Jak objawia się przepuklina pępkowa? Czy jest powodem do niepokoju?

Jak powstaje przepuklina pępkowa?

Przepuklina pępkowa u niemowląt jest wadą wrodzoną. Dochodzi do niej wskutek uwypuklenia otrzewnej wraz z zawartością (np. fragmentem jelita) przez otwarty pierścień pępkowy, stanowiący tzw. wrota przepukliny. Dolegliwość objawia się wyraźnym wybrzuszeniem w okolicy pępka. Największym ryzykiem wystąpienia tego schorzenia obarczone są dzieci urodzone przedwcześnie oraz o niskiej masie urodzeniowej. U dorosłych przepuklina pępkowa pojawia się częściej u kobiet, zwłaszcza w trakcie lub po ciąży. Sprzyja jej otyłość, wodobrzusze oraz przebyte operacje jamy brzusznej. Nieraz jest również wynikiem intensywnej aktywności fizycznej, dźwigania ciężarów lub treningu siłowego. U osób starszych przepuklina pępkowa związana jest ze zmniejszoną wytrzymałością powłok brzucha oraz osłabieniem włókien kolagenowych.

Czy przepuklina pępkowa jest bolesna?

W sytuacji, gdy uwypuklenie jest miękkie w dotyku i można je wprowadzić manualnie z powrotem do jamy brzucha, mówimy o przepuklinie pępkowej odprowadzalnej. Ta najczęściej nie daje objawów bólowych. Zdarza się jednak, że przechodzi w formę nieodprowadzalną, a w wyniku ucisku na jej zawartość powstaje przepuklina "uwięźnięta". Skutkuje ona niedokrwieniem narządów znajdujących się w worku przepuklinowym i obrzękiem. Jest to poważna sytuacja, której towarzyszyć może ból, wymioty, a u dziecka również intensywny płacz. Takie przypadki odnotowuje się jednak bardzo rzadko. Każdą przepuklinę, niezależnie od wieku, należy skonsultować z lekarzem, który oceni sytuację i zadecyduje o podjęciu dalszych kroków.

Leczenie przepukliny pępkowej u małych dzieci

W przypadku niepowikłanej przepukliny pępkowej u dzieci nie stosuje się żadnego leczenia, gdyż u zdecydowanej większości z nich zamyka się ona samoistnie przed 5. rokiem życia. Dopiero po jego ukończeniu rozważa się wykonanie zabiegu chirurgicznego. Wyjątkiem jest przepuklina uwięźnięta lub znacznie powiększająca swoje rozmiary. W tych sytuacjach lekarz może zadecydować o wcześniejszej operacji. W przypadku niemowlęcia pomocne jest układanie go na brzuchu w celu wzmocnienia mięśni ściany brzucha. Należy również w miarę możliwości unikać zaparć i kolek u dziecka.  Pomocne w tym mogą okazać się preparaty w formie kropli, dostępne w aptece (np. krople Espumisan, Esputicon). Niewskazane jest również zanoszenie się płaczem oraz uporczywy kaszel, ze względu na wzrost ciśnienia w jamie brzusznej i możliwość powiększenia przepukliny.

Leczenie przepukliny pępkowej u dorosłych

U dorosłych samoistne zamknięcie się przepukliny pępkowej jest niemożliwe. W związku z tym, o ile nie ma przeciwwskazań, zaleca się leczenie operacyjne ze względu na ryzyko powiększania się worka przepuklinowego oraz wystąpienia niebezpiecznych powikłań. Osoby, które zmagają się z przepukliną lub cierpiały na nią wcześniej, powinny skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia bezpiecznych form aktywności fizycznej - na pewni powinny one unikać podnoszenia ciężkich przedmiotów. Nieprzestrzeganie zaleceń prowadzić może do zwiększenia ciśnienia w jamie brzusznej i nawrotu bądź zaostrzenia tego schorzenia.

Na czym polega operacja przepukliny pępkowej?

Obecnie operacja przepukliny pępkowej odbywać się może metodą klasyczną (otwartą) lub laparoskopową. Polega na odpowiednim ułożeniu narządów znajdujących się w worku przepuklinowym, we właściwym dla nich miejscu. Tkanka stanowiąca wrota przepukliny jest zaszywana i często wzmacniana przez specjalistyczne siatki, co zapobiega odnowieniu schorzenia. Dodatkowo chirurg zalecić może noszenie pasa przepuklinowego przez kilka tygodni po zabiegu, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia przepukliny pooperacyjnej. Czas trwania rekonwalescencji po operacji zależy od rozmiaru przepukliny oraz zastosowanej metody chirurgicznej.