Syrop prawoślazowy - właściwości. Na jaki kaszel syrop prawoślazowy?

Redakcja KtoMaLek.pl 2022-05-27 16:25
Kobieta nalewa z butelki na łyżeczkę syrop prawoślazowy, stosowany na kaszel.

Syrop prawoślazowy to jeden z najbardziej podstawowych produktów dostępnych w aptece. Jest jednym z tzw. starych leków, stosowanych w polskich rodzinach od pokoleń, w dodatku zawierającym składniki czynne pochodzenia naturalnego. Uważa się go za bardzo bezpieczny środek na kaszel. Jaki rodzaj kaszlu wyleczy syrop prawoślazowy? Czy można podawać go dzieciom i kobietom w ciąży?

Syrop prawoślazowy, czyli lek z korzenia prawoślazu

Syropy to klasyczna postać leku, tradycyjnie zawierająca słodką bazę, np. syrop prosty, będący połączeniem cukru i wody, oraz dodatkowe składniki czynne. W przypadku syropu prawoślazowego składnikiem czynnym jest macerat z korzenia prawoślazu lekarskiego.

Prawoślaz lekarski (Althaea officinalis) to roślina lecznicza z rodziny ślazowatych (Malvaceae). Jest uprawiana w Europie Środkowej i Wschodniej; można go też spotkać w Ameryce i Azji Mniejszej.

Jak działa syrop z prawoślazu?

Korzeń prawoślazu, podobnie jak jego liście, zawiera w swoim składzie związki chemiczne o charakterze śluzów. Śluzy roślinne to na ogół mieszaniny polisacharydów, czyli długołańcuchowych cukrów. Mają one tę właściwość, że w kontakcie z wodą pęcznieją, czyli łączą się z cząsteczkami wody tworząc galaretowatą (rzadką) wydzielinę. Możemy to zaobserwować także na przykładzie innych surowców śluzowych, np. nasion lnu - po namoczeniu ich w zimnej wodzie przez kilkanaście minut otrzymujemy konsystencję przypominającą kisiel.

Najważniejszą funkcją śluzów roślinnych jest działanie powlekające (pokrywają one powierzchnię skóry lub błon śluzowych nawilżającą, łagodzącą i przeciwzapalną warstwą).

Macerat prawoślazowy stosuje się przede wszystkim do łagodzenia podrażnień błon śluzowych gardła. Śluzy w nim zawarte są jak ochronna warstwa opatrunku łagodząca suchość, swędzenie, ból i chrypkę. Jednocześnie z tych właśnie właściwości wynika działanie przeciwkaszlowe syropu prawoślazowego.

Syrop prawoślazowy - na jaki kaszel pomoże?

Pytanie o to, jaki rodzaj kaszlu występuje u chorego jest jednym z najczęstszych pytań zadawanych pacjentowi w aptece. Niestety, często problematyczne jest udzielenie na nie odpowiedzi. Dla przypomnienia - istnieją dwa rodzaje kaszlu:

  • suchy - bezproduktywny, często duszący; nie powoduje odkrztuszania jakiejkolwiek wydzieliny; gardło jest zazwyczaj przesuszone, możemy czuć drapanie lub łaskotanie, które wyzwala napad kaszlu - podajemy leki przeciwkaszlowe i łagodzące;
  • mokry - produktywny; czujemy zalegającą w drogach oddechowych flegmę, a podczas kaszlu czujemy charakterystyczne “odrywanie”, kiedy organizm pozbywa się wydzieliny - podajemy leki rozrzedzające wydzielinę i wykrztuśne.

Jak już opisano powyżej, syrop prawoślazowy nawilża gardło i łagodzi jego suchość - znajduje więc zastosowanie głównie w kaszlu suchym. Pomoże na chrypkę, gardło “zdarte” i “zmęczone” kaszlem oraz na swędzenie w gardle odczuwane na początku infekcji. Możemy stosować go 3-4 razy dziennie, także w porze wieczornej lub nocnej.

Syrop prawoślazowy u dzieci

Syrop z korzenia prawoślazu jest powszechnie uważany za jeden z najbezpieczniejszych leków na kaszel, także dla dzieci. Natomiast warto zwrócić uwagę na zalecenia producentów, mówiące o ograniczeniach wiekowych tego produktu - nie zaleca się stosowania syropu prawoślazowego poniżej 3. roku życia. Jest to spowodowane między innymi rodzajem maceratu, gdyż do ekstrakcji składników czynnych z korzenia prawoślazu używa się mieszaniny wody z etanolem. Zawartość alkoholu w gotowym syropie mimo to nie jest wysoka (wynosi zazwyczaj około 1%).

Syrop prawoślazowy w ciąży

Niestety, pomimo pozornego bezpieczeństwa, producenci nie zalecają stosowania syropu prawoślazowego w ciąży ani podczas karmienia piersią ze względu na brak badań dotyczących bezpieczeństwa. W czasie ciąży powinno się przyjmowanie jakiegokolwiek preparatu skonsultować z lekarzem lub farmaceutą.

Inne środki ostrożności podczas stosowania syropu prawoślazowego

U większości pacjentów powyżej trzeciego roku życia syrop prawoślazowy jest bezpiecznym preparatem. Uważać powinny jednak osoby uczulone na składniki syropu (należy zwrócić uwagę także na substancje pomocnicze), chorujące na astmę oskrzelową i cukrzycę.

Dostępność syropu prawoślazowego i innych preparatów w najbliższych aptekach można z łatwością sprawdzić na stronie KtoMaLek.pl.


Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów