HPV - co to za wirus? Jakie choroby może powodować wirus HPV?

Odmiany wirusa HPV

Wirus HPV należy do rodziny papillomawirusów. Do tej pory zidentyfikowano ponad 100 jego odmian, różniących się zdolnością wywoływania poszczególnych chorób. Atakując komórki podstawne naskórka i nabłonka płaskiego, wirusy HPV-1 i -2 są główną przyczyną brodawek skórnych, zaś HPV-11 i -16 kłykcin kończystych. Najbardziej niebezpieczne są jednak typy wysokiego ryzyka onkologicznego, prowadzące do nowotworów płciowych, a także głowy oraz szyi. Najbardziej rozpowszechnione to HPV-16 oraz -18, które stanowią główną przyczynę raka szyjki macicy.

Ze względu na brak skutecznych leków na wirusa HPV i możliwość leczenia tylko jego skutków, istotna jest profilaktyka i jak najwcześniejsze wykrywanie zakażenia. Bardzo ważne jest wykonywanie regularnych badań cytologicznych przez kobiety, przynajmniej raz w roku. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni mogą skorzystać z testów HPV, które wykrywają obecność wirusa i pozwalają rozpoznać jego typ - mówi dr n. med. Igor Michajłowski, specjalista dermatolog – wenerolog z Clinica Dermatologica w Gdańsku.

Drogi zakażenia wirusem HPV

Zarażenie się wirusem może nastąpić poprzez bezpośredni kontakt z brodawkami u innej osoby, występującymi głównie na dłoniach i stopach. Ryzyko wzrasta również podczas korzystania z miejsc publicznych, takich jak baseny czy siłownie, zwłaszcza gdy zaniedbywane jest używanie obuwia ochronnego. W przypadku odmian wywołujących choroby w obrębie układu płciowego, wirusy rozprzestrzeniają się drogą seksualną, zwłaszcza gdy nie jest stosowane zabezpieczenie w postaci prezerwatywy. 

TEST HPV – zamów badanie w kierunku zakażenia wirusem HPV do domu

Jeśli podejrzewasz zakażenie wirusem HPV, możesz zamówić profesjonalny test na HPV do domu, korzystając z laboratorium medycznego drwenerolog.pl

Choroby wywołane wirusem HPV - objawy i leczenie

Zakażenie HPV początkowo przebiega bezobjawowo i  w przypadku prawidłowo funkcjonującego układu odpornościowego możliwe jest samoistne wyleczenie. W przeciwnym razie z czasem rozwijają się objawy, różniące się w zależności typu wirusa i wywołanego schorzenia. Konieczne jest wtedy włączenie odpowiedniej terapii.

Brodawki

Brodawki są zmianami występującymi przede wszystkim na dłoniach oraz podeszwach stóp. Wyglądem przypominają niewielkie guzki, odczuwalne jako stwardnienie na skórze. Brodawki osiągają rozmiary do kilku milimetrów, jednak mogą namnażać się i tworzyć skupiska, powodujące dyskomfort, np. podczas chodzenia.  
Leczenie zmian wywołane przez HPV jest najskuteczniejsze we wczesnej fazie choroby. W przypadku brodawek dostępne są apteczne preparaty do samodzielnego stosowania, takie jak: 

• zestawy do krioterapii, np. Undofen krioterapia, Spray do usuwania kurzajek i brodawek Scholl
• preparaty na bazie kwasów, o działaniu keratolitycznym, np. Brodacid, Vericaust, Duofilm, plastry Salvequick kurzajki

Dostępność wybranego preparatu w najbliższej aptece możesz sprawdzić na portalu ktomalek.pl. 

W przypadku niepowodzenia samodzielnej terapii należy udać się do lekarza dermatologa, który zapisze mocniejszy lek na receptę, sam przeprowadzi krioterapię, a w ostateczności zadecyduje o leczeniu laserowym lub zabiegu chirurgicznym. 

Kłykciny kończyste

Kłykciny kończyste (inaczej brodawki weneryczne) zlokalizowane są głównie w obrębie zewnętrznych narządów płciowych oraz odbytu, rzadziej na błonie śluzowej gardła i jamy ustnej. Przybierają formę “kalafiorowatych” zmian, mogących narastać na okoliczne tkanki. Nieleczone prowadzą do poważnych komplikacji, których przykładem są guzy Buschke-Lowensteina, czyli kłykciny olbrzymie, grożące rozwojem nowotworu.
W przypadku kłykcin kończystych zaleca się szybką konsultację z lekarzem. Skuteczne leczenie umożliwiają preparaty zawierające imikwimod oraz podofilotoksynę, dostępne na receptę. Zmiany mogą być także usunięte poprzez krioterapię, laseroterapię lub chirurgicznie.

Nowotwory

Nowotwory wywołane przez wirusa HPV są trudne do wczesnego zdiagnozowania, ponieważ zmiany mają początkowo dyskretny charakter. W późniejszych stadiach choroby, obserwuje się szybki wzrost nowotworu oraz tendencję do przerzutów. Najskuteczniejszym sposobem na ustalenie diagnozy jest badanie histopatologiczne. 
Największe szanse na wyleczenie mają pacjenci, zdiagnozowani we wczesnej fazie choroby. Na podstawie obrazu klinicznego lekarz onkolog decyduje o włączeniu chemioterapii, radioterapii lub konieczności operacji.

Profilaktyka zakażenia wirusem HPV

Profilaktyka zakażenia wirusem HPV obejmuje przede wszystkim unikanie kontaktu z brodawkami na skórze osób zarażonych, a także relacji seksualnych z nosicielami tego patogenu, gdyż nawet stosowanie prezerwatywy nie stanowi skutecznej ochrony. Dostępne są także szczepienia ochronne przeciwko wirusowi HPV, zalecane przed rozpoczęciem aktywności seksualnej. Dziewczynki powinny być zaszczepione w 11-12 roku życia, a chłopcy powyżej tego wieku.