiomiopatii przerostowej).

Zaburzenia czynności nerek

W przypadku niewydolności nerek (klirens kreatyniny < 60 ml/min), początkową dawkę peryndoprylu
należy dostosować w zależności od wartości klirensu kreatyniny (patrz punkt 4.2), a następnie w
zależności od reakcji pacjenta na leczenie. U tych pacjentów rutynowa kontrola stężenia potasu oraz
kreatyniny w surowicy krwi jest częścią standardowego postępowania medycznego (patrz punkt 4.8).

U pacjentów z objawową niewydolnością serca, wystąpienie niedociśnienia tętniczego po rozpoczęciu
leczenia inhibitorem ACE może prowadzić do dalszego pogorszenia czynności nerek. W takich
sytuacjach opisywano wystąpienie zwykle przemijającej, ostrej niewydolności nerek.

U niektórych pacjentów z obustronnym zwężeniem tętnic nerkowych lub zwężeniem tętnicy nerkowej
jedynej nerki, leczonych inhibitorami ACE, obserwowano zwiększenie stężenia mocznika we krwi i
kreatyniny w surowicy, zwykle ustępujące po przerwaniu podawania leku. Szczególnie dotyczy to
pacjentów z niewydolnością nerek. W sytuacji, kiedy równocześnie występuje nadciśnienie
naczyniowo-nerkowym, ryzyko ciężkiego niedociśnienia tętniczego i niewydolności nerek jest
zwiększone. U takich pacjentów, leczenie należy rozpoczynać pod ścisłą kontrolą lekarza, od małych
dawek i ostrożnie je zwiększać. Ze względu na fakt, że leczenie lekami moczopędnymi może być

czynnikiem predysponuj ącym do wystąpienia tych stanów, należy przerwać ich podawanie i
monitorować czynność nerek podczas pierwszych tygodni leczenia peryndoprylem.

U niektórych pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i bez uprzedniej choroby naczyń nerkowych,
obserwowano zwiększenie stężenia mocznika we krwi i kreatyniny w surowicy, zwykle niewielkiego
stopnia i przemijaj ące, zwłaszcza gdy peryndopryl stosowano jednocześnie z lekiem moczopędnym.
Częściej obserwuje się to u pacjentów z wcześniej występuj ącymi zaburzeniami czynności nerek.
Może być konieczne zmniejszenie dawki i (lub) przerwanie stosowania leku moczopędnego i (lub)
peryndoprylu.

Pacjenci poddawani hemodializie

U pacjentów poddawanych dializom z zastosowaniem błon o dużej przepuszczalności (ang. „high
flux") i jednocześnie leczonych inhibitorami ACE opisywano występowanie reakcji
rzekomoanafilaktycznych. U tych pacjentów należy rozważyć stosowanie błon dializacyjnych innego
rodzaju lub leków przeciwnadciśnieniowych z innych grup.

Transplantacja nerki

Brak doświadczenia dotyczącego stosowania peryndoprylu u pacjentów niedawno poddanych
transplantacji nerki.

Nadwrażliwość, obrzęk naczynioruchowy

Opisywano rzadkie przypadki obrzęku naczynioruchowego twarzy, kończyn, warg, błon śluzowych,
j ęzyka, głośni i (lub) krtani u pacjentów leczonych inhibitorami ACE, w tym peryndoprylem (patrz
punkt 4.8). Może on wystąpić na każdym etapie leczenia. W takich przypadkach należy bezzwłocznie
przerwać podawanie peryndoprylu i wdrożyć odpowiedni nadzór medyczny, do czasu całkowitego
ustąpienia objawów. Obrzęk ograniczony do twarzy i warg zwykle ustępuje samoistnie bez leczenia,
chociaż leki przeciwhistaminowe pomagają w złagodzeniu objawów.

