Czy trądzik pospolity dotyczy tylko nastolatków? Objawy i leczenie trądziku pospolitego

Czym jest trądzik pospolity?

Trądzik pospolity, zwany także zwykłym, to schorzenie dermatologiczne należące do grupy chorób gruczołów łojowych. Występuje przede wszystkim u młodych osób, u których występuje nadmierna aktywność gruczołów łojowych.

Przyczyny powstawania trądziku pospolitego

Czynnikiem, mającym największy wpływ na predyspozycje pacjenta do wystąpienia trądziku pospolitego jest wrodzona skłonność do nadmiernej produkcji łoju oraz rogowacenia w okolicach mieszków włosowych. Uczeni twierdzą, iż zjawisko to jest dodatkowo potęgowane przez różnego rodzaju czynniki zewnętrzne, takie jak leki czy narażenie zawodowe.

Istotę procesu chorobowego w trądziku pospolitym stanowi także poziom hormonów w organizmie pacjenta - przede wszystkim androgenów, a także obecność bakterii na powierzchni skóry, m.in. Propionibacterium acnes.

Trądzik pospolity – objawy

Zmiany obecne w trądziku zwykłym obejmują zaskórniki, grudkowo-krostkowe wykwity, a także ropne torbiele. Wykwity skórne w trądziku pospolitym zajmują przede wszystkim twarz oraz plecy, a dokładniej ich okolice łojotokowe.  

Pierwotnym wykwitem chorobowym jest wspomniany wyżej zaskórnik, tzw. comedo. U pacjentów mogą występować dwa typy zaskórników: otwarte (z otworem w części środkowej, którym wydobywa się na zewnątrz łojowo-rogowa treść) lub zamknięte. Można odróżnić je między sobą m.in. za pomocą barwy - zaskórniki zamknięte są zazwyczaj białe, natomiast otwarte ciemne.

Trądzik pospolity – przebieg choroby

Trądzikowe zmiany skórne utrzymują się zazwyczaj dłuższy czas, a samo schorzenie ma charakter przewlekły i przebiega z okresami zaostrzeń i popraw. Zmiany chorobowe w trądziku pospolitym umiejscowione są w okolicach łojotokowych - na plecach, twarzy oraz klatce piersiowej. U większości pacjentów wykwity trądzikowe stają się mniej nasilone w letnich miesiącach, z uwagi na nasłonecznienie powierzchni skóry. 

Trądzik pospolity – odmiany

Z uwagi na różnorodny obraz przebiegu trądziku pospolitego, wyróżnia się kilka rodzajów tego schorzenia. Kliniczne odmiany trądziku pospolitego są następujące:

• trądzik młodzieńczy - cechuje się niewielkim nasileniem zmian chorobowych, wśród których zdecydowaną większość stanowią grudki i zaskórniki. Trwa zazwyczaj kilka lat i dotyczy okresu dorastania;
• trądzik ropowiczy - w obrazie chorobowym pojawiają się ropne torbiele, które gojąc się pozostawiają blizny;
• trądzik bliznowcowy - w miejscach trądzikowych zmian powstają bliznowce;
• trądzik skupiony - obecne są dużych rozmiarów zaskórniki. Odmiana ta dotyczy głównie płci męskiej i cechuje się pozostawieniem blizn po zmianach chorobowych;
• trądzik z towarzyszącymi objawami ogólnymi (ciężki przebieg) - ta postać trądziku dotyka tylko młodych chłopców. Trądzik ten przebiega m.in. z gorączką, bólami stawów czy zaburzeniami widocznymi w badaniach krwi. 

Innym podziałem trądziku pospolitego jest klasyfikacja uwzględniająca trądzik zaskórnikowy, ropowiczy, grudkowo-krostkowy, piorunujący, bliznowcowy, wywołany oraz trądzik osób dorosłych.

Leczenie trądziku pospolitego

Terapię trądziku pospolitego dobiera dermatolog w sposób indywidualny dla pacjenta, z uwzględnieniem jego stanu zdrowia oraz obrazu i stopnia nasilenia zmian skórnych. Istnieje jednak szereg uniwersalnych zasad, według których postępują lekarze przy doborze farmakoterapii. 

Pacjenci z trądzikiem pospolitym powinni stosować leczenie miejscowe. W terapii zewnętrznej wykorzystuje się obecnie związki takie jak nadtlenek benzoilu, retinoidy, antybiotyki oraz kwas salicylowy. Na rynku obecne są również preparaty złożone, posiadające w swoim składzie więcej niż jedną z wymienionych grup substancji leczniczych. 

Dodatkowo, w wielu przypadkach stosowane jest u pacjentów również leczenie ogólne, oparte m.in. na antybiotykoterapii czy podaży leków o aktywności antyadrogenowej. Inne substancje wykorzystywane w leczeniu ogólnoustrojowym trądziku pospolitego, to spironolakton, steroidy, izotretynoina i niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Wielu specjalistów zaleca chorym także korzystanie z zabiegów kosmetologicznych, w tym peelingów chemicznych. Pacjenci powinni rozważyć konieczność suplementacji cynku oraz witamin z grupy B.

Pamiętaj, że dostępność poszukiwanych preparatów w okolicznych aptekach sprawdzisz z łatwością na portalu KtoMaLek.pl.

Bibliografia:

1. Jabłońska S., Majewski S. (2010). Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, s. 439-445..
2. Szepietowski J., Baran W. (2019). Terapia w dermatologii. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, s. 416-418.