YARISEN

Każda tabletka powlekana zawiera 35 mg sodu ryzedronianu (Natrii risedronas) co odpowiada 32,5 mg kwasu rizedronowego.

Substancja pomocnicza: 133,58 mg laktozy jednowodnej na tabletkę.

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

Nadwrażliwość na sodu ryzedronian lub którąkolwiek substancję pomocniczą.

Hipokalcemia (patrz punkt 4.4).

Ciąża i okres karmienia piersią.

Ciężka niewydolność nerek (klirens kreatyniny < 30 ml/min).

Sodu ryzedronian był stosowany w badaniach klinicznych III fazy u ponad 15 000 pacjentów. Większość działań niepożądanych obserwowanych w badaniach klinicznych była łagodna lub umiarkowana i zwykle nie wymagała przerwania leczenia.

Działania niepożądane zgłaszane w badaniach klinicznych III fazy u kobiet z osteoporozą po menopauzie leczonych do 36 miesięcy ryzedronianem w dawce 5 mg/dobę (n=5020) lub placebo (n=5048) i uznane za możliwe lub prawdopodobnie związane ze stosowaniem rizderonianu sodu są wymienione poniżej stosując następującą konwencję (częstość zdarzeń w porównaniu z placebo podano w nawiasach): bardzo często (≥ 1/10); często (≥ 1/100; < 1/10); niezbyt często (≥ 1/1000; < 1/100); rzadko (≥ 1/10 000; < 1/1000); bardzo rzadko (< 1/10 000)..

Zaburzenia układu nerwowego:

Często: ból głowy (1,8% w porównaniu z 1,4%).

Zaburzenia oka:

Niezbyt często: zapalenie tęczówki*.

Zaburzenia żołądka i jelit:

Często: zaparcie (5,0% w porównaniu z 4,8%), niestrawność (4,5% w porównaniu z 4,1%), nudności (4,3% w porównaniu z 4,0%), ból brzucha (3,5% w porównaniu z 3,3%), biegunka (3,0% w porównaniu z 2,7%).

Niezbyt często: zapalenie błony śluzowej żołądka (0,9% w porównaniu z 0,7%), zapalenie błony śluzowej przełyku (0,9% w porównaniu z 0,9%), utrudnienie połykania (0,4% w porównaniu z 0,2%), zapalenie błony śluzowej dwunastnicy (0,2% w porównaniu z 0,1%), owrzodzenie przełyku (0,2% w porównaniu z 0,2%).

Rzadko: zapalenie języka (< 0,1% w porównaniu z 0,1%), zwężenie przełyku (< 0,1% w porównaniu z 0,0%).

Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej:

Często: bóle mięśniowo-kostne (2,1% w porównaniu z 1,9%).

Badania diagnostyczne:

Rzadko: nieprawidłowe wyniki prób czynnościowych wątroby*.

* Przypadki niezwiązane z badaniami III fazy u pacjentów z osteoporozą, częstość w oparciu o działania niepożądane lub wyniki badań laboratoryjnych z wcześniejszych faz badań klinicznych.

W jednorocznym, wieloośrodkowym badaniu metodą podwójnie ślepej próby, porównującym sodu ryzedronian w dawce 5 mg raz na dobę (n=480) i sodu ryzedronian w dawce 35 mg na tydzień (n=485) u kobiet z osteoporozą po menopauzie, ogólne profile bezpieczeństwa i tolerancji były podobne. Zaobserwowano następujące działania niepożądane mogące wynikać z prowadzonego leczenia ryzedronianem sodu w dawce 35 mg, w porównaniu z grupą pacjentów otrzymujących sodu ryzedronian w dawce 5 mg: zaburzenia żołądka i jelit (1,6% w porównaniu z 1,0%) oraz ból (1,2% w porównaniu z 0,8%).

W trwającym dwa lata badaniu z udziałem mężczyzn z osteoporozą, profil bezpieczeństwa i tolerancji w grupie leczonej i w grupie placebo był podobny. Działania niepożądane były podobne do tych, które były obserwowane wcześniej w badaniach z udziałem kobiet.