Obrzęk naczynioruchowy obejmuj ący krtań może być śmiertelny. W przypadku zaj ęcia obrzękiem
j ęzyka, głośni lub krtani, mogącego powodować zamknięcie dróg oddechowych, należy natychmiast
zastosować leczenie przewidziane w stanach nagłych. Może ono obejmować podanie adrenaliny i
(lub) utrzymanie drożności dróg oddechowych. Pacjent wymaga ścisłego nadzoru lekarskiego do
czasu całkowitego i trwałego ustąpienia objawów.

Inhibitory konwertazy angiotensyny częściej powoduj ą obrzęk naczynioruchowy u pacjentów rasy
czarnej niż u pacjentów innych ras.

U pacjentów, u których w przeszłości wystąpił obrzęk naczynioruchowy, niezwiązany z
przyjmowaniem inhibitorów ACE, może istnieć zwiększone ryzyko obrzęku naczynioruchowego
podczas stosowania inhibitorów ACE (patrz punkt 4.3).

Obrzęk naczynioruchowy jelit był rzadko obserwowany u pacjentów leczonych inhibitorami ACE. U
takich pacjentów występowały bóle w jamie brzusznej (z lub bez nudnościami lub wymiotami), w
niektórych przypadkach wystąpił wcześniej obrzęk naczynioruchowy twarzy oraz poziom esterazy
C-1 był w normie. Obrzęk naczynioruchowy rozpoznawano stosując takie procedury jak tomografia
komputerowa jamy brzusznej lub ultrasonografia lub w czasie zabiegu chirurgicznego, a objawy
ustępowały po odstawieniu inhibitora ACE. Obrzęk naczynioruchowy jelit należy uwzględnić w
diagnostyce różnicowej u pacjentów leczonych inhibitorami ACE, u których występuje ból w jamie
brzusznej.

Reakcje rzekomoanafilaktyczne podczas aferezy lipoprotein o małej gęstości (LDL):
Rzadko, u pacjentów przyjmujących inhibitory ACE i poddawanych aferezie lipoprotein o małej
gęstości (LDL) z zastosowaniem siarczanu dekstranu występują zagrażające życiu reakcje
rzekomoanafilaktyczne. Czasowe odstawienie inhibitora ACE przed zabiegiem aferezy pozwala na
uniknięcie tych reakcji.

Reakcje rzekomoanafilaktyczne podczas odczulania

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE podczas leczenia odczulającego (na przykład jadem
owadów błonkoskrzydłych) opisywano występowanie reakcji rzekomoanafilaktycznych. U tych
pacjentów można uniknąć wystąpienia tych reakcji poprzez czasowe odstawienie inhibitorów ACE,
ale nawracają one po nieumyślnym ponownym zastosowaniu.

Niewydolność wątroby

Rzadko, leczenie inhibitorem ACE jest związane z występowaniem zespołu, który rozpoczyna się od
żółtaczki cholestatycznej i prowadzi do rozwoju piorunuj ącej martwicy wątroby i (czasami) zgonu.
Mechanizm powstawania tego zespołu nie jest wyjaśniony. U pacjentów otrzymujących inhibitory
ACE, u których wystąpi żółtaczka lub znaczne zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych,
należy przerwać leczenie inhibitorami ACE i zastosować odpowiednie postępowanie medyczne (patrz
punkt 4.8).

Neutropenia / agranulocytoza / małopłytkowość / niedokrwistość

Neutropenia, agranulocytoza, trombocytopenia i niedokrwistość występowały u pacjentów
otrzymuj ących inhibitory ACE. U pacjentów z prawidłową czynnością nerek i bez innych czynników
ryzyka, neutropenia występuje rzadko. Peryndopryl należy stosować ze szczególną ostrożnością u
pacjentów z kolagenozą naczyń, otrzymujących leki immunosupresyjne, leczonych allopurynolem lub
prokainamidem, lub gdy czynniki te występuj ą łącznie, zwłaszcza jeśli wcześniej występowały
zaburzenia czynności nerek. U niektórych z tych pacjentów rozwinęły się ciężkie zakażenia, w kilku
przypadkach były one oporne na intensywną antybiotykoterapię. Jeśli u tych pacjentów jest stosowany
peryndopryl, należy okresowo kontrolować liczbę krwinek białych oraz poinformować pacjentów, by
zgłaszali wszelkie objawy zakażenia (np. ból gardła, gorączka) Sporadycznie zgłaszano przypadki
niedokrwistości hemolitycznej u pacjentów z wrodzonym niedoborem G6-PD.

