Jasnota biała – właściwości zdrowotne. Kiedy warto stosować?

Jasnota biała – co to jest?

Jasnota biała to roślina z rodziny jasnotowatych (łac. Lamiaceae). Preferuje przede wszystkim klimat umiarkowany, z tego tytułu można ją spotkać w niemal całej Europie oraz Azji. Występuje powszechnie także w Polsce. 

Jasnota jest rośliną synantropijną – oznacza to, że można ją spotkać w miejscach w pobliżu domów, osiedli, itd. Rośnie głównie przy drogach, rowach, w zaroślach, przeważnie w dość sporych zbiorowiskach. Z tego powodu o wiele łatwiej jest ją zbierać niż samemu uprawiać w przydomowym ogródku. Sama roślina osiąga wysokość do 60 centymetrów. Jak wszystkie rośliny z rodziny Lamiaceae, posiada czterokanciastą, nie rozgałęziająca się łodygę. Jej liście mają owalny kształt, a ich rozmiar zmniejsza się wraz ze wzrostem rośliny. Liście jasnoty, w przeciwieństwie do liści pokrzywy zwyczajnej nie parzą – jest to spowodowane brakiem parzących włosków na ich powierzchni. Z tego tytułu często nazywa się ją “pokrzywą głuchą”, martwą lub po prostu pokrzywą białą. 

Jasnota biała rozmnaża się poprzez szeroko rozprzestrzenione pod ziemią kłącze.  Z powodu jej korzystnego działania na zdrowie człowieka jest uprawiana na skalę przemysłową. Jej charakterystyczną cechą są białe kwiaty, które są jadalne, a nektar znajdujący się w ich końcówkach jest uważany za niezwykle smaczny.

Jasnota biała – zastosowanie

W celach leczniczych wykorzystuje się całą roślinę, czyli zarówno liście i kwiaty, jak i korzeń jasnoty.  Za najbardziej wartościową część rośliny uważany jest kwiaty. Ich zbiór przeprowadza się przy słonecznej pogodzie, a następnie poddaje się suszeniu w temperaturze 40 stopni. W skład suszu kwiatowego wchodzą jedynie korony kwiatowe. Zbiór przeprowadza się najczęściej w okresie jej kwitnienia lub też jesienią. Sama roślina charakteryzuje się wysoka zawartością garbników oraz flawonoidów.

Jasnota biała znalazła doustne zastosowanie w problemach związanych z:

• upławami,
• bolesnymi i obfitymi miesiączkami,
• niewłaściwą pracą nerek i układu moczowego,
• nieprawidłowym funkcjonowaniem przewodu pokarmowego,
• wzdęciami,
• nadmiernym stresem,
• opuchlizną pod oczami,
• trudno gojącymi się ranami,
• przewlekłymi chorobami układu oddechowego, np. kaszlem palacza.

Zewnętrznie ziele jasnoty białej może być wykorzystywane pod postacią płukanek jamy ustnej oraz gardła, czy też do przemywań trudnogojących się ran.

Co więcej, jasnota biała dawniej była wykorzystywana przy problemach z biegunką, wykorzystywano jej działanie przeciwkrwotoczne, a także wspomagające w przypadku niedokrwistości.

Jasnota biała – przeciwwskazania do stosowania

Głównym przeciwwskazaniem do stosowania jasnoty jest okres ciąży i laktacji. Wówczas niezalecane jest doustne przyjmowanie jakiejkolwiek postaci jasnoty białej. Stosowanie zewnętrze jest dopuszczalne, jednakże należy wcześniej skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę.

Jasnota biała – jak stosować?

Ziele jasnoty możesz zawsze zbierać i suszyć samodzielnie. Jeżeli nie jest to możliwe, zawsze możesz sięgnąć po gotowe ziele jasnoty białej (np. Zioł. Kwiat Jasnoty Białej, Zioł. Kwiat jasnoty białej) dostępne w aptece.

Jasnotę możesz stosować na kilka sposobów, począwszy od naparów, przyrządzanych zarówno na wodzie jak i mleku, po stosowaną jako dodatek do żywności (ziele jasnoty jest jadalne).

Jasnota biała w kosmetologii

Jasnota biała znalazła również zastosowanie w kosmetykach. Z wyciągu pozyskiwanego z jej kwiatów produkuje się w głównej mierze szampony przeznaczone do włosów delikatnych i łamliwych, a także maseczki na dłonie o działaniu nawilżającym.  Co więcej, w sklepach zielarskich możemy znaleźć kwiaty jasnoty przeznaczone do kąpieli.

Dostępność preparatów z jasnoty białej w Twojej aptece możesz w łatwy sposób sprawdzić przy użyciu portalu KtoMaLek.pl.