Wskaźniki laboratoryjne: U niektórych pacjentów na początku leczenia obserwowano przemijające, bezobjawowe i łagodne zmniejszenie stężenia wapnia i fosforanów w surowicy.

Następujące dodatkowe działania niepożądane opisano po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu (częstość nieznana):

Zaburzenia oka:

Zapalenie tęczówki i błony naczyniowej oka

Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: Martwica kości szczęki

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:

Nadwrażliwość i reakcje skórne w tym obrzęk naczynioruchowy, uogólniona wysypka, pokrzywka i pęcherze skórne, czasami o ciężkim przebiegu włącznie z pojedynczymi przypadkami syndromu Stevensa Johnsona i toksycznego matrwiczego oddzielania się naskórka oraz leukocytoklastyczne zapalenie naczyń. Łysienie

Zaburzenia układu immunologicznego: Reakcja anafilaktyczna

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:

Ciężkie zaburzenia wątroby. W większości zgłoszonych przypadków pacjenci byli również leczeni innymi lekami o znanym wpływie na zaburzenia wątroby.

Po wprowadzeniu produktu do obrotu obserwowano następujące działania niepożądane (częstość występowania: rzadko):

Nietypowe złamania podkrętarzowe i trzonu kości udowej (działanie niepożądane leków należących do grupy bifosfonianów)

Zalecaną dawką dla dorosłych jest jedna tabletka 35 mg doustnie, jeden raz w tygodniu. Tabletkę należy przyjmować w tym samym dniu każdego tygodnia.

Wchłanianie sodu ryzedronianu zaburzone jest przez pokarm, tak więc, aby zapewnić prawidłowe wchłanianie, pacjent powinien przyjmować produkt leczniczy NORIFAZ 35 mg:

• Przed śniadaniem: co najmniej 30 minut przed pierwszym w danym dniu posiłkiem, innym produktem leczniczym lub napojem (innym niż zwykła woda).

Pacjentów należy poinstruować, że jeśli dawka produktu leczniczego zostanie pominięta, należy przyjąć jedną tabletkę produktu leczniczego NORIFAZ 35 mg w dniu, w którym pacjent sobie o tym przypomni. Pacjenci powinni potem wrócić do przyjmowania jednej tabletki na tydzień w dniu, w którym zwykle przyjmują tabletkę. Nie należy przyjmować dwóch tabletek tego samego dnia.

Tabletka musi być połknięta w całości, bez ssania lub rozgryzania. Aby umożliwić szybkie dotarcie tabletki do żołądka, produkt leczniczy NORIFAZ 35 mg należy przyjmować w pionowej pozycji, popijając szklanką zwykłej wody (≥120 ml). Pacjenci przez 30 minut po przyjęciu tabletki nie powinni przyjmować pozycji leżącej (patrz punkt 4.4).

W przypadku niewystarczającej zawartości wapnia i witaminy D w diecie, należy rozważyć przyjmowanie odpowiednich produktów leczniczych uzupełniających.

Nie ustalono optymalnego czasu trwania leczenia bisfosfonianami. Należy okresowo oceniać konieczność dalszego leczenia u każdego pacjenta indywidualnie w oparciu o korzyści i potencjalne ryzyko związane ze stosowaniem produktu Norifaz, zwłaszcza po upływie co najmniej 5 lat terapii.

Pacjenci w podeszłym wieku: nie jest wymagane dostosowanie dawki, ponieważ biodostępność, dystrybucja i eliminacja są podobne u osób w podeszłym wieku (> 60 lat) i u osób młodszych. Dotyczy to również kobiet w bardzo podeszłym wieku, 75 lat i powyżej, będących w okresie pomenopauzalnym.

Zaburzenia czynności nerek: dostosowanie dawki u pacjentów z łagodną i umiarkowaną niewydolnością nerek nie jest konieczne. Stosowanie sodu ryzedronianu jest przeciwwskazane u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny mniejszy niż 30 ml/min) (patrz punkty 4.3 i 5.2).

Dzieci i młodzież: Ryzedronian sodunie jest zalecany do stosowania u dzieci w wieku poniżej lat 18 ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania i skuteczności (patrz także punkt 5.1).