Rasa

Inhibitory ACE częściej powoduj ą obrzęk naczynioruchowy u pacjentów rasy czarnej niż u pacjentów
innych ras. Podobnie jak inne inhibitory ACE, peryndopryl może być mniej skuteczny w obniżaniu
ciśnienia tętniczego krwi u osób rasy czarnej niż u osób innych ras, prawdopodobnie z powodu
częstszego występowania małej aktywności reninowej osocza w populacji pacjentów rasy czarnej z
nadciśnieniem tętniczym.

Kaszel

Podczas stosowania inhibitorów ACE zgłaszano występowanie kaszlu. Charakterystyczne jest, że
kaszel jest nieproduktywny, uporczywy i ustępuje po przerwaniu leczenia. Kaszel wywołany przez
inhibitor ACE należy wziąć pod uwagę w trakcie diagnostyki różnicowej kaszlu.

Zabiegi chirurgiczne, znieczulenie ogólne

U pacjentów poddawanych rozległym zabiegom chirurgicznym lub znieczuleniu lekami
powoduj ącymi niedociśnienie tętnicze, peryndopryl może blokować powstawanie angiotensyny II,
wtórne do kompensacyjnie uwalnianej reniny. Leczenie należy przerwać na jeden dzień przed
planowanym zabiegiem chirurgicznym. Jeśli wystąpi niedociśnienie tętnicze i wydaje się, że jest
wynikiem tego mechanizmu, można je skorygować przez zwiększenie obj ętości
wewnątrznaczyniowej.

Hiperkaliemia

U niektórych pacjentów leczonych inhibitorami ACE, w tym peryndoprylem obserwowano
zwiększenie stężenia potasu w surowicy krwi. Czynniki ryzyka hiperkaliemii to niewydolność nerek,
pogorszenie czynności nerek, wiek (> 70), cukrzyca; współistnienie zdarzeń, w szczególności
odwodnienie, ostra dekompensacja serca, kwasica metaboliczna i jednoczesne stosowanie leków
moczopędnych oszczędzających potas (np. spironolakton, eplerenon, triamteren lub amiloryd),
suplementy potasu lub zamienniki soli kuchennej zawieraj ące potas; lub pacjenci przyjmuj ący inne
leki zwiększające stężenie potasu w surowicy krwi (np. heparyna). Stosowanie suplementów potasu,
leków moczopędnych oszczędzaj ących potas lub zamienników soli kuchennej zawieraj ących potas,
szczególnie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek może prowadzić do znacznego zwiększenia
stężenia potasu w surowicy. Hiperkaliemia może być przyczyną poważnej, a czasami śmiertelnej

arytmii. Jeżeli jednoczesne stosowanie wyżej wymienionych preparatów uznaje się za odpowiednie,
powinny być one stosowane ostrożnie oraz zaleca się częstą kontrolę stężenia potasu w surowicy
(patrz punkt 4.5).

Pacjenci z cukrzycą

U pacjentów z cukrzycą, leczonych doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną, należy
ściśle kontrolować stężenie glukozy we krwi podczas pierwszego miesiąca leczenia inhibitorem ACE
(patrz punkt 4.5 Leki przeciwcukrzycowe).

Lit

Nie zaleca się stosowania litu w skojarzeniu z peryndoprylem (patrz punkt 4.5).

