Miedź - rola w organizmie. Czym grożą niedobory miedzi?

Miedź - właściwości

Miedź (łac. Cuprum) jest bardzo ważnym dla prawidłowego funkcjonowania organizmu mikroelementem, czyli składnikiem mineralnym, którego zawartość w organizmie człowieka jest mniejsza niż 0,01%, a dzienne zapotrzebowanie na niego, nie przekracza 100 mg. Występuje przede wszystkim w układzie kostnym i mięśniach, ale w mniejszych ilościach także w wątrobie, mózgu i krwi. Jest wbudowana w centra aktywne wielu enzymów i stanowi kofaktor licznych reakcji enzymatycznych. Uczestniczy w tworzeniu i prawidłowym funkcjonowaniu krwinek czerwonych, układu krążenia czy metabolizmie tłuszczy i węglowodanów. Wpływa na stan układu kostnego - wzmacnia kości i chroni przed osteoporozą. Jest również współodpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mózgu - poprawia pamięć, koncentrację i zdolność myślenia. Posiada silne właściwości przeciwutleniające, chroni komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników tlenowych, dzięki czemu wzmacnia układ odpornościowy i opóźnia procesy starzenia. Miedź jest również niezbędna do prawidłowego przebiegu procesu spermatogenezy, co ma niebagatelne znaczenie dla płodności u mężczyzn. Ponadto bierze udział w syntezie ważnych dla naszej skóry białek - kolagenu i elastyny, przyczyniając się do utrzymania jej w dobrej kondycji i opóźniając starzenie.

Źródła miedzi w diecie

Miedź jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, jednak nie potrafi on jej samodzielnie zsyntezować. Dlatego tak ważne jest, aby zagwarantować mu odpowiednią podaż tego pierwiastka wraz z codziennymi posiłkami. Wśród  produktów spożywczych zawierających duże ilości miedzi znajdują się zarówno te pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego m. in.: kakao, nasiona słonecznika, ziarna sezamu, pestki dyni, migdały, orzechy, wątróbka wieprzowa, ciemne pieczywo, kasze, płatki owsiane, otręby pszenne biała fasola, soja, natka pietruszki, zielony groszek, ryby (śledź, sardynki, makrela), skorupiaki.

Z tych produktów miedź wchłania się na poziomie około 35–50%, lecz w przypadku występowania jej niedoborów w organizmie jej przyswajanie się zwiększa. Niektóre produkty spożywcze i składniki żywności, takie jak błonnik pokarmowy, fityniany, siarczany, żelazo, cynk, wapń i fosfor negatywnie wpływają na jej wchłanianie.

Konsekwencje zdrowotne niedoboru i nadmiaru miedzi

Niedobór miedzi może doprowadzić do anemii, zaburzeń funkcji układu nerwowego, zmian depigmentacyjnych skóry, osłabienia mięśni i zaburzeń ciśnienia krwi. Jednak jej nadmiar w organizmie również nie jest pożądany, mi. in. dlatego, że indukuje ona produkcję wolnych rodników tlenowych, co niesie ze sobą ryzyko toksycznego uszkodzenia komórek - podwyższone stężenie miedzi stwierdza się u chorych na Alzheimera, chorobę Huntingtona oraz w chorobach nowotworowych, a także może niekorzystnie wpływać na płodność u mężczyzn. Do tego nadmiar miedzi w organizmie może przyczyniać się do pojawienia się niedoborów cynku. Jak widzimy, zarówno niedobór, jak i nadmiar miedzi są niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Objawy niedoboru miedzi

Wśród objawów niedoboru miedzi obserwuje się spadek koncentracji, obniżenie nastroju, obniżoną odporność, osłabienie kości i zwiększoną podatność na złamania oraz anemię.

Objawy nadmiaru miedzi

Z kolei dolegliwości takie jak nudności i wymioty, biegunka, ból brzucha, zawroty głowy oraz metaliczny posmak w ustach mogą świadczyć o zbyt wysokim stężeniu miedzi w organizmie.

Czy jesteśmy narażeni na niedobory miedzi?

Podstawowym źródłem miedzi dla naszego organizmu jest dieta. Jeśli jest prawidłowo skomponowana, zdrowa i urozmaicona to umożliwia pokrycie dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. W przypadku konieczności uzupełnienia niedoborów można zmodyfikować swoją dietę, a jeśli to nie przyniesie oczekiwanych rezultatów można sięgnąć po gotowe suplementy diety dostępne w aptekach (SOLGAR Miedź, Albion Chelat Miedzi) - jednak zawsze przed rozpoczęciem takiej suplementacji skonsultuj się z lekarzem, aby mieć pewność, że jest ona konieczna.