Preparaty przeciwinfekcyjne

Przeparaty przeciwinfekcyjne

Co to jest zapalenie jamy ustnej? 

Zapalenie jamy ustnej może mieć podłoże wirusowe, bakteryjne lub grzybicze, a także wystąpić na skutek urazów mechanicznych. To bardzo bolesna dolegliwość, utrudniająca codzienne życie, przede wszystkim spożywanie pokarmów, zarówno stałych jak i płynnych. Zmiany na błonie śluzowej jamy ustnej mogą mieć różnorodny wygląd i stopień nasilenia: od delikatnej zmiany zabarwienia i obrzęku śluzówki, po rozległe, liczne nadżerki i owrzodzenia obejmujące całą powierzchnię jamy ustnej. Dodatkowo występuje nieprzyjemny zapach z ust, a znaczna bolesność i pieczenie utrudniają przyjmowanie pokarmów. 

Jakie rodzaje zapalenia jamy ustnej rozpoznaje się najczęściej? 

Najczęściej występujące zapalenia jamy ustnej to zapalenie grzybicze, opryszczkowe oraz wrzodziejące. 

Przyczyną grzybiczego zapalenia jamy ustnej jest upośledzenie odporności spowodowane np. przewlekłą antybiotykoterapią, obniżeniem oporności, chorobami szpiku kostnego czy przewlekłym stresem. W większości przypadków czynnikiem powodującym infekcję jest grzyb Candida albicans, który fizjologicznie występuje u ponad jednej trzeciej osób, nie powodując objawów chorobowych. Objawy grzybiczego zapalenia jamy ustnej to białawe naloty na powierzchni błony śluzowej (afty), ból i pieczenie. Po usunięciu białego nalotu uwidacznia się żywoczerwona, krwawiąca błona śluzowa. Najczęściej zaleca się stosowanie miejscowych leków przeciwgrzybiczych, leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, ewentualnie leków ogólnoustrojowych. 

Przyczyną wystąpienia opryszczkowego zapalenia jamy ustnej jest wirus Herpes simplex (HSV). Często współistnieje ono z inną chorobą ogólnoustrojową, choć może też występować samodzielnie. Objawia się występowaniem na granicy skóry i błony śluzowej pęcherzyków wypełnionych surowiczym płynem (w którym obecne są wirusy). Głównym problemem tej choroby jest pieczenie i dość dokuczliwy ból, a także ogólne złe samopoczucie (podwyższona temperatura, powiększone lokalne węzły chłonne, bóle mięśniowe, ogólne rozbicie). Może to utrudniać spożywanie pokarmów, szczególnie w przypadku dzieci. Leczenie obejmuje leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwwirusowe miejscowe. Zmiany zaczynają się goić po około 8-10 dniach, nie pozostawiając po sobie śladów. 

Wrzodziejące zapalenie błony śluzowej jamy ustnej jest spowodowane wtórnym nadkażeniem bakteryjnym zapalenia o etiologii wirusowej. Objawia się pieczeniem i bólem w jamie ustnej, a także zaczerwienieniem i obrzękiem błony śluzowej, na której powstają owrzodzenia. Na tym etapie pojawia się nieprzyjemny zapach z ust. Leczenie przeciwbakteryjne polega na miejscowym stosowaniu antybiotyków. Dodatkowo stosuje się środki odkażające do płukania jamy ustnej oraz leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. 

Jak leczyć zapalenie jamy ustnej? 

Ze względu na różne przyczyny powstawania zapalenia jamy ustnej, leczenie powinno być odpowiednio dobrane. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów konieczna jest wizyta u lekarza, który zleci właściwe leczenie. Doraźnie można zastosować preparaty przeciwinfekcyjne bez recepty, które łagodzą ból i działają antyseptycznie i przeciwzapalnie. Leki i wyroby medyczne do stosowania przy aftach są dostępne w postaci maści, żeli lub płynów i aerozoli. Zawierają substancje nawilżające i ułatwiające regenerację błony śluzowej jamy ustnej. Niektóre zawierają także wyciągi z ziół działających przeciwzapalnie, antyseptycznie i łagodząco, np. z szałwii, dębu, rumianku. 

Bardzo ważne jest zwalczenie czynnika wywołującego chorobę. Jeżeli to konieczne, może zostać wprowadzone leczenie przeciwgrzybicze lub przeciwwirusowe. Wskazana jest także odpowiednia dieta bogata w witaminy i składniki mineralne. Wyrównanie niedoborów pokarmowych poprawia stan całego organizmu, w tym również błony śluzowej. Dodatkowo unikanie pokarmów o działaniu drażniącym (słonych, pikantnych lub kwaśnych). 

W niektórych przypadkach przyczyna choroby pozostaje trudna do uchwycenia lub nie da się jej wyeliminować. W takich sytuacjach stosowane jest leczenie objawowe mające na celu zmniejszyć dyskomfort pacjenta związany z odczuwanym bólem i innymi przykrymi objawami. W przypadku rozpoznania zapalenia jamy ustnej bardzo ważne jest utrzymywanie odpowiedniej higieny jamy ustnej. Zaleca się delikatne szczotkowanie zębów miękką szczoteczką, wskazane jest stosowanie płukanek przeciwbakteryjnych (zawierających chlorheksydynę).