Pokarm, napoje (inne niż zwykła woda) oraz leki zawierające wielowartościowe kationy (takie jak wapń, magnez, żelazo i glin) wpływają na wchłanianie bisfosfonianów i nie należy przyjmować ich w tym samym momencie co produkt leczniczy NORIFAZ 35 mg (patrz punkt 4.5). W celu osiągnięcia zamierzonego działania produktu leczniczego konieczne jest postępowanie ściśle z zaleceniami instrukcji przyjmowania produktu leczniczego (patrz punkt 4.2).

Skuteczność bisfosfonianów w leczeniu osteoporozy obserwowana jest w przypadku malej gęstości mineralnej kości i (lub) najczęściej występujących złamaniach.

Podeszły wiek lub występowanie jedynie klinicznych czynników ryzyka złamań nie mogą stanowić podstawy do rozpoczęcia leczenia osteoporozy za pomocą bisfosfonianu.

Dane potwierdzające skuteczność bisfosfonianów, w tym również ryzedronianu, u pacjentów w podeszłym wieku (> 80 lat) są ograniczone (patrz punkt 5.1).

Bisfosfoniany mogą powodować zapalenie błony śluzowej przełyku, zapalenie żołądka, owrzodzenie błony przełyku, żołądka i dwunastnicy. Dlatego należy zachować szczególną ostrożność stosując sodu ryzedronian:

• u pacjentów, u których wystąpiły w wywiadzie choroby przełyku zaburzające pasaż przełykowy, np. zwężenie lub achalazja,

• u pacjentów, którzy nie są w stanie utrzymać pozycji pionowej przez co najmniej 30 minut od przyjęcia tabletki,

• u pacjentów z czynnymi lub w wywiadzie chorobami przełyku lub górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Lekarz przepisując produkt leczniczy powinien podkreślić konieczność ścisłego przestrzegania instrukcji dotyczącej sposobu przyjmowania produktu leczniczego oraz zwrócenia uwagi na jakiekolwiek oznaki lub symptomy ewentualnych zaburzeń przełyku. Ponadto, pacjenci powinni zostać poinformowani o konieczności natychmiastowego skonsultowania się z lekarzem w przypadku stwierdzenia wystąpienia objawów podrażnienia przełyku, takich jak utrudnione przełykanie, ból podczas przełykania, ból zamostkowy lub pojawienie się lub nasilenie zgagi.

Leczenie hipokalcemii powinno być przeprowadzone przed rozpoczęciem terapii produktem leczniczym NORIFAZ 35 mg. Inne zaburzenia metabolizmu kości i przemiany mineralnej (np. zaburzenia czynności przytarczyc, niedobór witaminy D) należy leczyć w okresie rozpoczynania terapii produktem leczniczym NORIFAZ 35 mg.

Martwica kości szczęki, przeważnie kojarzona z ekstrakcją zęba i (lub) z miejscową infekcją (włącznie z zapaleniem szpiku) została stwierdzona u pacjentów z rakiem poddawanych określonym trybom leczenia, polegających przede wszystkim na podawaniu dożylnie bisfosfanianów. Wielu spośród tych pacjentów otrzymywało także chemioterapię oraz kortykosteroidy. Martwica kości szczęki została również stwierdzona u pacjentów z osteoporozą, którym podawano bisfosfaniany doustnie.

Przed rozpoczęciem terapii z wykorzystaniem bisfosfanianów u pacjentów z współwystępującymi czynnikami ryzyka (np. rak, chemioterapia, radioterapia, leczenie kortykosteroidami, niewłaściwa higiena jamy ustnej) należy rozważyć możliwość przeprowadzenia badania stomatologicznego wraz z leczeniem profilaktycznym.

Jeśli jest to możliwe, podczas leczenia pacjenci powinni unikać inwazyjnych zabiegów dentystycznych. W przypadku pacjentów z martwicą kości szczęki poddawanych terapii z wykorzystaniem bisfosfanianów, chirurgiczny zabieg dentystyczny może zaostrzyć przebieg choroby. W przypadku pacjentów wymagających leczenia stomatologicznego, nie ma dostępnych danych wskazujących na to, czy odstawienie bisfosfonianów zmniejsza ryzyko wystąpienia martwicy kości szczęki.

