Pierwszy rok życia – skoki rozwojowe twojego malucha!

Skok rozwojowy – objawy

Skoki rozwojowe dziecka to bardzo ważne momenty, po których maluch zaczyna więcej czuć, więcej widzieć, poznawać i więcej rozumieć. Efektem każdego z tych kamieni milowych jest zauważalne zwiększenie się umiejętności malucha. Wstępem do takiego skoku może jednak być występujące ni stąd ni z owąd marudzenie. Dziecko przechodzące skok rozwojowy może być płaczliwe, rozdrażnione, mieć problemy ze snem i gorszy apetyt. Wiele zależy tu od indywidualnego charakteru dziecka. Niektóre przechodzą przez swoje kamienie milowe niemal niezauważalnie – rodzic z dumą obserwuje dopiero efekty! Inne natomiast wywracają życie domowników do góry nogami, aby po zakończeniu swego „wielkiego kroku” popisać się nowymi umiejętnościami. Kiedy można spodziewać się skoków rozwojowych?

Pierwszy skok rozwojowy – 4–5 tydzień

Pierwszy skok rozwojowy niemowlaka nazywamy okresem wrażeń. Dziecko staje się coraz bardziej uważne, mniej śpi, a więcej czuwa. Zaczyna się uśmiechać w odpowiedzi na głos czy dotyk. Polepsza się wzrok – dziecko widzi coraz wyraźniejsze obrazy, jest także w stanie dłużej się na nich skoncentrować. Gdy płacze – pojawiają się po raz pierwszy łzy. Jeśli chodzi o rozwój fizyczny – coraz lepiej funkcjonuje układ trawienny. Dziecko rzadziej ulewa pokarm, rzadziej mu się odbija.

Drugi skok – 8 tydzień

To skok zwany okresem wzorów i różnic. Dziecko już wie, że rączki, które ma przed oczami, należą do niego. Zaczyna je „wypróbowywać”, czyli bawić się nimi, wkładać do buzi, chwytać przedmioty znajdujące się w jego zasięgu. Dziecko „testuje” też różne wydawane przez siebie dźwięki oraz przysłuchuje się dźwiękom z otoczenia. Maluch rozpoznaje mimikę twarzy domowników i przypisuje jej znaczenia, potrafi skojarzyć również sekwencje wydarzeń – np. kąpiel, a po niej masaż.

Trzeci skok – między 10 a 12 tygodniem

To tak zwany okres niuansów. Owe niuanse to na przykład coraz drobniejsze szczegóły zauważane przez malucha – np. w wyglądzie czy głosie otaczających go osób. Dziecko potrafi rozpoznać, że obok pojawiła się nieznana mu osoba. Pojawia się umiejętność koordynacji wzroku i ruchu głowy. Dziecko zaczyna wodzić wzrokiem za rodzicem. Wyciąga też rączki w kierunku przedmiotu, który chciałoby dostać. Wydaje coraz więcej różnych dźwięków.

Czwarty skok – 18–20 tydzień (4–5 miesiąc)

Czwarty kamień milowy to okres wydarzeń. To potężny skok w stronę umiejętności mówienia – dziecko nie mówi jeszcze świadomie, ale wypowiada już zespoły spółgłosek. Reaguje na swoje imię. Jest żywo zainteresowane absolutnie wszystkim. Lubi być noszone na rękach, obserwuje świat, sięga świadomie po zabawki. Odkrywa związki przyczynowo-skutkowe. Niektóre dzieci podejmują pierwsze próby raczkowania.

Piąty skok – 6–7 miesiąc

Piąty skok to okres lęku separacyjnego, który wiąże się z płaczliwością, rozdrażnieniem, nocnymi wybudzeniami, które mogą trwać nawet do kilku tygodni. Dziecko w tym czasie źle znosi rozstania z rodzicami nawet na krótko. Jednocześnie jest to okres, w którym maluch interesuje się coraz bardziej wyrafinowanymi detalami, jak elementy zabawek, obrazki, kształty, tekstury. Coraz lepiej rozumie związki przyczynowo-skutkowe i następstwa wydarzeń, dlatego warto wprowadzać w tym czasie stałe dzienne rytuały, np. posiłki, kąpiel i sen o ustalonych porach. Maluch potrafi też już samodzielnie siadać oraz trzymać przedmioty obiema rączkami.

Szósty skok – między 8 a 9 miesiącem

To tak zwany okres kategorii. Niestety nie kończy czasu lęku separacyjnego, a wręcz go wzmaga. Dziecko nie chce rozstawać się z rodzicami, a boi się obcych ludzi. Równocześnie jednak ten okres to bardzo prężny rozwój inteligencji i sposobu myślenia coraz bardziej przypominającego myślenie człowieka dorosłego. To myślenie kategoriami. Gdy maluch widzi zdjęcie czy rysunek człowieka, potrafi skojarzyć to wyobrażenie z prawdziwym człowiekiem. Podobnie wygląda kwestia znajomych obiektów czy zwierząt domowych. Większość dzieci przemieszcza się już po podłodze w poszukiwaniu interesujących miejsc czy podążając za rodzicem. Coraz lepsza jest też motoryka mała i koordynacja. Dziecko odkrywa nowe zabawy, takie jak wkładanie mniejszych przedmiotów w większe itd. Rozpoznaje kształty. Stroi miny do odbicia w lustrze.

Siódmy skok – między 11 a 12 miesiącem

Przed ukończeniem pierwszego roku dziecko przechodzi jeszcze okres sekwencji. To czas, gdy dziecko świetnie już rozumie sekwencje zdarzeń, coraz więcej mówi – chętnie naśladuje słowa, odgłosy zwierząt i inne interesujące dźwięki. Coraz lepsza koordynacja i motoryka pozwala już na układanie pierwszych konstrukcji z klocków, wkładanie przedmiotów do pojemników, dopasowywanie kształtów, a nawet pierwsze próby rysowania. Dziecko jest ciekawe nazw otaczających je przedmiotów. Wreszcie – stawia pierwsze kroki! To moment, który cieszy każdego rodzica.

Pamiętaj jednak, że skoki rozwojowe są indywidualną kwestią. W związku z tym, że każde dziecko jest inne – powyższe kroki mogą przebiegać wcześniej bądź później. Jeśli jednak niepokoi cię coś w rozwoju twojego malucha – skonsultuj się z waszym pediatrą.

Bibliografia:

1. Marszałek M., Skoki rozwojowe w 1. roku życia, czyli jak rozwija się mózg dziecka, https://apteline.pl/artykuly/skoki-rozwojowe-w-1-roku-zycia-czyli-jak-rozwija-sie-mozg-dziecka, dostęp 14.10.20.
2. Radziszowska A., Skoki rozwojowe w pierwszym roku życia dziecka, https://dziecisawazne.pl/skoki-rozwojowe-w-pierwszym-roku-zycia-dziecka/, dostęp 14.10.20.