Zwolnienie lekarskie – czy pracodawca może skontrolować pracownika?
Zwolnienie lekarskie to pracowniczy przywilej wykorzystywany podczas problemów ze zdrowiem i stwierdzonej niezdolności do pracy. Szacuje się jednak, że część zaświadczeń wystawiana jest niezgodnie z prawem, godząc zarówno w budżet pracodawcy, jak i finanse państwa. Czy prawidłowość zwolnienia skontrolować może w takim wypadku nie tylko ZUS, ale i pracodawca? Odpowiedź znajdziecie w naszym artykule.
- Komu przysługuje zwolnienie lekarskie?
- Kto płaci za zwolnienie lekarskie?
- Elektroniczne zwolnienia lekarskie – e-ZLA
- Kontrola pracownika na L4
Komu przysługuje zwolnienie lekarskie?
Ze zwolnienia lekarskiego, a tym samym zasiłku chorobowego, skorzystać może każda osoba objęta dobrowolnym lub obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym. Obowiązuje ją jednak okres karencji, który wynosi 30 dni u pacjentów objętych ubezpieczeniem obowiązkowym i aż 90 dni w przypadku tych korzystających z ubezpieczenia dobrowolnego.
Okres karencji nie dotyczy:
- absolwentów uczelni objętych ubezpieczeniem do 90 dni od ukończenia nauki;
- pracowników objętych obowiązkowym ubezpieczeniem przez co najmniej 10 lat;
- osób ubezpieczonych, które uległy wypadkowi w pracy;
- pacjentów, których niezdolność do pracy spowodowana została chorobą zawodową.
Kto płaci za zwolnienie lekarskie?
Pracodawca ma obowiązek wypłacania wynagrodzenia na czas choroby pracownika przez okres 33 dni ciągłej niezdolności do pracy. W przypadku osób po 50 roku życia czas ten skraca się do 14 dni. Po tym okresie zasiłek chorobowy wypłacany jest przez ZUS. W obu przypadkach wynosi on 80% podstawy wymiaru wynagrodzenia. Na 100% miesięcznej pensji liczyć mogą jedynie kobiety w ciąży lub osoby, których niezdolność do pracy wynika z wypadku w drodze do pracy lub z pracy.
Elektroniczne zwolnienia lekarskie – e-ZLA
Od 1 stycznia 2016 roku lekarz ma możliwość wystawiania elektronicznych zwolnień lekarskich. Z użytku nie zniknęły jednak jednocześnie te papierowe, które będą funkcjonować do końca czerwca 2018 roku.
Elektroniczne zaświadczenie wystawione przez lekarza wędruje bezpośrednio do ZUS. Stamtąd, nie później niż następnego dnia, udostępniane jest płatnikowi składek – pracodawcy lub przedsiębiorcy.
Kontrola pracownika na L4
Pracodawca, który założy profil na PUE informację o zwolnieniu lekarskim pracownika, a także samo zwolnienie otrzyma natychmiast po jego wystawieniu. Dodatkową korzyścią jest możliwość wystąpienia do ZUS z wnioskiem o kontrolę prawidłowości wystawienia zwolnienia, a wszystko to łatwą i szybką drogą elektroniczną.
Rzecz ma się inaczej w przypadku pracodawców, zatrudniających powyżej 20 pracowników. Zgodnie z prawem mogą oni samodzielnie, bez pomocy ZUS, skontrolować, czy dana osoba rzeczywiście choruje, czy też wykorzystuje wolny czas niezgodnie z jego przeznaczeniem.
Kontrolę przeprowadzić może ponadto sam ZUS, który bada prawidłowość orzeczenia o czasowej niezdolności do pracy oraz wykorzystania zwolnień lekarskich. Sprawdza między innymi, czy osoba na zwolnieniu lekarskim nie pracuje i czy nie wykorzystuje go niegodnie z jego celem. Gdy pracownicy ZUS nie zastaną chorego w domu, otrzymuje on pismo z prośbą o wyjaśnienie, gdzie znajdował się podczas kontroli. Jeżeli były to badania lekarskie, zobowiązany jest do przedstawienia odpowiedniego zaświadczenia. Osoba działająca niezgodnie z prawem do zasiłku chorobowego, może zostać go pozbawiona.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
