Trzydniówka u niemowląt może być niebezpieczna! Sprawdź, jak dbać o maluszka w czasie choroby

Trzydniówka u dziecka – częsta infekcja wirusowa

Gorączkę trzydniową po raz pierwszy opisano w 1910 r., ale dopiero w 1988 r. zidentyfikowano jej najczęstszą przyczynę (tzn. wirus HHV-6). Najwięcej przypadków rumienia nagłego notuje się między 6. a 15. miesiącem życia; najmniej (pojedyncze przypadki) między 3. a 4. rokiem życia. Uważa się, że za połowę wszystkich epizodów gorączkowych u niemowląt odpowiada zakażenie HHV-6, jest to zatem jedna z najczęstszych infekcji niemowlęcych.[iv], [v]

Na gorączkę trzydniową najczęściej chorują niemowlęta po 6. miesiącu życia i dzieci do 4. roku życia. To choroba wirusowa wywoływana przez wirusy herpes: głównie wirus HHV-6 lub przez HHV-7 (znacznie rzadziej). Okres wylęgania wynosi od 5 do 15 dni.[vi], [vii]

Zakażalność choroby jest nieznana. Do zakażenia dochodzi najprawdopodobniej drogą kropelkową od osoby chorej lub bezobjawowego nosiciela (najczęściej innego dziecka). Noworodki i niemowlęta do 6. miesiąca życia są chronione przeciwciałami biernymi odmatczynymi (przeniesionymi biernie przez łożysko).[viii]

3-dniówka – objawy gorączki trzydniowej

Rumień nagły ma ostry początek, przebiegający z wysoką gorączką utrzymującą się przez 2 do 5 dni (najczęściej 3 – stąd nazwa: trzydniówka u niemowląt). Jej ustępowaniu towarzyszy wystąpienie wysypki, zwykle różyczkopodobnej lub odropodobnej. Bladoróżowa, drobnoplamisto-grudkowa i nieświądowa wysypka zazwyczaj zaczyna się na tułowiu. Może występować na karku, brzuchu, plecach i kończynach. Utrzymuje się od 1 do 3 dni i ustępuje bez przebarwień. W okresie gorączki dziecko bywa rozdrażnione i płaczliwe. W niektórych przypadkach gorączka może współwystępować z zapaleniem gardła, nieżytem nosa, biegunką. Obserwuje się również powiększenie węzłów chłonnych. U 10-15% dzieci powikłanie choroby stanowią drgawki gorączkowe. Uważa się, że główną przyczyną drgawek u niemowląt jest pierwotne zakażenie HHV6.[ix], [x]

3-dniówka ustępuje samoistnie, jednak gorączkujące dziecko należy obserwować. Jeśli gorączka utrzymuje się i nie ma tendencji do ustępowania wraz z pojawieniem się wysypki, należy zgłosić się do lekarza.

Trzydniówka u dzieci – jak postępować?

Rumień nagły jest chorobą samoograniczającą się; postępowanie polega na łagodzeniu objawów (głównie gorączki), odpowiedniej podaży płynów i odpoczynku. 

Gorączka zwiększa zapotrzebowanie metaboliczne organizmu, dlatego niezbędne jest uzupełnianie nie tylko wody, ale również substancji pokarmowych utraconych po rozpoczęciu fazy gorączkowej. Należy zapewnić dziecku wygodne otoczenie i zadbać o właściwe ubranie (piżama i pościel mogą wymagać częstej zmiany). U maluchów powyżej 6. miesiąca życia (zdrowych, tzn. bez innych chorób) przez 3–5 dni można ograniczyć się do postępowania przeciwgorączkowego i obserwacji, pod warunkiem że nie występują żadne niepokojące objawy (związane np. ze sposobem oddychania, zachowaniem, łaknieniem, wyglądem dziecka). Jeśli gorączka utrzymuje się dłużej niż 5 dni, należy zgłosić się do lekarza.[xi], [xii]

_{[i] Grenda R, Kawalec W, Kulus M. Pediatria T. 1-2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018, s. 816-820.
[ii] Rudkowski Z. Choroby zakaźne i pasożytnicze u dzieci. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013, s. 104-132.
[iii] Mullins TB, Krishnamurthy K. Roseola Infantum. StatPearls 2020. ncbi.nlm.nih[dot]gov/books/NBK448190/ Data dostępu: 24.11.2020.
[iv] Rudkowski Z, op. cit.
[v] Popielska J, Marczyńska M. Wysypki plamisto-grudkowe w infekcjach wirusowych. Pediatria po Dyplomie. 2016;1. podyplomie[dot]pl/pediatria/21107,wysypki-plamisto-grudkowe-w-infekcjach-wirusowych?page=2 Data dostępu: 24.11.2020.
[vi] Ibidem.
[vii] Godycki-Ćwirko M, Latkowski B, Lukas W. Medycyna Rodzinna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017, s. 617-618.
[viii] Popielska J, Marczyńska M, op. cit.
[ix] Rudkowski Z, op. cit.
[x] Popielska J, Marczyńska M, op. cit.
[xi] Gieruszczak-Białek D. Gorączka – kiedy do lekarza? mp[dot]pl/pacjent/pediatria/lista/75008,goraczka-kiedy-do-lekarza Data dostępu: 24.11.2020.
[xii] Avner JR. Ostra gorączka. Pediatria po Dyplomie. 2009;13(5):35-44.}