Leki urologiczne

Leki urologiczne

Co to są leki urologiczne? Jakie są wskazania do ich stosowania?

Leki urologiczne to obszerna kategoria leków stosowanych w leczeniu chorób układu moczowo-płciowego, w tym zaburzeń nietrzymania moczu oraz zakażeń dróg moczowych, a także w leczeniu chorób męskich narządów płciowych, w tym zaburzeń erekcji oraz w łagodnym rozroście gruczołu krokowego.

Leki stosowane w leczeniu nietrzymania moczu

Nietrzymanie moczu to powszechny problem zdrowotny. Dolegliwość ta może pojawić się w każdym wieku, ale najczęściej dotyczy osób starszych. Na nietrzymanie moczu bardziej narażone są kobiety. Ryzyko wzrasta wraz z liczbą ciąż i porodów. Dolegliwości mogą być także wynikiem menopauzy, przewlekłych zaparć oraz niektórych operacji ginekologicznych. Nietrzymanie moczu u mężczyzn najczęściej związane jest z chorobami układu krokowego i ich leczeniem chirurgicznym.

W nietrzymaniu moczu leczenie zwykle rozpoczyna się od zmiany stylu życia, tj. zmniejszenia (lub odstawienia) spożycia alkoholu i kofeiny, zmniejszenia masy ciała w przypadku nadwagi i otyłości oraz ograniczenia spożycia płynów w niektórych sytuacjach, ćwiczeń mięśni dna miednicy oraz odpowiednim treningu pęcherza, który prowadzi do rzadszego występowania parcia oraz pozwala lepiej zapanować nad potrzebą oddania moczu.

Leki (m.in. fezoterodyna, solifenacyna, oksybutynina, tolterodyna i trospium) stosuje się w przypadkach , gdy trening pęcherza okazał się niedostatecznie skuteczny. Inne sposoby leczenia nietrzymania moczu (np. stymulacja nerwów krzyżowych, wstrzykiwanie botuliny do mięśni pęcherza, leczenie chirurgiczne) stosuje się tylko wtedy, gdy trening pęcherza i leczenie farmakologiczne okażą się nieskuteczne.

Leki stosowane w zakażeniach układu moczowego

Zakażenia układu moczowego (ZUM) to dość powszechna przypadłość, szczególnie wśród kobiet. Dolegliwości bywają uciążliwe, często nawracające i znacząco pogarszają jakość życia. Objawem zakażenia dolnych dróg moczowych jest bolesne oddawanie moczu, któremu często towarzyszy uczucie pieczenia w cewce moczowej oraz uczucie częstego lub stałego parcia do oddawania moczu.

Leczeniem pierwszego rzutu niepowikłanego ZUM są chemioterapeutyki, głównie furazydyna (furagina). Stosuje się również trimetoprim  i fosfomycyna. Leki z grupy fluorochinolonów (np. ciprofloksacyna, norfloksacyna) z powodu możliwości indukowania oporności krzyżowej i powodowania działań niepożądanych nie powinny być stosowane jako lek z wyboru w przypadku niepowikłanego ZUM.

Leki stosowane w przeroście gruczołu krokowego

Najpowszechniejszą przyczyną przerostu prostaty jest postępujący proces starzenia się organizmu. Z wiekiem następuje spadek poziomu testosteronu, a wraz z nim pojawiają się zmiany hormonalne. W konsekwencji następuje rozrastanie się tkanek gruczołu stercza. Dodatkowo do powstawania chorób prostaty mogą przyczyniać się uwarunkowania genetyczne oraz niewłaściwa dieta (nadmiar nasyconych kwasów tłuszczowych) i niezdrowy tryb życia.

Podstawową zasadą zalecaną przez lekarzy w chorobach prostaty, jest stosowanie leków dotąd, dopóki przynoszą one oczekiwane korzyści i efekty. W leczeniu łagodnego przerostu prostaty stosuje się głównie leki z dwóch grup: alfablokerów (np. tamsulosyn, doksazosyna, alfuzosyna) i inhibitorów enzymu 5-alfareduktazy (np. finasteryd, dutasteryd).

Leki stosowane w zaburzeniach erekcji

Problemy z pojawieniem się i utrzymaniem wzwodu najczęściej dotykają dojrzałych mężczyzn. Niemal połowa panów między 40. a 70. rokiem życia ma problemy z erekcją. Problemy z erekcją pojawiają się również u młodszych mężczyzn, jednak w ich przypadku najczęstszym powodem jest przemęczenie i stres.

Lekami podstawowymi stosowanymi w leczeniu zaburzeń wzwodu są tzw. inhibitory fosfodiesterazy typu 5, których mechanizm działania sprowadza się do wpływu na kurczliwość mięśniówki ciał jamistych członka, co związane jest z wypełnianiem się go krwią i powstawaniem zjawiska erekcji. Na rynku obecne są obecnie 3 leki z tej grupy: sildenafil (dostępny też bez recepty), wardenafil, tadalafil.