Leki moczopędne oszczędzające potas, suplementy potasu lub zamienniki soli kuchennej zawierające
potas

Nie zaleca się stosowania peryndoprylu w skojarzeniu z lekami moczopędnymi oszczędzaj ącymi
potas, suplementami potasu lub zamiennikami soli kuchennej zawierającymi potas (patrz punkt 4.5).

Laktoza

Produkt leczniczy Prenessa zawiera laktozę. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją
galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie
powinni przyjmować tego produktu leczniczego.

Ciąża

Nie należy rozpoczynać leczenia inhibitorami ACE w czasie ciąży. O ile kontynuacja leczenia
inhibitorami ACE nie jest niezbędna, u pacjentek planuj ących ciążę należy zmienić leczenie na
alternatywne leczenie przeciwnadciśnieniowe o ustalonym profilu bezpieczeństwa stosowania w
czasie ciąży. W przypadku stwierdzenia ciąży, leczenie inhibitorami ACE należy niezwłocznie
przerwać i, jeżeli jest to właściwe, rozpocząć terapię alternatywną (patrz punkty 4.3 i 4.6).

Leki moczopędne

U pacjentów przyjmujących leki moczopędne, a zwłaszcza u pacjentów z zaburzeniami gospodarki
wodno-elektrolitowej, może wystąpić nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi po rozpoczęciu
leczenia inhibitorami ACE. Ryzyko działania hipotensyjnego można zmniejszyć przerywając
podawanie leku moczopędnego bądź zwiększając ilość przyjmowanych płynów i soli przed
rozpoczęciem leczenia małymi i wzrastaj ącymi dawkami peryndoprylu.

Leki moczopędne oszczędzające potas, suplementy potasu lub zamienniki soli kuchennej zawierające
potas

Pomimo, że stężenie potasu zwykle pozostaje w granicach normy, u niektórych pacjentów leczonych
perydoprylem może wystąpić hiperkaliemia. Leki moczopędne oszczędzające potas (np.
spironolakton, triamteren czy amiloryd), suplementy potasu lub zamienniki soli kuchennej zawierające
potas mogą powodować znaczące zwiększenie stężenia potasu w surowicy krwi. Z tego względu
jednoczesne stosowanie peryndoprylu z wymienionymi wyżej lekami nie jest zalecane (patrz punkt
4.4). Jeżeli jednoczesne stosowanie tych leków jest wskazane z powodu występującej hipokaliemii,
należy je stosować ostrożnie i często kontrolować stężenie potasu w surowicy krwi.

Lit

Podczas stosowania litu jednocześnie z inhibitorami ACE, opisywano przemijaj ące zwiększenie
stężenia litu w surowicy krwi oraz zwiększenie jego toksyczności. Jednoczesne stosowanie
tiazydowych leków moczopędnych może zwiększyć ryzyko toksycznego działania litu i nasilać już
istniejące ryzyko występujące podczas jednoczesnego stosowania litu i inhibitorów ACE. Jednoczesne
podawanie peryndoprylu i litu nie jest zalecane, ale w przypadkach, gdy podawanie inhibitora ACE
jest konieczne u pacjenta leczonego preparatami litu, należy dokładnie kontrolować stężenie litu w
surowicy krwi (patrz punkt 4.4).

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), w tym kwas acetylosalicylowy > 3g/dobę:
Jednoczesne stosowanie inhibitorów ACE z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (tj. kwas
acetylosalicylowy w przeciwzapalnym schemacie dawkowania, inhibitory COX-2 i nieselektywne
NLPZ), może osłabiać działanie przeciwnadciśnieniowe. Jednoczesne stosowanie inhibitorów ACE i
NLPZ może zwiększać ryzyko pogorszenia czynności nerek, w tym ostrej niewydolności nerek oraz
zwiększać stężenie potasu w surowicy, zwłaszcza u pacjentów z wcześniej stwierdzonymi
zaburzeniami czynności nerek. Pacjenci powinni być odpowiednio nawodnieni oraz należy rozważyć
kontrolowanie czynności nerek po rozpoczęciu leczenia skojarzonego, a następnie okresowo