Ocena kliniczna lekarza powinna stanowić podstawę do opracowania indywidualnego planu leczenia dla każdego pacjenta, z uwzględnieniem potencjalnych korzyści i ryzyka.

Nietypowe złamania kości udowej

Zgłaszano przypadki nietypowych złamań podkrętarzowych i trzonu kości udowej u osób stosujących bisfosfoniany, głównie u pacjentów długotrwale leczonych z powodu osteoporozy. Te poprzeczne lub krótkie skośne złamania mogą pojawić się w dowolnym miejscu wzdłuż całej kości udowej – od miejsca zlokalizowanego tuż pod krętarzem mniejszym aż do okolicy nadkłykciowej. Do tego typu złamań dochodzi po minimalnym urazie lub bez urazu, a niektórzy pacjenci odczuwają ból uda lub ból w pachwinie. W badaniach obrazowych często na kilka tygodni lub miesięcy przed całkowitym złamaniem kości udowej widoczne są cechy złamań z przeciążenia. Złamania często występują obustronnie, dlatego u leczonych bisfosfonianami pacjentów, u których stwierdzono złamanie trzonu kości udowej, należy zbadać kość udową w drugiej kończynie. Zgłaszano również przypadki trudnego gojenia się tych złamań. Na podstawie indywidualnej oceny stosunku korzyści do ryzyka u pacjentów, u których podejrzewa się nietypowe złamanie kości udowej, należy rozważyć odstawienie bisfosfonianów do czasu przeprowadzenia oceny.

Należy zalecić pacjentom, aby zgłaszali fakt pojawienia się jakiegokolwiek bólu w obrębie uda, biodra lub pachwiny występującego w trakcie leczenia bisfosfonianami, a każdy pacjent zgłaszający się z takimi objawami powinien być zbadany pod względem obecności niecałkowitego złamania kości udowej.

Produkt leczniczy zawiera w składzie laktozę. Produkt leczniczy nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Pokarm, napoje (inne niż zwykła woda) oraz leki zawierające wielowartościowe kationy (takie jak wapń, magnez, żelazo i glin) wpływają na wchłanianie bisfosfonianów i nie należy przyjmować ich w tym samym momencie co produkt leczniczy NORIFAZ 35 mg (patrz punkt 4.5). W celu osiągnięcia zamierzonego działania produktu leczniczego konieczne jest postępowanie ściśle z zaleceniami instrukcji przyjmowania produktu leczniczego (patrz punkt 4.2).

Skuteczność bisfosfonianów w leczeniu osteoporozy obserwowana jest w przypadku malej gęstości mineralnej kości i (lub) najczęściej występujących złamaniach.

Podeszły wiek lub występowanie jedynie klinicznych czynników ryzyka złamań nie mogą stanowić podstawy do rozpoczęcia leczenia osteoporozy za pomocą bisfosfonianu.

Dane potwierdzające skuteczność bisfosfonianów, w tym również ryzedronianu, u pacjentów w podeszłym wieku (> 80 lat) są ograniczone (patrz punkt 5.1).

Bisfosfoniany mogą powodować zapalenie błony śluzowej przełyku, zapalenie żołądka, owrzodzenie błony przełyku, żołądka i dwunastnicy. Dlatego należy zachować szczególną ostrożność stosując sodu ryzedronian:

• u pacjentów, u których wystąpiły w wywiadzie choroby przełyku zaburzające pasaż przełykowy, np. zwężenie lub achalazja,

• u pacjentów, którzy nie są w stanie utrzymać pozycji pionowej przez co najmniej 30 minut od przyjęcia tabletki,

• u pacjentów z czynnymi lub w wywiadzie chorobami przełyku lub górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Lekarz przepisując produkt leczniczy powinien podkreślić konieczność ścisłego przestrzegania instrukcji dotyczącej sposobu przyjmowania produktu leczniczego oraz zwrócenia uwagi na jakiekolwiek oznaki lub symptomy ewentualnych zaburzeń przełyku. Ponadto, pacjenci powinni zostać poinformowani o konieczności natychmiastowego skonsultowania się z lekarzem w przypadku stwierdzenia wystąpienia objawów podrażnienia przełyku, takich jak utrudnione przełykanie, ból podczas przełykania, ból zamostkowy lub pojawienie się lub nasilenie zgagi.

