HiB – obowiązkowa szczepionka dla dzieci

Redakcja KtoMaLek.pl 2021-10-21 15:26
Dłoń w niebieskiej rękawiczce trzyma fiolę ze szczepionką przeciw HiB.

Szczepionka przeciw HiB (Haemophilus influenzae typ B) jest jedną z najważniejszych dla dzieci poniżej 5. roku życia. Bakteria HiB wywołuje ciężkie zakażenia u najmłodszych, które prowadzą do groźnych powikłań, a nawet śmierci. Szczepionka przeciw HiB została w Polsce wprowadzona do kalendarza szczepień obowiązkowych w 2007 roku i ma wysoką skuteczność – ponad 95%. Czym jest HiB i jakie choroby powoduje? Czy szczepionka przeciw HiB jest bezpieczna? Jakie szczepionki przeciw HiB są dostępne w Polsce?

Czym jest HiB i jakie są objawy zakażenia?

HiB to skrót od pełnej nazwy powszechnie występującej bakterii Haemophilus influenzae typu B. Jest to jeden z rodzajów pałeczek hemofilnych. Wywołuje ona zakażenia, które mogą przebiegać pod postacią:

  • zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych – objawia się silnym bólem głowy, bólem i sztywnością karku, nadwrażliwością na światło, przeczulicą, drgawkami, u niemowląt pojawia się uwypuklenie i tętnienie ciemiączka;
  • zapalenia nagłośni, czyli nasilonej duszności wdechowej – występuje również ślinotok, wysoka gorączka, trudności w połykaniu, “kluskowata mowa”;
  • zapalenia płuc;
  • sepsy – rozwija się gwałtownie (w ciągu kilku godzin), pojawia się wysoka gorączka, ból głowy, wymioty, wysypka krwotoczna;
  • zapalenia szpiku kostnego;
  • zapalenia stawów;
  • ropowicy tkanki podskórnej.

Powikłania zakażenia HiB

Zakażenia HiB mają gwałtowny przebieg, większość (około 95%) dotyczy dzieci poniżej 5.roku życia. Jeśli pojawią się u dzieci poniżej 2. roku życia, to aż jedno na pięć prowadzi do ciężkich powikłań, takich jak:

  • uszkodzenie słuchu,
  • upośledzenie rozwoju ruchowego,
  • padaczka,
  • zaburzenia chodzenia,
  • obniżenie sprawności intelektualnej.

Jak można zarazić się HiB?

Źródłem zakażenia Haemophilus influenzae typu B najczęściej jest bezpośredni kontakt z nosicielem lub osobą chorą. Jeśli bakterie, które trafiły na błonę śluzową nosa lub gardła przedostaną się do krwi, wówczas dziecko zachoruje. Zwykle u starszych dzieci i dorosłych zakażenie jest bezobjawowe. Najbardziej narażone są dzieci do 5. roku życia, szczególnie te uczęszczające do żłobka lub przedszkola.

Rodzaje szczepionek przeciw HiB

Szczepionki przeciw HiB należą do szczepionek inaktywowanych – nieżywych, tzn. zawierają tylko oczyszczony fragment komórki bakteryjnej (polisacharyd otoczki PRP). Dostępne są w postaci skoniugowanej, gdzie antygen połączony jest z nośnikiem, np. toksoidem błoniczym, toksoidem tężcowym lub białkiem błony zewnętrznej meningokoków.

Szczepionki przeciw HiB występują jako preparaty:

  • monowalentne, kiedy chronią tylko przed HiB,
  • skojarzone, uodparniające przeciwko HiB, ale chronią też przed błonicą, tężcem, krztuścem, WZW typu B oraz poliomyelitis (IPV).

Szczepionki skojarzone (poliwalentne) mogą być pięcio- lub sześcio składnikowe, a są dostępne wyłącznie na receptę, którą otrzymujemy po ustaleniu planu szczepień z lekarzem pediatrą.

Dostępność poszukiwanych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić bez wychodzenia z domu na portalu KtoMaLek.pl.

Komu i kiedy należy podać szczepionkę przeciw HiB?

Szczepionka przeciw zakażeniom HiB przeznaczona jest dla dzieci od 6. tygodnia do 5. roku życia, ale również dla starszych dzieci z grup zwiększonego ryzyka, na przykład po usunięciu śledziony czy z niedoborami odporności. W Programie Szczepień Ochronnych (POS) szczepionka przeciw HiB jest obowiązkowa dla dzieci od 6. tygodnia do 2. roku życia (od 1 kwietnia 2007 roku). 

Pełny cykl szczepienia obejmuje:

  • szczepienie podstawowe – 3 dawki szczepionki podane od 6. tygodnia do 6. miesiąca życia, w odstępach 6-8 tygodniowych,
  • szczepienie uzupełniające – jedna dawka szczepionki w 16.-18. miesiącu życia.

Jeśli dziecko rozpoczyna szczepienie po 6. miesiącu życia, ten cykl jest dobierany indywidualnie przez lekarza pediatrę. Szczepionkę podaje się domięśniowo w udo lub ramię.

Czy szczepionka przeciw zakażeniom HiB jest bezpieczna?

Szczepionka ta jest bezpieczna i dobrze tolerowana. Należy do grupy szczepionek inaktywowanych (nieżywych), podaje się tylko fragment komórki bakteryjnej, stąd nie ma możliwości wywołania zakażenia HiB. Jest też bardzo skuteczna, chroni w 95-100% przed ciężkimi zakażeniami HiB. Niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) ograniczają się do łagodnych objawów ogólnych, takich jak gorączka czy gorsze samopoczucie. Podrażnienie i bolesność w miejscu wstrzyknięcia ustępuje zwykle w ciągu 12-24 godzin.


Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów