Sprawdzamy dostępność
leków w 10 918 aptekach
1. Wskaż, gdzie jesteś
2. Znajdź potrzebny lek
3. Zarezerwuj on-line
4. Odbierz w aptece
Znajdź i zarezerwuj lek w najbliższej aptece!
Sprawdź teraz w najbliższej apteceSurowice odpornościowe i immunoglobuliny
W tej kategorii znajdziesz surowice odpownościowe, stosowane w przypadku przedostania się do organizmu bakterii lub ich toksyn (np. tężec, zgorzel gazowa), wirusów (np. wścieklizna) lub jadów (np. jad żmii i innych węży).
Surowice odpornościowe i immunoglobuliny
Czym różni się szczepionka od surowicy odpornościowej?
Szczepionkę, zawierającą inaktywowane lub atenuowane drobnoustroje lub jej frakcje, aplikuje się osobie zdrowej po to, by zmobilizować organizm do pobudzenia układu odpornościowego i samodzielnego wytworzenia przeciwciał przeciwko składnikom użytym do przygotowania szczepionki. Już jednorazowe podanie szczepionki wywołuje reakcję immunologiczną organizmu, dzięki czemu uzyskuje się odporność – na pewien czas lub na całe życie.
Surowicę tzw. odpornościową, zawierającą swoiste przeciwciała wytworzone w organizmie osób, które były zakażone i wyzdrowiały, podaje się osobie już zakażonej, aby za pomocą tych przeciwciał mogły zwalczyć chorobę w krótszym czasie niż wytworzenie przeciwciał przez ich układ odpornościowy. W ten sposób uzyskuje się odporność bierną. Odporność swoista bierna trwa krócej niż czynna, w przypadku podania surowicy – do 2 tygodni.
Kiedy stosuje się surowicę odpornościową?
Surowicę odpornościową podaje się najczęściej w sytuacjach nagłych, kiedy postęp choroby jest bardzo szybki, choroba groźna, a organizm nie jest w stanie odpowiednio szybko wyprodukować przeciwciał. W warunkach naturalnych proces produkcji swoistych przeciwciał trwa kilka tygodni od kontaktu z patogenem. Dlatego w nagłych sytuacjach, gdy choroba już trwa, szczepionki nie są skuteczne. Przeciwciała zawarte w surowicy walczą z drobnoustrojem, a organizm ma czas na wytworzenie własnych przeciwciał i podjęcie walki. Surowicę odpornościową uzyskuje się metodami laboratoryjnymi lub od zwierząt lub ludzi po przebytym zakażeniu lub szczepieniu.
Choroby, jakie leczy się surowicami odpornościowymi, to przede wszystkim infekcje, ale także dolegliwości wywołane toksynami drobnoustrojów (w takim wypadku podane przeciwciała to tak zwana antytoksyna), należą do nich:
- tężec
- zgorzel gazowa
- wścieklizna
- odra
- błonica
- intoksykacja jadem żmii
- zatrucie jadem kiełbasianym (botulizm)
Jakie działania niepożądane mogę wystąpić po podaniu surowicy odpornościowej?
Zastosowanie surowic nie jest wolne od powikłań. Niekiedy zdarzają się bardzo silne reakcje uczuleniowe, prowadzące nawet do wstrząsu anafilaktycznego, dlatego substancję tę stosuje się w najpoważniejszych przypadkach.
Warto wspomnieć, że współczesna biologia molekularna umożliwiła wyprodukowanie immunoglobulin, czyli substancji aktywnych zawartych w surowicy odpowiedzialnych za walkę z patogenami.
Dzięki temu zminimalizowano ryzyko reakcji uczuleniowych zachowując funkcjonalność surowicy. Jednak ze względu na to, że nie wyprodukowano immunoglobuliny przeciw wszystkim toksynom i drobnoustrojom, surowice odpornościowe w dalszym ciągu są ważną metodą leczenia.
Czym są immunoglobuliny?
Immunoglobuliny (przeciwciała odpornościowe) są białkami występującymi w płynach ustrojowych (w osoczu i limfie), pełniącymi w organizmie funkcje odpornościowe. Przeciwciała odpornościowe odgrywają kluczową rolę w obronie organizmu przed bakteriami, wirusami i pasożytami zewnątrzkomórkowymi. Immunoglobuliny można podawać dożylnie albo podskórnie.
