Beta hCG - jak interpretować wyniki? Kiedy wykonać badanie beta hCG?

Co to jest beta hCG?

Beta hCG, czyli gonadotropina kosmówkowa, to hormon, który jest produkowany przez zarodek od momentu zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki jajowej w macicy. Beta hCG odpowiada za utrzymanie ciałka żółtego - struktury, która powstaje z pękniętego pęcherzyka jajnikowego, po uwolnieniu z niego komórki jajowej. Ciałko żółte funkcjonuje jako gruczoł dokrewny, wytwarzając progesteron - hormon niezbędny do utrzymania ciąży.

Kiedy wykonuje się badanie poziomu beta hCG?

Badanie beta hCG wykonuje się rutynowo w celu potwierdzenia ciąży. Stężenie tego hormonu wzrasta we krwi już po około 6-7 dniach od zapłodnienia, natomiast w moczu hormon ten jest wykrywany nieco później, bo po około 8-10 dniach, czyli najczęściej w terminie spodziewanej miesiączki. Wynik potwierdzający obecność beta hCG we krwi jest jednak dużo dokładniejszy i jednocześnie obarczony mniejszym ryzykiem błędu. 

Poza wykrywaniem wczesnej ciąży badanie beta hCG służy do monitorowania jej prawidłowego przebiegu, a także jest wykorzystywane w diagnostyce prenatalnej wad płodu. Badanie poziomu podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej może być ponadto parametrem wskazującym na ciążę pozamaciczną oraz wielopłodową.

Rodzaje testów ciążowych

W aptekach są dostępne trzy rodzaje testów:

• strumieniowe;
• paskowe;
• płytkowe.

Pomimo prostego mechanizmu działania, zarówno wykonanie samego testu, jak i jego interpretacja, może przysparzać problemów. W pierwszej kolejności warto wybrać testy strumieniowe, które wystarczy podstawić pod strumień moczu i zaczekać na wynik. W przypadku testów płytkowych oraz paskowych niezbędny będzie dodatkowo kubeczek na mocz. Test paskowy zanurzamy w kubeczku z moczem, a jeśli zdecydujemy się na test płytkowy - z kubeczka pobieramy kilka kropli moczu dołączoną pipetką i przenosimy na okienko testowe.

Niezależnie od rodzaju testu, warto wykonywać go rano, gdy mocz jest nieco bardziej zagęszczony. Testy ciążowe mają określoną czułość, a w zagęszczonym moczu stężenie beta hCG jest wyższe, co przekłada się na większe szanse uzyskania prawidłowego wyniku. 

Testy dostępne w aptekach różnią się czułością, która jest podawana w mIU/ml. Im czulszy test ciążowy, tym niższe stężenie beta hCG jest w stanie wykryć. Przykładowo, test płytkowy i strumieniowy Pink Super Czuły charakteryzuje się czułością na poziomie 10 mUI/ml, a czułość m.in. Baby Boom, Quixx czy Amil określa się na poziomie 20-25 mIU/ml. 

Pamiętaj, że wybrane preparaty znajdziesz i zarezerwujesz w aptece za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Interpretacja wyniku beta hCG

Test ciążowy uznaje się za pozytywny, kiedy w obu strefach - T i C - zabarwi się prążek testowy. Jeśli zabarwi się tylko prążek C, wynik testu uznaje się za negatywny. Może być to spowodowane brakiem ciąży lub wykonaniem testu za wcześnie, gdy beta hCG nie osiągnęło jeszcze wystarczającego stężenia w moczu. Z kolei samo zabarwienie prążka T należy uznać za nieważne i powtórzyć wykonanie testu.   
 
Wynik badania beta hCG we krwi powyżej 5 mIU/ml jest uznawany przez większość laboratoriów za potwierdzający ciążę. Po uzyskaniu wyniku pozytywnego należy udać się na wizytę do ginekologa, który w badaniu USG potwierdzi diagnozę. 

Przyrost beta hCG

Stężenie beta hCG wzrasta stopniowo w pierwszym trymestrze, osiągając wartości maksymalne między 9. a 12. tygodniem ciąży. Następnie jego stężenie spada i do końca ciąży utrzymuje się na poziomie około 20% wartości maksymalnej. Normy prawidłowego przyrostu beta hCG są określone dla poszczególnych tygodni ciąży, a odstępstwa od nich świadczą najczęściej o nieprawidłowym określeniu wieku ciążowego lub wystąpieniu ciąży mnogiej. Zdarza się jednak, że nieprawidłowe wartości beta hCG w stosunku do wieku ciąży są związane z wystąpieniem ciąży pozamacicznej lub zagrożonej poronieniem. 

Bibliografia:

1. Gnoth, C., Johnson, S. (2014). Strips of Hope: Accuracy of Home Pregnancy Tests and New Developments. Geburtshilfe Frauenheilkd., 74(7), s. 661-669. DOI: 10.1055/s-0034-1368589.
2. Bręborowicz, G.H. (red.). (2010). Ginekologia i położnictwo. PZWL, Warszawa, s. 515.