Leki przeciwnadciśnieniowe i rozszerzające naczynia krwionośne

Jednoczesne podawanie tych leków może nasilać działanie hipotensyjne peryndoprylu. Jednoczesne
stosowanie z nitrogliceryną i innymi azotanami, lub innymi lekami rozszerzaj ącymi naczynia
krwionośne może powodować dalsze obniżenie ciśnienia tętniczego krwi.

Leki przeciwcukrzycowe

Wyniki badań epidemiologicznych wskazuj ą, że jednoczesne podawanie inhibitorów ACE i leków
przeciwcukrzycowych (insuliny, doustnych leków przeciwcukrzycowych) może nasilać działanie
zmniejszaj ące stężenie glukozy we krwi z ryzykiem wystąpienia hipoglikemii. Zjawisko to występuje
częściej podczas pierwszych tygodni jednoczesnego podawania tych leków oraz u pacjentów z
zaburzeniami czynności nerek.

Kwas acetylosalicylowy, leki trombolityczne, fi-adrenolityki, azotany

Peryndopryl może być stosowany jednocześnie z kwasem acetylosalicylowym (gdy jest on stosowany
jako lek trombolityczny), innymi lekami trombolitycznymi, beta-adrenolitykami i (lub) azotanami.

Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki przeciwpsychotyczne, środki znieczulające
Jednoczesne stosowanie niektórych leków znieczulaj ących, trójpierścieniowych leków
przeciwdepresyjnych i leków przeciwpsychotycznych z inhibitorami ACE może powodować dalsze
obniżenie ciśnienia tętniczego krwi (patrz punkt 4.4).

Leki leki sympatykomimetyczne

Sympatykomimetyki mogą osłabiać przeciwnadciśnieniowe działanie inhibitorów ACE.

Złoto

Reakcje podobne jak po podaniu nitratów (objawy to zaczerwienienie twarzy, nudności, wymioty i
niedociśnienie tętnicze) rzadko występowały u pacjentów leczonych złotem we wstrzyknięciach
(aurotiojabłczan sodu) i jednocześnie przejmujących inhibitory ACE, w tym peryndopryl.

Produkt leczniczy Prenessa nie ma bezpośredniego wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów
mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu, ale indywidualne reakcje związane
z niskim ciśnieniem krwi mogą wystąpić u niektórych pacjentów, szczególnie na początku leczenia
lub w skojarzeniu z innym lekami obniżającymi ciśnienie krwi.

Dlatego też zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych
w ruchu może być zaburzona.

Dane dotyczące przedawkowania peryndoprylu u ludzi są ograniczone. Objawy potencjalnie związane
z przedawkowaniem inhibitorów ACE mogą obejmować niedociśnienie tętnicze, wstrząs krążeniowy,
zaburzenia elektrolitowe, niewydolność nerek, hiperwentylacj ę, tachykardię, kołatanie serca,
bradykardię, zawroty głowy, niepokój i kaszel.

Zalecanym leczeniem przedawkowania jest podanie we wlewie dożylnym 0,9% roztworu chlorku
sodu. Jeśli wystąpi niedociśnienie tętnicze pacjenta należy ułożyć na wznak z uniesionymi
kończynami dolnymi (ułożenie przeciwwstrząsowe). Jeżeli jest to możliwe, należy rozważyć podanie
angiotensyny II i (lub) dożylnie katecholamin. Peryndopryl mogą być usunięte drogą hemodializy
(patrz punkt 4.4). W przypadku wystąpienia opornej na leczenie bradykardii należy zastosować
elektrostymulacje serca. Należy stale monitorować podstawowe czynności życiowe oraz kontrolować
stężenie elektrolitów i kreatyniny w surowicy krwi.