Leczenie hipokalcemii powinno być przeprowadzone przed rozpoczęciem terapii produktem leczniczym NORIFAZ 35 mg. Inne zaburzenia metabolizmu kości i przemiany mineralnej (np. zaburzenia czynności przytarczyc, niedobór witaminy D) należy leczyć w okresie rozpoczynania terapii produktem leczniczym NORIFAZ 35 mg.

Martwica kości szczęki, przeważnie kojarzona z ekstrakcją zęba i (lub) z miejscową infekcją (włącznie z zapaleniem szpiku) została stwierdzona u pacjentów z rakiem poddawanych określonym trybom leczenia, polegających przede wszystkim na podawaniu dożylnie bisfosfanianów. Wielu spośród tych pacjentów otrzymywało także chemioterapię oraz kortykosteroidy. Martwica kości szczęki została również stwierdzona u pacjentów z osteoporozą, którym podawano bisfosfaniany doustnie.

Przed rozpoczęciem terapii z wykorzystaniem bisfosfanianów u pacjentów z współwystępującymi czynnikami ryzyka (np. rak, chemioterapia, radioterapia, leczenie kortykosteroidami, niewłaściwa higiena jamy ustnej) należy rozważyć możliwość przeprowadzenia badania stomatologicznego wraz z leczeniem profilaktycznym.

Jeśli jest to możliwe, podczas leczenia pacjenci powinni unikać inwazyjnych zabiegów dentystycznych. W przypadku pacjentów z martwicą kości szczęki poddawanych terapii z wykorzystaniem bisfosfanianów, chirurgiczny zabieg dentystyczny może zaostrzyć przebieg choroby. W przypadku pacjentów wymagających leczenia stomatologicznego, nie ma dostępnych danych wskazujących na to, czy odstawienie bisfosfonianów zmniejsza ryzyko wystąpienia martwicy kości szczęki.

Ocena kliniczna lekarza powinna stanowić podstawę do opracowania indywidualnego planu leczenia dla każdego pacjenta, z uwzględnieniem potencjalnych korzyści i ryzyka.

Nietypowe złamania kości udowej

Zgłaszano przypadki nietypowych złamań podkrętarzowych i trzonu kości udowej u osób stosujących bisfosfoniany, głównie u pacjentów długotrwale leczonych z powodu osteoporozy. Te poprzeczne lub krótkie skośne złamania mogą pojawić się w dowolnym miejscu wzdłuż całej kości udowej – od miejsca zlokalizowanego tuż pod krętarzem mniejszym aż do okolicy nadkłykciowej. Do tego typu złamań dochodzi po minimalnym urazie lub bez urazu, a niektórzy pacjenci odczuwają ból uda lub ból w pachwinie. W badaniach obrazowych często na kilka tygodni lub miesięcy przed całkowitym złamaniem kości udowej widoczne są cechy złamań z przeciążenia. Złamania często występują obustronnie, dlatego u leczonych bisfosfonianami pacjentów, u których stwierdzono złamanie trzonu kości udowej, należy zbadać kość udową w drugiej kończynie. Zgłaszano również przypadki trudnego gojenia się tych złamań. Na podstawie indywidualnej oceny stosunku korzyści do ryzyka u pacjentów, u których podejrzewa się nietypowe złamanie kości udowej, należy rozważyć odstawienie bisfosfonianów do czasu przeprowadzenia oceny.

Należy zalecić pacjentom, aby zgłaszali fakt pojawienia się jakiegokolwiek bólu w obrębie uda, biodra lub pachwiny występującego w trakcie leczenia bisfosfonianami, a każdy pacjent zgłaszający się z takimi objawami powinien być zbadany pod względem obecności niecałkowitego złamania kości udowej.

Produkt leczniczy zawiera w składzie laktozę. Produkt leczniczy nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.